ساۋلە دوسجان: "مەنىڭ انامدى كوردىڭىز بە؟!"

5151
Adyrna.kz Telegram

- مەنىڭ انامدى كوردىڭىز بە؟ ول قورعانسىز بولاتىن. ودان اكەم مەنى تارتىپ الىپ، قاڭعىتىپ جىبەرىپتى، قازاقستاندا دەپ ەستىپ ىزدەپ كەلەمىن،- دەدى بوزبالا.
ولار تۇركيادان ۇشىپ كەلە جاتتى. جانىنداعى اكەسى ءبىر كەزدەگى قاتىگەزدىگىنەن قۇدايدىڭ قاھارىنا ۇشىراعان با، ارباعا تاڭىلىپتى. مۇگەدەك دەمەسەڭ – تاپ-تازا كيىنگەن، كەلبەتتى، سىربازدىعى سىرتىنا تەۋىپ سىزدانادى.
قوس دوڭگەلەكتى اربا، ۇشاقتىڭ بيزنەس-كلاسس ءبولىمىنىڭ كەڭ الاڭقايىندا تۇردى. ەركەكتىڭ بەلىنەن تومەنگى جاعى قارا بارقىت ماتامەن ورالعان. بالاسى جانىنداعى ورىندىقتا. اكەسىنە اندا-ساندا بىردەڭە دەپ ءتىل قاتىپ، الدەنەنى تۇسىندىرگەن بولادى. ال، ول ۇزاق جولدا وزدىگىنەن ءبىر ءتىل قاتپادى-اۋ، سابازىڭ. كەيىن ءبىلدىم، ءتىلى جوق ەكەن. قۇلاعى ەستيدى. گازەت قاراپ، كىتاپ وقىپ كەلدى.
مەن بالانىڭ وڭ جاعىندا وتىردىم. ۇشاقتاعى بەس ساعاتتىق اسپان جولىندا بۇرىننان تانىس ادامدارداي ءتىل تابىسىپ كەتتىك. الدىمەن ءجون سۇراستىق. ودان قازاقستان مەن تۇركيا جايىندا پىكىر الماستىق. بوزبالانىڭ ءتىلى قازاقشاعا جاتىق. ءوزى كىسى جاتىرقامايتىن اشىق، اڭقىلداعان اقكوڭىل ەكەن. پاريجدە سوربوننا ۋنيۆەرسيتەتىندە وقيدى. فرانتسۋز، اعىلشىن، نەمىس، تۇرىك، ورىس تىلدەرىندە ەركىن سويلەيمىن. انا ءتىلىمدى سۇيەمىن! دەدى. ەسىمە ءوز تۋعان توپىراعىندا تۇرىپ انا تىلىندە سويلەي المايتىندار ءتۇستى. مىنا وعلانعا دەگەن قۇرمەتىم شەكسىز بولدى. كيىم كيىسى ەۋروپاشا بولعانىمەن، كەسكىن-كەلبەتى قازاق جىگىتىنىڭ سۇلتانى ەكەندىگىن كورسەتەدى. انا وتىرعان اكەسىنىڭ جاس كەزىندەگى كوشىرمەسى. سويلەگەندە ءتىلى مايدا، ءبىلىمى تەرەڭ. مەنىڭ ۇلىم بولسا عوي، شىركىن!- دەپ ءار قازاقتىڭ ايەلى ارماندايتىنداي ۇل. ايتۋىنشا، اناسىنان تۋا سالا تىرىدەي ايىرىلىپ، ەسى كىرگەندە ءوزى ىزدەپ كەلەدى. اللانىڭ سورلى ايەلگە وسىنداي سانالى ۇل بەرگەنىنە شۇكىر! قازاقستاننىڭ قاي تۇپكىرىندە ەكەن، الىستا قالعان ۇلىن اڭساپ جۇرەگى قارس ايرىلىپ ءجۇر مە ەكەن، ءوزى ءتىرى مە ەكەن،- دەپ ويلاپ قويدىم.
- اپاي، ماعان انامدى تابۋعا كومەكتەسەسىز بە؟! مەنىڭ انام سىزگە ۇقسايتىن سياقتى. ەس ءبىلىپ، انامدى ىزدەي باستاعاننان قازاقتىڭ ايەلى دەگەندەرگە ساعىنىشپەن قارايمىن، اناما ءبىر ۇقساستىق ىزدەيمىن. ءالى كۇنگە ەشقايسىسى ءدال سىزدەي جاقىن ءارى جىلى كورىنبەدى. ءسىزدى اۋەجايداعى شەتەلدىك تولقۇجات تەكسەرگەن جەردە بايقادىم. كوردىم دە قالت تۇرىپ قالدىم. جۇرەگىم وسى سەنىڭ اناڭ دەگەندەي قاتتى-قاتتى سوقتى. ءسىزدىڭ بالالارىڭىزعا قازاقشا سويلەگەن داۋىسىڭىزدى ەستىپ جۇرەگىم ەلجىرەدى. مەندەگى اناعا دەگەن ساعىنىش، اڭساۋ القىمىما تىعىلىپ، تاس ءتۇيىن بولىپ قالدى. جانارىما ىستىق جاس كەلدى...
اكەمە مەنىڭ اناما ۇقسايما، جانىما جاقىن كورىنىپ تۇر دەدىم. «ءيا، سەنىڭ اناڭ وسى كىسى قاتارلى شىعار. مەن كورمەگەلى دە شيرەك عاسىر بولدى عوي. امان بولسا، وسىنداي قارتايار ەدى»،-دەگەندەي سىزگە قاراپ تاڭىرقاپ قالدى. ايتۋعا ءتىل جوق، جانارىمەن ۇقتىردى.
- ەكەۋمىز ۇزاق جىلدار ساقتاپ كەلە جاتقان انامنىڭ جاس كەزىندەگى جالعىز سۋرەتىن الىپ قارادىق،- دەپ ماعان ءتوس قالتاسىنان وتە ءبىر قىمبات زاتتى ۇسىنعانداي قارا-اق ءتۇستى ەسكىرىپ قالعان كارتىشكەنى شىعارىپ ۇسىندى. جاپون ءانشىسى ميرەي ماتەدەن باستالعان sessun شاش قويۋ ۇلگىسىندەگى مەنىڭ زامانىمنىڭ بويجەتكەنى ماعان قاراپ تۇردى. اق جاعاسىنىڭ شەتى شىلتەرلەنگەن. كيىم ۇلگىسى وتكەن عاسىردىڭ سەكسەنىنشى جىلدارىنىڭ اياعىنان حابار بەرەدى. ايالى قوڭىر كوزدەرى جۋاس، جاراتىلىسى مومىن ادام ەكەندىگىن تانىتادى. ءتامپىش مۇرنى دا مىنەزىنىڭ تىك، بىربەتكەي ەمەس – جۇمساق جاراتىلىس يەسى ەكەندىگىن سەزدىرەدى. «مىناۋ ءبىر مومىن بايقۇس قوي، سونىسىنان ۇلىنان ايىرىلىپ جۇرگەن شىعار. مىنا كىنازسىماقتىڭ وتىرىسى جامان، تارتىپ العان شىعار»،- دەگەن وي كەلىپ، مۇگەدەك بولسا دا جاقتىرماي قارادىم.
