تاسقىن سۋدان زارداپ شەككەن قۇلسارى حالقىنىڭ باسپاناسىنىڭ ءار شارشى مەترىنە 400 مىڭ تەڭگە تالاپ ەتۋى ورىندى ما؟
اتىراۋ وبلىسىنىڭ قۇلسارى قالاسىندا تاسقىننان زارداپ شەككەن ءۇي وتەماقىسى بويىنشا نارازىلىق ەكىجاقتى كەلىسىمگە قول جەتكىزۋدىڭ ارقاسىندا اياقتالدى. بۇل تۋرالى بۇگىن، 22 مامىردا ىشكى ىستەر ۆيتسە-ءمينيسترى مارات قوجاەۆ مالىمدەدى.
نارازىلىققا شىعۋشىلار شاتىرلاردى جيناپ الىپ، ورتالىق جولدى اشتى. قازىر تۇرعىندار بۇلىنگەن باسپانانى باعالاۋ تۋرالى كەلىسىمگە كەلگەن.
«قۇلسارى توڭىرەگىندە بۇگىن جۇرت الاڭنان كەتتى. مەنىڭ تۇسىنۋىمشە، كونسترۋكتيۆتى كونسەنسۋسقا قول جەتكىزىلدى. قۇلسارىدا دا، ورالدا دا ەشكىم قاماۋعا الىنعان جوق. وتەماقى تولەۋدى تالاپ ەتكەن ادامدار قاماۋعا الىنبادى»، - دەدى قوجاەۆ سارسەنبى كۇنى ءماجىلىس سىرتىندا.
الەۋمەتتىك جەلىدەگى ازاماتتاردىڭ باسىم بولىگى «حالىقتىڭ تالابى ورىندى» دەسە، ەندى ءبىر توپ بۇل قارجىنى ەل بيۋدجەتى كوتەرمەيتىنىن ايتادى. ال ءماجىلىس دەپۋتاتتارى نە دەيدى؟
«ەكى جاق قاناعاتتاناتىن ءادىل شەشىم بولۋ كەرەك»
ءماجىلىس دەپۋتاتى امانجول التاەۆ بۇل ماسەلەدە ارنايى كوميسسيا بەلگىلەگەن مولشەرلەمە بار ەكەنىن ايتادى.
- مەنىڭ ويىمشا، ەكى جاقتى دا قاناعاتتاندىراتىن ءادىل شەشىم بولۋ كەرەك. بۇل جەردە دۇرىس نەمەسە دۇرىس ەمەس دەگەن سەكىلدى كەسىپ بولجام ايتۋ دۇرىس ەمەس. قازىرگى نارىقتىڭ سۇرانىسى بويىنشا بەلگىلەنگەن كوميسسيانىڭ مولشەرىن قاناعاتتاندىراتىنداي دەڭگەي بولۋى كەرەك. شىنى كەرەك، ۇكىمەت ۇسىنىپ وتىرعان 240 مىڭ تەڭگە جەتە مە، جەتپەي مە دەگەن سۇراققا ناقتى جاۋاپ بەرە المايمىن. ەڭ باستىسى – قۇلسارى حالقى قاناعاتتاناتىنداي بولۋى كەرەك. بىراق تالاپ ەتۋدىڭ ءوزىنىڭ مولشەرى بار عوي. سوندىقتان دا تۇپتەپ كەلگەندەگى ناتيجەسى ەلدى قاناعاتتاندىراتىنداي دۇرىس شەشىم بولۋى كەرەك، - دەيدى الدەنەدەن ساقتانا، قورعانا سويلەگەن حالىق قالاۋلىسى.
- ۇزىن ءسوزدىڭ قىسقاسى، ادىلەتتى وزىندىك ءبىر باعاسى بەلگىلەنۋى كەرەك. مىسالى ءۇشىن قازىرگى تاڭدا ءبىر شارشى مەترىنە 239 مىڭ تەڭگە كولەمىندە قارجى بەلگىلەندى. الداعى ۋاقىتتا ولاردىڭ بارلىعى باسپاناسىز قالمايدى. بەلگىلەنگەن مولشەردە كومەك كورسەتىلەدى دەپ ءۇمىت ارتامىن، - دەپ قوستى اقىن دەپۋتات امانجول التاەۆ الدىڭعى پىكىرىن نىعارلاعانداي.
«حالىقتى دا تۇسىنۋگە بولادى»
ءماجىلىس دەپۋتاتى ماكسيم روجين دە ارىپتەسى امانجول التاەۆ سەكىلدى وراعىتقان پىكىر بىلدىرە المادى.
