قىرعىزستان پرەزيدەنتى سادىر جاپاروۆ ءوز جارلىعىمەن قازىرگى قىرعىز مەملەكەتىنىڭ نەگىزىن قالاۋشىلاردىڭ ءتىزىمىن بەكىتتى.
Fergana.agency-ءدىڭ حابارلاۋىنشا بۇل تىزىمگە بەس تۇلعا ەنگىزىلگەن.
يشەنالى اراباەۆ (1882-1933) – اعارتۋشى، قىرعىز مەكتەپتەرىنە ارنالعان تۇڭعىش «قىرعىز الىپپەسى» («كىرگىزسكي بۋكۆار») وقۋلىعىنىڭ اۆتورى، قىرعىز تىلىندەگى تۇڭعىش «ەركىن-توو» گازەتىنىڭ رەداكتورى، «ماناس» ەپوسىن جيناقتاۋ جانە جازۋ توبىنىڭ جەتەكشىسى.
يمانالى ايداربەكوۆ (1884-1938) – قارا-قىرعىز رەۆوليۋتسيالىق كوميتەتىنىڭ باسشىسى (1924-1925), قىرعىز اسسر باس سوتىنىڭ توراعاسى (1927-1929), رەسپۋبليكانىڭ جەڭىل ونەركاسىپ جانە ساۋدا حالىق كوميسسارى.
ابدىقادىر وروزبەكوۆ (1889-1938) – پاتشا ارمياسىنا شاقىرۋعا قارسى ورتا ازيا كوتەرىلىسىنە قاتىسۋشى (1916), قىرعىز اسسر / قىرعىز كسر ورتالىق اتقارۋ كوميتەتى تورالقاسىنىڭ توراعاسى (1927-1937).
ابدىكەرىم سىدىقوۆ (1889-1938) – قىرعىزداردىڭ تاريحى مەن شەجىرەسى تۋرالى ەڭبەكتەردىڭ اۆتورى. 1916 جىلعى ورتا ازيا كوتەرىلىسىن باسۋعا كومەكتەسكەنى ءۇشىن 3-دارەجەلى اۋليە ستانيسلاۆ وردەنىمەن ماراپاتتالعان. سونداي-اق، ول – قىرعىز حالقىنىڭ اۆتونوميالىق مەملەكەتتىلىگىن قۇرۋ يدەياسىن ۇسىنعانداردىڭ ءبىرى. 1922 جىلى جەلتوقساندا كسرو قۇرعان كەڭەستەردىڭ قۇرىلتاي سەزىندە قىرعىزستاننىڭ جالعىز دەلەگاتى بولدى.
ءجۇسىپ ءابدىراحمانوۆ (1901-1938) – 1920 جىلداردىڭ باسىندا ابدىكەرىم سىدىقوۆپەن، ەسەنالى اراباەۆ جانە باسقالارمەن بىرلەسىپ تۇركىستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قۇرامىندا تاۋلى وبلىسىن قۇرۋ تۋرالى ۇسىنىس جاساۋشى. 26 جاسىندا قىرعىز اسسر حالىق كوميسسارلارى كەڭەسىنىڭ توراعاسى بولىپ تاعايىندالدى.
ء"دال وسى ازاماتتار حح عاسىرداعى جاڭا مەملەكەتتىلىكتىڭ باستاۋىندا تۇرىپ، ءتىلى، مادەنيەتى مەن تاريحى بار قىرعىز حالقىنىڭ ورتا ازيانىڭ باسقا حالىقتارىمەن تەڭ دارەجەدە ءوز مەملەكەتىن قۇرۋعا تولىق قۇقىعى بار ەكەنىن سەنىمدى تۇردە دالەلدەدى", — دەلىنگەن پرەزيدەنتتىك جارلىقتا.
سونىمەن قاتار، جارلىقتا جوعارىدا اتالعان تۇلعالارعا «نەگىزىن قالاۋشىلار» اتاعىنىڭ بەرىلۋى «ەلىمىزدىڭ باسقا دا كورنەكتى مەملەكەت جانە ساياسي قايراتكەرلەرىنىڭ وتان الدىنداعى سىڭىرگەن ەڭبەگىنە نۇقسان كەلتىرمەيدى» دەپ جازىلعان.
جارلىق قىرعىزستان بيىل تويلايتىن قارا-قىرعىز اۆتونوميالىق وبلىسىنىڭ قۇرىلعانىنا (14.10.1924) 100 جىل تولۋىنا ورايلاستىرىلعان.
"قارا-قىرعىز اۆتونوميالىق وبلىسىنىڭ، ودان كەيىنگى قىرعىز اۆتونوميالىق كەڭەستىك سوتسياليستىك رەسپۋبليكاسى مەن قىرعىز سوتسياليستىك كەڭەستىك رەسپۋبليكاسىنىڭ قۇرىلۋ تاريحى قىرعىزستاننىڭ بولاشاق تاريحى ءۇشىن وراسان زور ماڭىزعا يە بولدى، ول سايىپ كەلگەندە ءبىزدىڭ ەگەمەن قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ ىرگەتاسىنا اينالدى", — دەلىنگەن جارلىقتا.
جاپاروۆ ەل نەگىزىن قالاۋشى اتا-بابالاردىڭ رۋحىنا تاعزىم ەتۋدى ءاربىر قىرعىزستاندىقتىڭ قاسيەتتى بورىشى دەپ ساناپ، ۇكىمەتكە مىناداي تاپسىرما بەردى:
• وقۋشىلار مەن ستۋدەنتتەردى وتانسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ ءۇشىن ولاردىڭ قىزمەتى تۋرالى ماتەريالدار ازىرلەۋ جانە تاراتۋ;
• نەگىزىن قالاۋشى اتا-بابالاردى ماڭگى ەستە ساقتاۋ ماقساتىندا حالىق اراسىندا اقپاراتتىق-ناسيحاتتاۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ;
• وسى تاقىرىپ بويىنشا عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنتسيالار وتكىزۋدى قامتاماسىز ەتۋ.
ايتا كەتەيىك، قىرعىز مەملەكەتتىگى نەگىزىن قالاۋشىلار تىزىمىنە ەنگەندەردىڭ بارلىعى 1930 جىلدارى قۋعىن-سۇرگىنگە ۇشىراعان. يشەنالى اراباەۆ 1933 جىلى تۇرمەدە سوتقا جەتپەي قايتىس بولدى، كەيبىر دەرەكتەردە ونىڭ ءوز-وزىنە قول جۇمساعانى ايتىلادى. قالعاندارى 1938 جىلى اتىلعان. 1950 جىلدارى ولاردىڭ بارلىعى اقتالدى.