«ول قورعانسىز بولاتىن. اكەمنىڭ تۋىستارى قاڭعىتىپ جىبەرىپتى. قازاقستاندا دەپ ەستىپ ىزدەپ كەلەمىن. قۇدايدىڭ كەزدەستىرگەنى شىعار، ءسىزدى بىردەن اناما ۇقساتتىم. ءبىز جولعا جينالعالى ءۇش جىل بولدى. بىراق ءساتى بيىل، ءارى وسى جولى ءتۇستى. ءارى ءسىز دە بىردەن انام سياقتى كورىنىپ كەتتىڭىز!»،- دەپ جان-دۇنيەسىمەن اقتارىلعان جىگىتكە مەنىڭ شىنىمەن كومەكتەسكىم كەلدى. «قۇداي ءبىزدى تەگىن كەزدەستىرمەگەن شىعار. مىنا بالانى اناسىمەن تابىستىرىپ ساۋابىن الايىن. بايقۇس ايەلگە ۇلىن تاپتىرىپ الىپ قاڭعىتىپ جىبەرگەن انا ماقۇلىقتىڭ ابىرويىن توگەيىك»،- دەپ بار ىقىلاسىممەن ايەلدى ىزدەۋگە ارالاسايىن دەپ شەشتىم.
ۇشاقتان تۇسە ولار مەيمانحاناعا تارتتى. تەلەفون الماسىپ، مەن كۇتىپ العان بالالارىممەن ۇيگە تارتتىم. وتباسىممەن تابىسىپ، ساعىنىشىمىزدى بولىسكەن سوڭ كۇيەۋىمە ەستىگەنىمدى ايتىپ ەدىم، ول «سەن-اق وسىنداي ءبىر وقيعالارعا ۇشىراپ جۇرەدى ەكەنسىڭ»،- دەپ مازاقتاپ سەنبەدى.
ەرتەسىنە جۇمىسقا كەلىپ ارىپتەستەرىمە ايتتىم اناسىن ىزدەپ جۇرگەن ۇلدىڭ ماقساتىن. ولار سەندى. ەندى ايەلدى قالاي ىزدەپ تابۋدىڭ جولىن ءبارىمىز بولىپ ويلاستىردىق. ەستيار ءبىر اعامىز: «سەن الدىمەن بارلىق بولعان وقيعانى ناقتىلاپ سۇراپ ال. شامامەن قاي قالادا نە وبلىستا تۇرعانىن بولجا. تۇركياعا بارعان با، نە وسىندا تۋعىزىپ بالانى الىپ كەتكەن بە، انىقتا. سودان سوڭ «حابار» ارناسىنا بارىپ «قايداسىڭ باۋىرىمدى جۇرگىزەتىن قىمبات دوسجاندى تاۋىپ ال دا ىزدەستىرۋشىلەرىمەن كەزدەس»،- دەپ ءجون كورسەتتى. سول باعىتپەن ءىز كەسە جونەلدىم. الدىمەن اكەلى-بالالىلار توقتاعان مەيمانحاناعا كەلدىم.
مەنى ەرتۋار – اناسىن ىزدەگەن ۇل قۋانا قارسى الدى. توقتاعاندارى ۇلكەن اپپارتامەنت ەكەن. اكەسى دە ارباسىن جىلدامداتا باستىرىپ ۇزىن ءدالىزدىڭ بويىمەن جانىما جەتىپ كەلدى. ماعان كۇلە قاراپ، قولىن ۇسىندى. قازاقتىڭ ءبىر قىزىن قاڭعىتىپ، باۋىر ەتى بالاسىن تارتىپ العان جەكسۇرىننىڭ قولىن ۇستاعىم كەلمەدى. بىراق اتا سالتتان اسا الماي، ۇسىنعان قولدى قاقپادىم. قولى ماقتاداي جۇمساق، اقساۋساق ەكەن. كيگەن كيىمدەرى مەن مىنا تۇرعان جايلارىنا قاراپ، تۇركياداعى اۋقاتتى قازاقتار ەكەندىگىن باعامدادىم. «جاعدايى جاقسى بولعان سوڭ وقۋ ىزدەپ نە جۇمىس ىزدەپ بارعان مەنىڭ وتانداسىما بالا تاپتىرىپ الىپ قۋىپ جىبەرگەن عوي!»،- دەپ وكپەم ءالى قارا قازانداي. ەرتۋار بولمەسىنە مەيرامحانانى كوشىرىپ الىپ كەلگەندەي ەتىپ داستارحان جاساتتى داياشىلارعا.
تاماقتانا وتىرىپ اڭگىمەلەستىك، مەن العان باعىتىمدى ءتۇسىندىردىم. ەرتۋاردىڭ كۋانعاننان ەسى شىعىپ وتىر، اكەسى دە ءسوز تىڭداپ، ءبارىن ءتۇسىنىپ، جانارى نۇرلانىپ، مەنىڭ ءار سوزىمە باسىن يزەي بەرەدى. ءبىر كەزدە ۇلىنا يەگىمەن ىشكى بولمەنى نۇسقاپ بىلعارى سومكە الدىرتتى. ونىڭ جەز ىلگەكتەرى مەن قۇپيا قۇلپىن اشىپ، ىشىنەن ادەمى بلوكنوت شىعاردى. مەن ونىڭ بيپازدانعان ءاربىر قيمىلىن باقىلاۋدامىن. ەركەك الگى بلاكنوتىن ماعان ۇسىندى دا ۇلىنا ىممەن بىردەڭە ءبىلدىردى.
- اكەم مىنادا ءبارىن جازعانمىن، ەگەر لاتىن قارپىن تانىسا
وقىپ شىقسىن. ءبارىن تۇسىنەدى،- دەدى، دەپ ماعان اۋدارىپ بەردى.
بلوكنوتتىڭ وتە اسپەتتى ەكەنىن سىرتىنداعى التىن جالاتا جازىلعان تۇركيا دەگەن جازۋى مەن اعاش پەن تەڭىز بەينەلەنگەنىنەن بايقادىم. مۇقاباسى – قىزعىلت كوڭ، قاعازى – سارعىشتاۋ قىمبات قاعاز ەكەن. ۇسىنىپ تۇرعان سوڭ، الدىم.
