اجەمنىڭ اقىل-وسيەتتەرىنەن:
• بىرەۋگە جاماندىق جاساساڭ دا، قايىرىمىن، كەساپاتىن، زيان-زاردابىن ءوزىڭ تارتاسىڭ. جاقسىلىق جاساساڭ دا، شاراپاتى وزىڭە تيەدى. جاساعان جاقسىلىعىڭدى كوپسىنبە، مىندەتسىنبە.
• الدەكىمنىڭ جەتكەن جەتىستىگىنە، ءۇيىلىپ-توگىلىپ جاتقان ىرىسىنا، مىڭعىرعان مال-مۇلكىنە، اسپانداپ تۇرعان اتاق-ابىرويىنا كوزىڭدى سۇزبە، تىمىرايىپ-تىجىرايما. ىشىڭدە قىرىق پىشاق اينالماسىن. اركىم وزىنە بۇيىرعان عانا نەسىبەسىن جەيدى. نە ارتىق، نە كەم ەمەس.
• ادامداردىڭ ەكى اشەكەيى بار: ادەبى مەن كىشىپەيىلدىلىك-قاراپايىمدىلىعى. ونىڭ ىشىندە قىز بالانى سۇيكىمدى ەتەتىن اشەكەيى: ول يباسى مەن تازالىعى. ءوزىڭ ۇقىپتى، جيناقى كيىنىپ، ءۇيىڭدى تازا ۇستا. جانسارايىڭ، دەنەڭ، توسەنىش-كىلەمىڭ، تاعام-داستارقانىڭ، اينالاڭ ۇنەمى تازا ءجۇرسىن.
• بوتام، الاقانداي جەرىڭە ەگە بول. ەرتەڭىڭ ءۇشىن.
• تۇرمىسقا شىققانىڭشا، ءوسىپ-ونگەن ۇياڭنىڭ ارى مەن بەدەلىسىڭ. قاناتىڭدى قومداپ، قونار جەرىڭە قونعان سوڭ، سول شاڭىراقتىڭ ءتۇتىنىن تۇتەتىپ، وتىمەن كىرىپ، كۇلىمەن شىق. سەبەبى، ەندىگى جەردە، سەن سول شاڭىراقتىڭ شاتتىعىنىڭ شايقالماۋىنىڭ ۇيىتقىسىسىڭ.
• كوپتەگەن جاقسىلىقتارعا جەتۋدىڭ سەبەبى - ۇلكەندەردىڭ باتاسى. كونەكوز قاريالاردىڭ رازىلىعىن كوبىرەك ال، جولىڭ اشىلادى.
• جوقتان بار ەتكەن، ەڭ ادەمى ءپىشىن بەرگەن، كەرەكتى مۇشەلەردى، كۇشتەردى بەرگەن اقىل-سانا بەرگەن، ازىق-سۋسىنىڭدى، اساپ جەر ءدامىڭدى سەبەپسىز، اقىسىز بەرگەن قۇدىرەتتى اللا تاعالاعا شۇكىرىڭدى ايتۋدان جالىقپاعايسىڭ، جانبوتام.
• ومىراۋىڭدى ودىرايتىپ، ەتەگىڭدى ەدىرەيتىپ اشىپ جۇرمە. ەلدىڭ كوزى تۇسپەسىن، ەركەكتىڭ كوزى تۇسپەسىن. ەتەك-جەڭىڭ جيناۋلى بولسىن، قىزىم. شاشىڭدى جايما، تىم قۇرىعاندا ءورىپ قوي ەكى ءورىم قىلىپ. شاش جايۋ - قارالى حاباردىڭ، جاماناتتىڭ نىشانى بولعان ەرتەرەكتە.
• كوپشىلىك الدىندا از سويلە. ءتىل كىشى بولسا دا، ايىبى ۇلكەن، قالقام. قىز بالانىڭ سۋماقاي ءتىلدى، سىپسىڭ ءسوزدى بولعانى - وتە سۇيكىمسىز. جاۋلاساڭ، سىپايى ارەكەت-قيمىلىڭمەن، كۇلىمسىرەگەن جۇزىڭمەن، جىلى-جۇمساق سوزىڭمەن جاۋلا ادامداردىڭ جۇرەگىن. كوركەم مىنەز يەسى بول.
• شىقبەرمەس شىعايبايدىڭ كەيپىن كيمە، قاراعىم. جومارت بول. قوناق كەلسە جايعاپ، كوڭىلىن تاۋىپ، توبەڭە كوتەر. قولىڭداعى سوڭعى باقىر تيىنىڭ، سوڭعى سىيىڭ بولسا دا، قولىنا ۇستاتىپ جىبەر. ودان قازانىڭ ورتايىپ قالمايدى. جىلى قاباقپەن شىعارىپ سال.
• قىز بالانىڭ تالدىرماش، جىڭىشكە، ۇزىلەردەي بوپ تۇرعانى تاۋىرىرەك. ارتىق سالماق قوسپا. قوسىپ الساڭ، تەز ارىل. از تاماق جەگەننىڭ جۇرەگى نۇرلى، تازا بولادى. توقتىق ويلانۋدى ازايتادى. شەكتەن تىس توق ادام ءناپسىسىنىڭ تۇتقىنىنا اينالادى. توقتىق دەگەن قۇتىرتادى، قىزىم.