- مەنىڭ ويىمشا، مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىن ورىنداۋ بارىسىندا حالىقتىڭ زارداپ شەككەن مۇلكىن قالپىنا كەلتىرۋ كەرەك. وسى تاپسىرمانىڭ نەگىزىندە ۇكىمەت ەسەپتەردى جۇرگىزۋ كەرەك. بالكىم جەرگىلىكتى جەردە قۇرىلىس ماتەريالىنىڭ قۇنىنا بايلانىستى، نە بولماسا، شىعىنعا ۇشىراعان حالىقتىڭ ەسەبى بويىنشا وسىنداي سۋمما شىعىپ جاتقان شىعار. بىراق مەنىڭ تۇسىنىگىمشە بىزدە ەسەپتەۋدىڭ بەلگىلى ءبىر ستاندارتتارى بار. قازىر سوڭعى مالىمەتتەر بويىنشا شىعىن ەسەپتەلىپ جاتىر. سول شىعىنعا بايلانىستى اقشا قايتارىلىپ جانە ءۇي سالىناتىن بولادى، - دەيدى مايدان قىل سۋىرعانداي سويلەگەن ماكسيم روجين.
- بۇل جەردە حالىقتى دا تۇسىنۋگە بولادى، ەكىنشى جاعىنان ەرەجەلەردى دە ەستەن شىعارماعان ءجون. وسى ماسەلەدە ەكى جاقتى پىكىر بار، - دەدى دەپۋتات بارلىعىنا بەلگىلى جايعا سىلتەپ.
«ءسال كوبەيتۋگە» ءھام «ءسال تۇسىرۋگە» دەگەن نيەت
امانجول التاەۆ پەن ماكسيم روجينمەن سالىستىرعاندا ابزال قۇسپان سۇراققا ناقتى جاۋاپ بەردى. ءماجىلىس دەپۋتاتى قۇلسارى حالقىنىڭ سۇراپ وتىرعان قارجى كوپ دەپ مالىمدەدى.
- مىسالى، اۋىلدى جەردە 200 شارشى مەتر ءۇي بولاتىن بولسا، وعان 80 ملن تەڭگە بەرۋگە تۋرا كەلەدى. ونىڭ ىشىنە كەيبىر ازاماتتار جازىپ جاتقانداي بۇلىنگەن دۇنيە-مۇلىك كىرمەيدى، بۇل – تەك قۇرىلىستىڭ اقشاسى. ءبىز قازاقستانداعى بيۋدجەتتىڭ جالپى جاعدايىن بىلەمىز عوي. ءارى - بەرىدەن سوڭ مەملەكەتتىڭ بيۋدجەتى ءبارىمىزدىڭ قالتامىزدان شىعاتىن دۇنيە. مەنىڭ ويىمشا، 400 مىڭ دەگەن كىشكەنە كوبىرەك، - دەگەن دەپۋتات ونىڭ توركىنىن دە تۇسىندىرە كەتتى.
- 400 مىڭ تەڭگە دەگەن تسيفر قايدان شىققانىن بىلەسىز بە؟ ەگەر قۇرىلىس كومپانيالارى ءۇيدى سالاتىن بولسا، ءار شارشى مەترىنە 400 مىڭ تەڭگە اينالادى. ونىڭ قۇنىنا پسد، ياعني، جوبالىق-سمەتالىق قۇجاتتاما دايىندالادى. ەگەر ءسىز جەكە ءۇي سالساڭىز، جوبالىق-سمەتالىق قۇجاتتاما جاسامايسىز. اتالعان قۇجاتتى ارنايى ليتسەنزياسى بار كومپانيالار دايىندايدى. وعان بولەك اقشا كەتەدى. بۇل – ءبىر. ەكىنشىدەن، ونىڭ ىشىنە كومپانيانىڭ ءوزىنىڭ تابىسى كىرەدى. قۇرىلىس كومپانياسى قاراماعىنداعى قۇرىلىسشىلارعا جالاقى تولەيدى جانە ءوزى تابىس تابۋ كەرەك. ءبىز ەشبىر كاسىپكەرگە تەگىن ىستە نەمەسە پاتريوتتىق سەزىممەن ارزانعا ىستە دەپ تالاپ ەتە المايمىز. داۋدىڭ باسى وسى تسيفردان شىققان. سوندىقتان وسىدان ءسال تومەندەۋ كەرەك دەپ ەسەپتەيمىن. 240 مىڭنان ءسال كوبەيتۋگە بولاتىن شىعار، بىراق 400 مىڭ تەڭگەدەن ءسال تۇسىرۋگە بولادى دەپ ەسەپتەيمىن، - دەدى ول.
شىنار اقجانقىزى