-لاتىن جازۋىن ەجىكتەپ وقي الامىن،- دەدىم. ەركەك قۋانىپ كەتتى، ونى جانارىنىڭ وتىنان بايقادىم.
ەرتۋار مەنى سىرتقا دەيىن شىعارىپ سالىپ، تاكسيگە مىنگىزىپ جىبەردى. مەن بلاكنوتتاعى سىردى وقىعانشا ۇيگە اسىقتىم. تابالدىرىقتان اتتاعاننان كيىمىمدى جۇرە شەشىپ، بلاكنوتتى قولعا الدىم. باس الماي وقىپ شىقتىم. سونىمەن....

*
مەن اتا-بابامنىڭ توپىراعىن قازاقستان تاۋەلسىزدىگىن العان سوڭ ىزدەپ كەلىپ، باستىم. بۇل – التاي اسىپ قاڭعىرىپ، پامير باسىپ قىرىلىپ، انادولى جەرىنە جۇرناعى جەتكەن بابالارىمنىڭ اسىل مۇراتى، انالارىمنىڭ اسىل ارمانى ەدى. «ازاتتىقتىڭ تاڭى اتقانىن، قازاق تۋىنىڭ جەلبىرەگەنىن ءبىز كورەتىن بولدىق، اتا-بابا توپىراعىن ءبىز باساتىن بولدىق»،-دەپ قۋانعان اكەم مەنى ەرتىپ الماتىعا تارتتى. اكەم – تۇركياداعى تەرى وڭدەپ، ءجۇن يىرۋمەن اينالىساتىن اۋقاتتى قازاق ەدى. قازاقستانداعى باۋىرلارىمىز ول كىسىنى سىرتىنان ەستىپ، ماقتانىش ەتىپ جۇرەدى ەكەن. كەلگەنىمىزدى ەستىپ، قۇشاق جايا قارسى الدى. جالعىز تۇياعىنا بابا توپىراعىن باستىرعان اكەمنىڭ شاتتىعىندا شەك جوق. يگى جاقسى قازاقتار اكەمدى كۇندە ۇيىنە شاقىرىپ، تۇرمىس-تىرشىلىكتەرىن كورسەتتى. الداعى جوسپار، ارمان-تىلەكتەرىمەن ءبولىسىپ، ارقا دا جارقامىز.
مەن دە اعايىنداردىڭ ءوزىم قاتارلى بوزبالا، بويجەتكەندەرىمەن تانىسىپ، دوستاسىپ باۋىرلارىممەن تەز ءتىل تابىسىپ كەتتىم. كۇندىز الاتاۋدىڭ باۋىرىنداعى اسەم قالانى تاماشالاپ، كەشكە قاراي جاستاردىڭ باسقوسۋلارىنا بارامىز. ءسويتىپ سايرانداپ جۇرگەندە تانىستىم عوي تولعانايمەن. الىپ بارا جاتقان سۇلۋلىعى جوق. مونتيعان عانا، اقكوڭىل قىز ەدى. مۇعالىمدىك ينستيتۋتتا وقيتىن. ايتۋىنشا، اتا-اناسى قارتتار، وتە الىس اۋىلدا تۇرادى ەكەن. بولاشاق تاعدىرىم با، بالامنىڭ كورەر جارىعى ما، اكەمنىڭ ورتاسى ايگىلى قازاقتاردىڭ قىزدارىمەن تانىستىرسا دا تابىسىپ كەتە المادىم. نە تاپقانىمدى، نە تارتقانىن قايدام البىرت كوڭىلدى اساۋ سەزىم ارباپ تولعانايدان باسقا ەشكىم كوزىمە كورىنبەي قويدى.
اكەم ءبىر اي تۋعان جەردىڭ توپىراعىن باسىپ، ەلدى ارالاپ، ساعىنىشىن باسىپ قايتىپ كەتكەن تۇركياعا. مەن كەلندەگى وقۋىم باستالعانشا تاعى ءبىر ايعا قالا تۇردىم جاستاردىڭ ورتاسىندا. اكەم «قازاقستان» مەيمانحاناسىنان بولمە جالداعان ەدى، سوندا قالدىم. ۇلكەن كىسى كەتكەن سوڭ سوندا تولعانايدى الىپ كەلدىم. ول ماعان ەسسىز عاشىق پا، بىلمەيمىن، نە ىستەسەم دە كونە بەرەدى. مەنىڭ ايتقانىم – وعان زاڭ. ول كەزدە ەكەۋمىز دە جيىرمانىڭ ماڭايىندامىز، جاستىق-ماستىق دەگەندەي، الدى-ارتىمىزدى ويلامايمىز. قىز بولىپ ول دا بالسىنبەيدى، ەرتەڭگى كۇنىم نە بولادى، ابىرويىم نە بولادى دەمەيدى. كۇندىز دە، تۇندە دە مەنىڭ قوينىمدا...
وعان ۇيلەنەم، ەلىمە الىپ كەتەم دەپ جۇرگەن مەن جوق. الا جازداي بىرگە تۇردىق تا، مەن وقۋىما كەتتىم. تەلەفونمەن حابارلاسىپ تۇردىق. قىسقى دەمالىستا ىزدەپ كەلدىم. ءبىرتۇرلى ساعىنىپ كەتتىم. ءسىرا، دا سەزىمىم بولعان شىعار، ايتپەسە، سول كەتكەننەن كەتە بەرسەم مەنى ىزدەگەنمەن تولعاناي تاپپايدى عوي. تەلەفونمەن سويلەسىپ جۇرگەندە ەشتەڭە ايتپاعان ەدى، قارسى العاندا بىراق ءبىلدىم، ەكىقابات ەكەن. ءىشى ءبىلىنىپ قالىپتى. مەنى كورىپ قاتتى قۋاندى. «ەندى قايتەسىڭ؟»،- دەسەم، «بىلمەيمىن!»،- دەپ مۇڭايادى. «سەنىڭ بالاڭ عوي، الاسىڭ!»،- دەپ تە ايتپايدى. ەندى مەن ۋايىمعا ءتۇستىم.