• دۇنيەلىك بولمايتىن ىستەرگە بولا ارازداسىپ، ءبىرجولا كورىسپەي، ارا-قاتىناسىن ءۇزىپ كەتەتىندەردى قۇلاق ەستىپ، كوز كورگەن تالاي. جان-جاعىڭمەن جاۋلاسپاي، باۋىر بول، بالام.
• كەدەيلىك جالقاۋلىقتان كەلەدى. ەشكىمگە مۇقتاج بولماۋ ءۇشىن بىلەگىڭدى سىبانا ەڭبەك قىل.
• جامان مىنەز جۇقپالى كەلەدى. ورتاڭدى جاقسى ادامدارمەن تولىقتىر. ادامنىڭ جۇرەگى سۇزگىش سەكىلدى عوي. جاقسىنى دا، جاماندى دا ءسىڭىرىپ الادى. ادەمى، كوركەم قاسيەتتەرمەن جارقىرات جۇرەگىڭنىڭ ءىشىن.
• بەرگەن قول العان قولدان جاقسى. شاما-شارقىڭ جەتكەنىنشە مۇقتاج ادامدارعا ساداقا بەرىپ تۇر.
• مادەنيەتتى بول. ىشكى مادەنيەتىڭ تىپتەن جوعارى بولسىن.
• قاباعىڭدى ءتۇيىپ جۇرمە. ادامدار سەنىڭ جىلۋىڭا جىلىنسىن، شۋاعىڭدى شاشىپ، كۇلىمدەپ ءجۇر ۇنەمى.
• ۇلكەن-كىشى بولسىن كومەك قولىن سوزىپ، كوبىرەك جاقسىلىق جاساي بەر. وندايدا جانىڭ راحاتتانادى. كومەك جاساپ العان ءلاززات بولەك. ءلاززات الۋدىڭ تورەسى سول.
• الدەكىمدەردىڭ ۇسقىنسىز، كورىكسىز ەكەنىن، سىرتقى كورىنىسىن اڭگىمە ەتپە. ونىڭ يمانى سەنەن مىقتى، ىشكى دۇنيەسى سەنىكىنەن سۇلۋ بولۋى مۇمكىن. كۇيە جاعىپ، ءتىل تيگىزۋگە تىرىسپا دا. ار- وجدانىڭدى ولاي لاستاپ، جۇرەگىڭدى ولاي ۋلاما.
• ادامنان ەمەس، اللادان سۇرا.
• جۇمىر جەردەگى جۇمىر باستى پەندەنىڭ عۇمىرى جايالىق پەن كەبىننىڭ ورتاسىندا وتەدى. قاراپ وتىرساڭ، ەكەۋى دە ماتا دەلىك. ەكەۋىندە دە قالتا بولمايدى. بوس كەلىپ، بوس كەتەسىڭ. ءدۇنيا جيام دەپ ارام تەر بولما. ۇرپاق اكەل ومىرگە. ارتىڭدا ءىزىڭ قالسىن. سول ۇرپاعىڭا اقىل ايتا الاتىنداي ءبىلىم-ونەگە جينا، بەرە الار ءتالىم-تاربيەڭدى تۇزە. يگى ءىس جاسا. جاقسى قىزمەت قىل.
• ەرتەڭگى كۇنى وتباسىلى بولاسىڭ. سونداعى ايتارىم، ەرىڭدى سۇمىرەيتپە. سەن ەرىڭە سۇيكەن قايتا. الدىڭدا باس بولىپ قاسقايىپ ءجۇرسىن. سۇيىسپەنشىلىگىڭ مەن ماحابباتىڭدى سىيلا، جىلى شىراي ءبىلدىر. ازىپ-توزدىرماي، وزىڭنەن العا وزدىرىپ جۇرگەيسىڭ.
• جان بالاسىن رەنجىتپە، جارىعىم. ايىپتى وزىڭنەن ىزدە.
• جاساندى دۇنيەلەرگە جولاما. ءتۇر-سيپاتىڭ دا، قىلىعىڭ دا، حارەكەتىڭ دە شىنايى بولسىن. بەتپەردە كيمە. شىنشىل بول.
• از ۇيىقتا. ريزىعىڭا بوگەت بولادى.
• قيىنشىلىقتارعا ءتوز. قاي نارسە دە وڭاي كەلمەگەن، كەلمەيدى دە.
• تاكاپپاردى ءتاڭىرى سۇيمەيدى. مۇرنىڭدى كوككە شۇيىرمە.
• جەر-جاھانداعى قىرعىن-سۇرگىن، قۋلىق-سۇمدىق، زۇلىمدىق ارسىزدىقتان كەلەدى. ۇياتىڭ بولسىن. "ۇيات بولادى" ۇعىمىن تۇيسىگىڭە توقىپ ال، كوكەم.
كامشات مۋكاشەۆا
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