قانشا ايتقانمەن ەۋروپادا وقىپ، ءبىراز نارسەنى ءبىلىپ قالعانمىن عوي، ءارى قىزدان ءۇش-ءتورت جاس ۇلكەندىگىم دە بار. ول اۋىلدىڭ اڭقاۋ قىزى، تاستاپ، كەرى قاشىپ كەتۋگە ارىم بارمادى. «تۇسىك جاساتايىق»،- دەپ ەدىم، «بولمايدى، ول قيمىلدايدى عوي»،- دەگەنى. «قيمىلدايدى!»،- دەگەنىنە جۇرەگىم ەلجىرەپ كەتتى. مەن انادان جالعىزبىن. شەشەم: «سەنەن كەيىنگى بالا ءتۇسىپ قالدى دا، باسقا كوتەرمەي قالدىم عوي»،- دەپ جىلايتىن. اكەمنىڭ ەكىنشى ايەلىنەن التى قارىنداسىم بار. انامنىڭ كوز جاسى ەسىمە ءتۇسىپ، «سەن وقۋىمدى تۇركيادان اياقتايتىن بولدىم دە اتا-اناڭا. الىپ كەتەيىن، سوندا بوساناسىڭ»،- دەدىم بار تاپقان اقىلىم. سوندا دا بايقۇس قىز «ماعان ۇيلەنەسىڭ بە؟!»،- دەپ سۇرامايدى عوي. بارىنە – ماقۇل....
جالعىز كەتىپ، ىشتەگىمەن ۇشەۋ بولىپ ورالدىم. مەنى اكە-شەشەم ارينە، رەنجىپ قارسى الدى. سوندا ايتتىرىپ قويعان قىز بار ەدى. اكەسى بەدەلدى بولعان سوڭ، اكەم ونىڭ قىزىن الۋدى ماعان بۇيىرعان. باسىم دال بولدى. ماعان تولعانايدى قوسپاسى انىق. «ەندى قايتەمىز؟»،- دەي بەرەم اناما. ول ەركەككە قارسى كەلە المايتىن، جىلاي بەرەدى.
تولعانايدى بايبىشەسىمەن – مەنىڭ اناممەن تۇرۋعا ۇكىم شىعاردى دا، مەن اكەم كەلنگە ءوزى اكەلىپ سالدى.
- بوسانعان سوڭ بالانى الىپ قالىپ، قىزدى قارجىمەن ەلىنە
قايتارامىن، سەن وعان دەيىن ورالۋشى بولما!،- دەپ ءامىر بەردى. قاباق قاتۋلى، بالاسىنىڭ شالا ءىسى جانىن جەگەن اكە قوش دەمەستەن مەن ساباقتا جۇرگەندە كەتىپ قالىپتى...
تولعاناي مامىردىڭ ورتاسىندا بوساندى. مەنەن كەيىن شاڭىراقتا بولماعان جاقسىلىقتى شاقىرىپ – ۇل بوساندى. اكەم ءوزى حابارلادى، داۋسىنان قۋانىپ تۇرعانىن بايقادىم. التى قىزدان كەيىنگى اۋلەتە تۋلىعان ەركەك كىندىك. سول قۋانىش ءۇشىن تولعانايدى قايتارماس دەپ ويلادىم. ونى ءىشىم دە قيمايدى. قالاي بولعاندا دا اكەم الدىمەن ايتتىرعان قىزدى الدىرتانى بەلگىلى. ولمەي، اياعىمەن كەلگەن نەمەنى مەنىڭ توسەگىمە جولاتپاسى، بايبىشەلىككە الدىرماسى انىق.
تولعانايدى كورسە كوڭىلى بۇزىلادى دەدى مە، مەنى وقۋىڭدى جالعاستىر دەپ، مۇحيت اسىرىپ امەريكاعا جىبەردى. مەنىڭ بەيشارالىعىم – ايتقانىنان شىعا الماي، كەتە باردىم. اناممەن حابارلاسىپ، جاعداي سۇراسام، بالانى ءۇش كۇن ەمىزدىرىپتى دە باۋىر باسىپ، ءيىپ كەتەدى دەپ تولعانايدى قازاقستانعا قايتارىپتى.
قولدان كەلەر قايران جوق، ءىش قازانداي قاينايدى. تەك اكەمە تەلەفونمەن:
-اناسىنا وبال ەمەس پە؟! بالاعا دا قيىن..،- دەپ مىڭگىرلەپ ەدىم:
- باسىڭ جاس، ءالى تالاي قاتىن الاسىڭ. انا بەيشارا شەشەڭە قۇدايدىڭ بەرگەنى شىعار، الدانىش ەتسىن، سەن الىستا جۇرگەندە. اتىن –ەرتۋار قويدىم. بۇل- مەنىڭ كەنجەم ەندى،- دەپ شورت قايىردى.
تاعى بىردەڭە دەۋگە مەندە قايبىر كۇش بار، تىستەنىپ قالا بەردىم...
سول كەتكەننەن اقش-تان ءبىر جىلدان سوڭ بىراق ورالدىم. قۇرىلىستىڭ داۋرەنى ءجۇرىپ تۇرعان زامان ەدى. سول سالانى تەرەڭ مەڭگەرىپ الۋ ءۇشىن بار كۇش-جىگەرىمدى سالىپ وقىپ ورالدىم. اكەمنىڭ مەرەيى ءوسىپ، مارتەبەلەنىپ قالدى. مەنى دەرەۋ دوسىنىڭ قىزىنا ۇيلەندىردى. مەنىڭ تۇعڭىشىم، اكەمنىڭ كەنجەسى – ەرتۋار حانزادا، قولدى-اياققا تۇرماي جۇگىرىپ ءجۇر. انامنىڭ جانى سونىڭ ۇستىندە.
مەن ەس بىلگەلى جانارى تۇنجىرىپ، ءۇيدىڭ كۇيبىڭ تىرلىگىنەن بوسامايتىن بەيشارا انامنىڭ ومىرىنە مىنا ءسابي ءوز ساۋلەسىن توككەنىن بايقادىم. وعان قاراعان سايىن تولعاناي ەسىمە تۇسەدى. اياپ، ەلجىرەپ، ەسىمە الىپ، قايدا ءجۇر ەكەن دەپ ويلانىپ كەتەمىن. ارىم ىشتەي جانىمدى جەيدى.
ءبىزدىڭ شاڭىراقتىڭ بار قىزىعى، قۋانىشى – ەرتۋار. اتتەڭ سول قىزىققا ونى جارىق دۇنيەگە اكەلگەن انانىڭ ورتاق بولمايتىنى جۇرەگىمدى اۋىرتتى. اللانىڭ وعان بەرگەن باقىتىن، ءبىز-ادامدار تارتىپ الدىق.
اكەم الىپ بەرگەن كەلىنشەگىم دە مومىن بولىپ شىقتى. ۇندەمەي، ءۇي تىرلىگىمەن اينالىسا بەرەدى. كۇنى بويى ماڭىما جولامايدى، تەك تۇندە توسەگىمە كەلەدى. ءسويتىپ جۇرگەندە ەكى قىزعا اكە بولىپ تا قالدىم.
بۇل كەزدەرى اكەمنىڭ داۋلەتى دوڭگەلەنىپ، ەسەلەنە ءتۇستى. ءساتى ءتۇسىپ قازاقستاننان مەيمانحانا عيماراتىن سالاتىن تەندەر ۇتىپ الدىق. مەن باسشى رەتىندە اتا جۇرتقا ءجيى بارىپ تۇردىم. ىشتەي، ءۇنسىز تولعانايدى ىزدەيمىن. ونى تانيتىن ءبىر ادامدى بىلمەيمىن سۇراستىراتىنداي. باياعىدا قايدا وقيتىنىن انىقتاپ سۇراماپپىن دا. ورتاق ءبىر تانىسىم جوق ەكەن. سودان كوشەدەگى ايەل اتاۋلىدان تولعانايعا ۇقساستىق ىزدەي بەرەمىن. «ول –جاس، جۋاس ەدى عوي. ءجۇنجىپ اۋىلىنا كەتىپ قالعان شىعار. مىناۋ مەگوپوليستە ءبىر جاناشىرى جوق بولاتىن»،- دەپ ويلاسام كوكىرەگىم قارس ايىرىلادى. تولعاناي ىشىمدەگى بىتەۋ جاراعا اينالدى.
مەيمانحانا قۇرىلىسىن اياقتاپ، ابىرويمەن تاپسىرعان سوڭ قازاقستانعا كەلۋدى قويدىم. ستامبۋلداعى تىرلىگىم جاقسى ءجۇرىپ، سوعان الدانىپ كەتتىم. بىراق ءوتىپ جاتقان ومىرىمە كوڭىلىم تولمايتىن، ءبىر جوعىم بار سياقتى بولاتىن دا تۇراتىن. دوستارىممەن قىدىرىسىم كوبەيىپ، ساياحاتتاردان، جولساپارلاردان باسىم بوساماي جۇرەتىنمىن. سول شابىلىستاردىڭ بىرىندە جول اپاتىنا ءتۇستىم...
كوپ اسقانعا – ءبىر توسقان بولدى ما، الدە تولعانايدىڭ كوز جاسى ۇردى ما ەكى اياعىم بەلدەن تومەن ىستەمەي – سال بولدىم. كوز كورەدى، قۇلاق ەستيدى، بىراق تىلدەن ايىرىلدىم. اكەم ەۋروپا توپىراعىندا اپارماعان كلينيكاسى، قاراتپاعان دارىگەرى قالمادى. انام بايقۇس تا جىلاپ-ەڭىرەپ ءجۇرىپ ەمشى-بالگەرگە دە سۇيرەدى. ەشبىر داۋا بولمادى. اكەم مەنىڭ دەرتىمنەن شوگىپ قالدى. ەكەۋمىزدىڭ دە ەندىگى بار ءۇمىتىمىز – ەرتۋار بولدى. جاقسى جىگىت بولىپ ءوسىپ كەلە جاتقانى كوڭىلىمىزگە قۋانىش. پاريجدەگى سوربوننا ۋنيۆەرسيتەتىندە ءبىلىم الىپ جاتتى.
ەرتۋار كىشكەنتايىندا اپامنان تۋدىم دەپ جۇرگەنىمەن مۇشەلگە شىعا اناسىن ىزدەي باستادى. قاتىندار جۇرگەن جەردە ءسوز جاتا ما، «اناڭدى اتاڭ، اجەڭ، اكەڭ بىرىگىپ سەنى تۋعىزىپ الىپ قازاقستانعا قۋىپ جىبەرگەن»،- دەپ قۇلاقتاندىرىپ قويسا كەرەك. اپاسىنىڭ جانىن جەپ سۇراي بەرگەن سوڭ انام:
- ول سەنى تاستاپ قازاقستانىنا قاشىپ كەتتى. اكەڭ ول كەزدە
اقش-تا وقىپ جۇرگەن،- دەپ مەنى قورعاشتاپ بىردەڭە ايتىپتى.سوندا بيتىمدەي بالا:
- باسىنا كۇن تۋماسا، ەشبىر انا بالاسىن بىرەۋگە بەرىپ قاشىپ
كەتپەيدى. بۇل سوعىس زامانى ەمەس، ياعني ونىڭ باسىنا كۇن تۋعان، مەن ونى تاۋىپ الىپ انىعىن بىلەمىن،- دەپتى عوي، تۇيسىگىن قاراساڭىزشى. انام ەسى شىعىپ، ءبىراز كۇن ماعان ايتا الماي جىلاپتى. سودان بولعان جايدى اۋپىرىمدەپ ءجۇرىپ اكەمە جەتكىزدىك. ول كۇشى دە، قاھارى دا قايتىپ، اۋرۋدان ارۋاقتاي بولىپ قالعان ەدى.
- ايتەۋىر سول بالادان ايىرىلىپ قالماڭدار، سورىمىز قايناپ
قالماسىن. شىندىعىن ايتىپ، تابىلسا شەشەسىن تاۋىپ بەرىڭدەر، سونىڭ كوز جاسى شىعار، مىنا ءحالىمىز»،- دەدى ءبىر كەزدە ايعا اتىلارداي ارىستانداي بولعان قايران اكەم داۋىسى دىرىلدەپ. مىنە، سودان بەرى ءبىز ونىڭ اناسى – تولعانايدى ىزدەۋمەن كەلەمىز...،- دەپ اياقتالىپتى جازبا.
ەجىكتەسەم دە سوڭىنا شىققانشا ءۇزىلىس جاساماي تۇگىل وقىپ شىقتىم. بۇل كىسى ماعان بەرۋ ءۇشىن تۇنىمەن جازىپ شىقپاعان شىعار، باياعىدان اق قاعازعا جان دۇنيەسىندەگى ارپالىستى اقتارىپ جۇرگەن عوي شاماسى.
سارەسىمدى ىشە سالىپ، تاۋەلسىزدىڭ داڭعىلىنداعى «حابار» ارناسىنىڭ باس عيماراتىنا تارتتىم. سۇراستىرىپ ءجۇرىپ قىمبات ءسىڭلىمدى تاۋىپ الىپ، تانىسىپ، بارلىق سىردى اقتاردىم. ەركەكتىڭ قولجازباسىن كورسەتتىم. قىمبات تولعانايدىڭ سۋرەتىن الىپ كەلىڭىز، ۇلى كەلىپ ىزدەۋگە ءوتىنىش جازسىن،- دەدى.
مەنى ەرتۋار مەن اكەسى ءتىپتى دالادان قارسى الدى. ەكەۋى مەيمانحانانىڭ ماڭىنداعى ساياباقتا قىدىرىستاپ ءجۇرپتى. جازباسىن وقىپ، جاعدايىن ءتۇسىندى دەدى مە، ەركەك بۇرىنعىداي تومەنشىكتەمەي، جانارىن جانارىما قاداپ، قولىمدى ەكى الاقانىنىڭ ورتاسىنا سالىپ، قىسىپ امانداستى. ەرتۋار اناسىن تۇبىندە مەن تاۋىپ بەرەدى دەگەن سەنىمدە ءجۇر.
ءتۇس الەتىندە تولعانايدىڭ سۋرەتىن الىپ بالا ەكەۋمىز تەلەارناعا بەت الدىق.
-اپاي، سۋرەتتى كوشىرتىپ بەرەيىكشى، ايتپەسە انامنان قالعان جالعىز كوز عوي،- دەيدى كوڭىلى قوبالجىعان ۇل. ءوزى ءبىر كورمەگەن، تاستاپ كەتتى دەگەندەردىڭ سوزىنە سەنبەي، اناسىن شىرىلداپ ىزدەپ جۇرگەن بالانىڭ ادامگەرشىلىگىنە رازى بولدىم. ايتپەسە، ىشكەنى الدىندا، ىشپەگەنى ارتىندا مولشىلىقتا وسكەن، الەم مويىنداعان التى ءتىلدىڭ تورتەۋىندە تازا سويلەپ، ەۋروپا مەن اقش-تىڭ ەڭ بەدەلدى وقۋ ورىندارىنان ءبىلىم العان جىگىتتىڭ بويىنان قازاقىلىق ەسىپ تۇردى. باسقا ءبىر ساناسىز، كوكىرەگىنىڭ ساۋلەسى، جۇرەگىنىڭ مەيىرى جوق بىرەۋ بولسا بارىنا ناستانىپ، ءىشىپ-جەگەن، كورگەنىنە ءماز بولار ما ەدى. «ە، مەنى تاستاپ كەتىپتى عوي، نەسىنە ىزدەيمىن!»،- دەپ ەلدىڭ سوزىنە سەنەر ەدى دە، قايتا شەشەسىنە وشپەندىلىگى وسە تۇسەر ما ەدى. ءال-ءفارابيدىڭ تاربيەسىز بەرگەن ءبىلىم قاۋىپتى،- دەگەن ءسوزى بار .ەرتۋارعا جاقسى ءبىلىم مەن بىرگە جاقسى تاربيە بەرگەن اتاسى مەن اكەسىنەن، جىلى جۇرەك، سالقىن اقىل سىيلاعان اللادان اينالدىم.
قىمبات تا ءبىزدى كورگەننەن قۋانا قارسى الىپ، قولجازبانى وقىپ شىققانىن ايتتى. سۋرەتتىڭ كوشىرمەسىن بەرىپ، ءوتىنىش تولتىرىپ، ىزدەۋشى ۇلى مەن اكەسى، اتا-اجەسىنىڭ سۋرەتتەرىن قوسا تاپسىرىپ، قايتتىق. ەسىمە «ايقىن» گازەتىنىڭ باسشىسى – نۇرتورە ءجۇسىپ مىرزاعا ايتسام قايتەدى، سۋرەتتى جاريالاسا قولجازبامەن، بىرەۋ بولماسا، بىرەۋ تانىپ قالار»،- دەگەن وي ءتۇستى. جازعان قۇلدا جازىق جوق، ەرتۋاردى جەتەكتەپ الىپ «ايقىن» گازەتىنىڭ رەداكتسياسىنا كەلدىم. باس رەداكتور نۇرتورە ءجۇسىپ قاينىم ەدى. مەن كەلەدى دەگەننەن گازەتتىڭ قىم-قۋىت شارۋاسىن قيا سالىپ، قارسى الدى اينالايىن. ەرتۋاردى تانىستىردىم. قولجازبانى بەردىم. سۋرەتتىڭ كوشىرمەسىن قوسا تاپسىردىم. ۇلتجاندى، ادامگەرشىلىگى زور كوسەمسوزشى ەمەس پە، جاعدايدى بىردەن ءتۇسىنىپ، ورنىنا قايتا تۇرىپ، ەرتۋاردى باۋىرىنا باسىپ، ماڭدايىنان ءسۇيىپ امانداستى.
«جەڭەشە، بۇگىنگى گازەتتى الدىڭىزدار ما؟!»،- دەپ تاڭ ازاننان جارقىلداپ تەلەفون سوعىپ تۇر عوي.
ەرتەڭىنە «اناسىن ىزدەگەن ازامات»،- دەگەن تاقىبى ايقايلاعان ماقالا گازەتتە جارق ەتتى. تولعاناي مەن ەرتۋاردىڭ بەينەلەرى ورتاسىنا باسىلدى. ىشىندە قولجازبانىڭ جان تولعانتار تۇسىنان ۇزىندىلەر دە بار. نۇرتورە ءجۇسىپتىڭ جىلدامدىعىنا، ءسوز تولعاۋىنىڭ شەبەرلىگىنە تاڭ بولدىم.ءتۇس اۋا بارعان ءبىزدىڭ سىرىمىز تاڭ اتقانشا تاسقا باسىلدى دا، تاڭ اتا وقىرمان قولىنا ءتيدى عوي. مىنە، جۋرناليستىك جىلدامدىق، وي ۇشقىرلىعى دەگەنىڭىز، تەحنيكا زامانىمەن ۇندەسىپ جاتىر.
عيماراتتىڭ تومەنگى قاباتىنداعى دۇڭگىرشەكتەن گازەتتىڭ بەس داناسىن ساتىپ الىپ ەرتۋارعا قۇستاي ۇشتىم قۋانىشتان.
- اللا ءىسىمىزدى وڭدايتىن شىعار!،- دەپ ەرتۋار قۇشاقتاپ ءسۇيىپ،
اكەسى قولىمدى ماڭدايىنا تيگىزىپ، گازەتتى كەۋدەسىنە باسىپ مارە-سارە بولدى. سەنبىنىڭ كەشىندە «قايداسىڭ باۋىرىمنان» انالى-بالالى ەكەۋىنىڭ سۋرەتىن كورسەتىپ، تاريحتارىنان كورەرمەندى قۇلاعدار ەتتى.
سودان كوڭىلىمىز كۇپتى. ءبىر ءسۇيىنشى حابار كۇتۋدەمىز. ءوزىم جوعالعان ۇلىمدى تاۋىپ الاتىنداي تولعاتىپ ءجۇرمىن. جەر تۇبىنەن جەتكەن ۇلدىڭ ءۇمىتى، مەنىڭ بار شارۋامدى تاستاپ شاپقىلاعان ەڭبەگىم اقتالسا ەكەن. كۇيەۋىم، بالالارىم ءبارى تىلەكتەس بولىپ ءجۇر. قازاقتىڭ سالتىمەن ەرتۋاردى اكەسىمەن مەيماندىققا شاقىرىپ، ءتور كورسەتتىك. ەرتۋار كۇيەۋىمە قاتتى ۇنادى. مىناۋ ءبىر ەل بيلەيتىن بالا بولعالى تۇر ەكەن. اتتەڭ، وسى ءبىلىمىن قازاقستانعا كەلىپ، ەل پايداسىنا جاراتسا عوي!،- دەپ قويادى.
سەنەسىز بە، سەنبەيسىز بە، ەرتەسىنە ءبىر ايەل حابارلاستى تەلەفونىما. «مەن تولعاناي بەرسىنباەۆانى بىردەن تانىدىم. جەنپي-دە تاريح فاكۋلتەتىندە بىرگە وقىعانبىز. ەكىنشى كۋرستا وقۋدان شىعىپ قالعان»،- دەپ تۇر. «ارعى تاريحىن بىلمەيمىن، ءوزىن سۋرەتتەن تانىدىم»،- دەدى. «بىلەسىز بە، قايسى وبلىستان ەدى؟،- دەپ مەن دە قويمايمىن تاقىمداپ، ەڭ بولماسا تۋعان جەرىن بىلەيىن دەپ. «وسى الماتىنىڭ ماڭايىنان، نارىنقول جاعىنان بولار. قىتايمەن شەگارالاسپىز، -دەگەنىن ەستىگەنىم بار. ءوزى كوپ سويلەمەيتىن، تۇيىق قىز بولاتىن.،- دەدى بار بىلگەنىن اقتارىپ حابارشىم. تەلەديدار دا ىزدەپ جاتتى عوي، بىراق «ايقىنعا» بەرگەنىمىز جاقسى بولىپتى. «گازەت حالىقتىڭ كوزى ءھام قۇلاعى»،- دەگەن راس ەكەن، حالىق كوزبەن كورىپ، قۇلاقپەن تاراتا باستادى. ەندى «تولعاناي بەرسىنباەۆا»،- دەپ ىزدەۋگە كوشتىك. الماتى وبلىسى بويىنشا مۇراعاتتاردىڭ انىقتاما بولىمدەرىنە سۇراۋ جىبەرتتىك. «حاباردان» اتى-ءجونىن تولىقتىرىپ ايتىپ تاعى حابارلاندى.
گازەتتىڭ قولدان-قولعا، قۇلاقتان قۇلاققا جىلدام جەتىتىنىنە تاعى كۋا بولدىم. ەرتەڭىنە تاعى ءبىر ايەل تەلەفون شالدى. ول ءتىپتى تولعانايدىڭ كۋرستاس دوسى بولىپ شىقتى. سولاي دا سولاي... بالاسىن تارتىپ الىپ، تولعانايدى قاڭعىتىپ جىبەرگەن انا وڭباعان باي تۇرىكتەر تۋرالى دا ماعان ايتقان. تۇركيادا كەلگەن سوڭ وقۋىن قايتا جالعاستىرا المادى. احبك-گە جۇمىسقا تۇرىپ، جاتاقحاناسىندا جاتتى. سودان كەلەر جىلى ءوزىنىڭ ەلىندەگى ءبىر تانىسىنا كۇيەۋگە شىقتى. ول ايەلى ولگەن، ءۇش بالاسى بار، قويشى بولاتىن. بايعۇس تولعاناي سونىمەن قوي باعىپ، تاۋ اسىپ كەتتى. حان ءتاڭىرىنىڭ ەتەگىندە جايلاۋىمىز بار دەيتىن. ودان كەيىن حابارىم جوق!،- دەدى.
ەستىگەنىمدى اكەلى-بالالى ەكەۋىنە جەتكىزگەنىمدە ەرتۋار:
سورلى انام!،- دەپ جىلاپ جىبەردى. كىنالى اكە ۇلىنىڭ بەتىنە قاراي الماي، جەر شۇقىدى. شىداي الماي ارباسىن جىلدام-جىلدام دوڭگەلەتىپ جاتىن بولمەسىنە تارتتى. مۇمكىن ول دا وڭاشادا جىلاپ جاتقان بولار...
ءبىر جەتىدەن سوڭ قىمبات حابارلاستى:
- تاپتىق!،- دەپ بىردەن ءسۇيىنشى سۇرادى. قۋانىپ تۇر.
مەنىڭ دە جۇرەگىم اۋىزىما تىعىلدى. ەكەۋمىز كەزدەسىپ ءمان-جايدى تالقىلادىق. شىنىمەن سول ما، ناقتىلاۋ كەرەك ەدى.
اللا دا تولعانايعا قاراستى ما، بايعۇس قىز كەزىندەگى تەگىن اۋىستىرماپتى. سول ارقىلى وڭاي تاۋىپ الۋعا جول اشىلدى. الماتى وبلىسىنىڭ قىتايمەن شەگارالاس «ق» دەگەن ەلدى مەكەنىندە ءومىر ءسۇرىپ جاتىپتى. جولداسى – قويشى. التى بالانىڭ اناسى بولىپتى. سۋرەتتى فاكسپەن جىبەرىپ اۋداندىق ىشكى ىستەر باسقارماسى ارقىلى تاعى انىقتاپ الدىق. ءدال ءوزى دەگەن جاۋاپ كەلدى.
- ال ەندى، ول – التى بالاسىن، باعىپ وتىرعان مالىن تاستاپ
بىزگە كەلە المايدى.ءبىز بارۋىمىز كەرەك،- دەدى جاس بولسا دا كوپتى كورىپ، تالايدى تابىستىرىپ جۇرگەن قىمبات.
- ءبىز بولعاندا كىمدەر؟ جارىمجان ەركەكتى نەسىن اۋرەلەيمىز،
ۇلدى الىپ كەشىكپەي جولعا شىعايىق،- دەدىم مەن ءوز جاعىمدى تۇگەندەپ.
- تولعانايدىڭ جايلاۋى شالكودە دەگەن جەردە كورىنەدى.
ول تيان-شان تاۋلارىنىڭ قوينىنداعى قىرات. وعان اناۋ-مىناۋ كولىك كوتەرىلە المايدى. بەلى مىقتى ماشينا كەرەك.،- دەدى حابارداعىلار.
-نە پروبلەما؟،- دەدى اڭگىمەنى تىڭداپ وتىرعان ەرتۋار. جاعدايدى تۇسىنگەن سوڭ:
- تىكۇشاقپەن نەگە بارمايمىز؟،- دەيدى.
-ءبىزدىڭ ەلدە تىكۇشاقپەن ءجاي ادامدار ۇشپايدى. ونى توتەنشە جاعدايدا نە مەديتسينالىق كومەككە پايدالانادى. تاۋ-تاسقا ەركىن شىعاتىن دجيپ دەگەن مىقتى كولىك بار، سونى تاپساق جارار ەدى ،- دەيمىز ءبىز.
- تىكۇشاقتى جالداۋعا بولماي ما؟!،- دەيدى عوي بايدىڭ بالاسى. ءبىز كوزىمىز باقىرايىپ ءبىر-بىرىمىزگە قارايمىز. ۇشاق جالداپتى دەگەندى كىم ەستىگەن دەيسىڭ. ەسىمە اجەم ايتاتىن اشتىقتان ويناۋعا شاماسى جوق كەدەي بالاسىنا بايدىڭ بالاسى سىر كۇرىشكە تويىپ الىپ ويناي بەرمەيسىڭ با؟،- دەپتى دەگەنى ءتۇستى. جانىمداعىلارعا سول اڭىزدى ايتىپ بەرىپ ءبىر كۇلىپ الدىق.
جۋرناليستەردى ارالاستىرىپ ءجۇرىپ ەرتۋاردىڭ قىرۋار اقشاسىنا جالداناتىن تىكۇشاق تاپتىق. اناسىن اڭساعان ۇلدا ەس جوق، قۋانىپ ءجۇر، نە دەسە دە كونەدى. ايتەۋىر اناسىن كورگەنشە اسىق....
سونىمەن، «حاباردىڭ» پروديۋسسەرى، جۋرناليست پەن وپەراتورى بار، ەرتۋار ەكەۋمىز بولىپ، ۇشقىشپەن التى ادام كوككە كوتەرىلدىك.
الماتىدان شىقسا ءبىر تاۋلىك ۋاقىت كەتەتىن شالكودەنىڭ جايلاۋىنا ءبىر ساعاتتان اسا جەتىپ كەلدىك. جاسىل جايلاۋدىڭ جازىعىنا قونعان تىكۇشاقتى شوپاندار قورشاپ الدى.
-كەلەدى دەگەن حابارلارىڭىزدى ەستىگەنمەن، ءدال وسىنداي اسپاننان تۇسە قالادى دەپ ويلاماپ ەدىك،- دەپ تولعاناي قارسى العاندا جۇرەگى جارىلا قۋاندى. اناسىنا اسپاننان بالاسىن ءتۇسىرىپ بەرگەندەي بولدىق قوي.
تولعانايدىڭ كۇيەۋى ناعىز ەرتەگىنىڭ باتىرى دەرسىڭ. سۇيەكتى، اق كوڭىل، ناعىز اۋزىن اشسا جۇرەگى كورىنەتىن جان بولىپ شىقتى. جاعدايدىڭ بىلگەن سوڭ، بالام كەلدى دەپ قۋانىپ ءبىر تايدى الىپ ۇردى دا، باتا الىپ باۋىزداپ جىبەردى. ءبىز حيكايامىزدى ايتىپ شىققانشا انا مەن بالا ءبىر-بىرىنە جولاي الماي تۇردى. ءبىرى – اناسى، ەكىنشىسى – بالاسى ەكەندىگىن بىلگەندەگى تابىسقاندارىن كورۋدىڭ ءوزى بىزگە وڭاي بولمادى. حان ءتاڭىرىنىڭ باۋىرىنداعى حان جايلاۋىندا وتىز جىل ەكەۋى ەكى مەملەكەتتە جۇرگەن انا مەن بالا جىلاي قۇشاقتاسقاندا – تاۋ تەبىرەنىپ، جەر قوزعالعانداي. كورگەن جان تەبىرەنىپ، سول ماڭدا كۇن تۇتىلدى دەۋگە دە بولاتىن ەدى. تولعانايدىڭ ەرجەتىپ قالعان ءتورت ۇلى اكەلەرىمەن بىرگە قولدى-اياققا تۇرماي قىزمەت جاساپ ءجۇردى، بىرەۋى ەت جايعاپ، ەكىنشىسى داستارحانعا باس-كوز بولىپ، ءۇشىنشىسى قوناقتاردى كۇتىپ شاپقىلايدى. كوزدەرىنەن وت جانادى. «تاۋدىڭ جىگىتتەرى وسىنداي بولادى!»،- دەپ ۇشقىشىمىز ولارعا قىزىعا قارايدى. وپەراتورلار ءار ءساتتى قالت جىبەرمەي ءتۇسىرىپ جاتىر. جۋرناليست ماڭايىنداعى ءاربىر ادامدى سۇحباتقا تارتىپ ءوز ءىسىن اتقارۋدا. كەلەسى سەنبىدەگى «بارمىسىڭ باۋىرىمنىڭ» نەگىزى سالىنىپ جاتتى.
بەسىن اۋا شالكودەدەگى ات تۇياعى جەتەر، قۇلاق ەستىر جەردەگى مالشىلار قۇلاقتانىپ ءداۋتالى جايلاعان توبەگە جينالىپ جاتتى.
تولعاناي اق ورامالى جەلبىرەپ، كوك كويلەگى كولبەڭدەپ، قۋانىشتان جۇرەگى الىپ-ۇشىپ، بارىن داستارحانىنا توگىپ، بابىنا كەلگەن بال قىمىزىن ساپىرىپ-ساپىرىپ ۇسىنۋدا قوناقتارىنا.
جات جەردە كۇدەرى ءۇزىلىپ قالعان ۇلى ات جالىن تارتىپ ءمىنىپ ءوزى ىزدەپ كەلگەنىنەن بايعۇس انانىڭ باقىتتان ءجۇزى بال-بۇل جانىپ، بالاسىنا كوزى تويماي قاراي بەرەدى. ەرتۋار دا مەنىڭ ۇلىم وسىلاي بولسا دەيتىندەي-اق وعلان عوي، قالاي قاراماسىن.
جينالعان قاۋىم اۋەلەتە ءان سالىپ، كۇمبىرلەتە كۇي توگىپ، نەبىر اڭگىمەلەردى ايتىپ تامسانىپ، ءتۇندى تاڭعا ۇلاستىرىپ توي تويلاپ، انا مەن بالانى تابىستىرىپ تارقاستىق.
مالدى ورىسكە شىعارار الدىندا تويشى قاۋىم اناسىن ىزدەپ انادولىدان كەلگەن ۇلمەن قيماي قوشتاسىپ، تىكۇشاققا اتتىڭ ۇستىندە وتىرىپ قول بۇلعاپ تۇردى...

 

قر ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى ساۋلە دوسجان

"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى

پىكىرلەر