18 قازاندا قىتاي استاناسى پەكيندە «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» حالىقارالىق ىنتىماقتاستىق فورۋمىنىڭ ءۇشىنشى وتىرىسى سالتاناتتى تۇردە اشىلادى. سول قارساڭدا جەرگىلىكتى باق وسى جوبانىڭ ماڭىزى جايىندا ءجيى جازىپ، كورسەتىپ، تالقىلاپ جاتىر. «جەنمين جيباو» (حالىق گازەتى) باسىلىمىنىڭ قازاقشا نۇسقاسىندا جاريالانعان قازاقستان-قىتاي قاتىناسى تۋرالى كەيبىر ماقالالارعا شولۋ جاساعاندى ءجون كوردىك.
وسى فورۋم قارساڭىندا «جەنمين جيباو» گازەتىندە قازاقستان-قىتاي اراسىنداعى ماڭىزدى اقپاراتتار جاريالانىپ، ەلدىڭ ىنتىماقتاستىق قارىم-قاتىناسى ءسوز ەتىلۋدە.
17-18 قازان ارالىعىندا بەيجىڭدە «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» حالىقارالىق جوعارى دەڭگەيدەگى ىنتىماقتاستىقتىڭ ءۇشىنشى فورۋمى وتۋدە. ەلىمىزدىڭ ساراپشىلارى «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» بىرلەسكەن قۇرىلىسىندا ورتالىق ازيانىڭ بەس ەلى شەشۋشى بولىپ تابىلاتىنىن ايتۋدا.
پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ وسى فورۋمعا قاتىسۋ ماقساتىندا ءىس-ساپارمەن قحر اتتانعان بولاتىن. قازاق تىلىندە سايراعان قىتايلىق سايتتا قوس باسشىنىڭ كەزدەسۋى تۋرالى اقپارات باستى بەتتە تۇر.
قازاقستاندىق ساراپشى ايدار امىرباەۆ ىنتىماقتاستىقتىڭ ءۇشىنشى فورۋمى «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» شارالارىن بىرلەسىپ تالقىلاۋعا جانە ودان ءارى دامۋ ءۇشىن ستراتەگيالىق نەگىزگى باعىتتاردى بەلگىلەۋگە تاماشا مۇمكىندىك ەكەنىن جەتكىزدى.
قىتاي تاقىرىبىنا ارنالعان كىتاپ دۇكەنى
«جەنمين جيباو» باسىلىمىندا جاريالانعان تاعى ءبىر ماقالاعا كوز سالساق، «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» بىرلەسكەن قۇرىلىسى اياسىندا قازاقستاندا «قىتاي تىلىنە قىزىعۋشىلىقتىڭ» ارتقانى ءارى كۇللى ورتالىق ازياداعى قىتاي تاقىرىبىنا ارنالعان العاشقى كىتاپ دۇكەنى قازاقستاندا اشىلعانى حابارلانىپ تۇر.
ماقالادا: «... قىتاي ءتىلىن ۇيرەنۋ ارقىلى «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدىڭ» مۇمكىندىكتەرىن پايدالانۋ قازاقستانداعى كوپتەگەن جاستىڭ تاڭداۋى بولدى. قازاقستاندا قىتايشا كىتاپتار مەن قىتاي ءتىلىن ۇيرەنۋ بويىنشا كىتاپتاردىڭ جاريالانۋى مەن تارالىمى جىلدان جىلعا ارتىپ كەلەدى. قازاقستاننىڭ بىرنەشە كىتاپحاناسىندا «قىتاي تەرەزەسى»، «قىتاي ادەبيەتىنىڭ بۇرىشى» اشىلدى، ال الماتى قالاسىنىڭ باس كوشەسىندە ورتالىق ازياداعى قىتاي تاقىرىبىنا ارنالعان العاشقى كىتاپ دۇكەنى جۇمىس باستادى»،-دەلىنگەن.
الماتى قالاسىنىڭ ورتالىق كوشەلەرىندە ورنالاسقان كىتاپ دۇكەندەرىنىڭ بىرىندە «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدىڭ» ون جىلدىعىنا بايلانىستى قىتاي ادەبيەتى مەن مادەنيەتىنە قىزىققاندار قاتارى كوبەيىپ كەلەدى ەكەن.
قازاقتىڭ ەت پەن مايىنا سۇرانىس
«جەنمين جيباو» باسىلىمىنداعى تاعى ءبىر ماقالاعا قاراعاندا، سوڭعى كەزدەرى قىتاي داستارحانىنان قازاقستاندىق اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ ونىمدەرى مەن قازاقستاندىق ۇن مەن مايدى ءجيى ۇشىراتۋعا بولادى. قازاقستاندىق فەرمەرلەر مەن كاسىپكەرلەر، ەكسپورتتىق كومپانيالار قىتايدىڭ تۇتىنۋ نارىعىنىڭ الەۋەتىن جاقسى سەزىنۋدە.
قىركۇيەك ايىنىڭ باسىندا ۇرىمجىدە قىتاي مەن قازاقستان اراسىنداعى حالىقارالىق اۋىل شارۋاشىلىعى ىنتىماقتاستىعىن دامىتۋ جونىندەگى كونفەرەنتسيا ءوتىپ، قازاقستاندىق 11 كومپانيانىڭ وكىلدەرى تۇقىمداردى زەرتتەۋ مەن ازىرلەۋدى، جەمىستەر مەن كوكونىستەردىڭ كوشەتتەرىن ءوسىرۋدى، اۋىل شارۋاشىلىعى تەحنيكاسىن ءوندىرۋدى، اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرى مەن جاناما ونىمدەردى قايتا وڭدەۋدى جانە باسقا دا سالالاردى قامتيتىن سۇرانىستىڭ توعىسۋىن جۇرگىزگەن بولاتىن.
تاعى ءبىر ماقالادا «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» بىرلەسكەن قۇرىلىسى اياسىندا اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنداعى قىتاي-قازاقستان ىنتىماقتاستىعى جەمىستى بولاتىنى ايتىلعان.
قحر-دىڭ قازاقستانداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى چجان سياو ءبىر مالىمدەمەسىندە: «سىزدەردىڭ ازىق-تۇلىكتەرىڭىز: بيداي، ۇن، بال، وسىمدىك مايى، اسىرەسە، ەت قىتايدا وتە تاپشى – ويتكەنى وعان سۇرانىس زور» دەگەن بولاتىن.
ال قىتايدىڭ اۋىل شارۋاشىلىق سالاسى ەلدىڭ الەۋەتىمەن باسەكەلەس بولا المايتىنى بەلگىلى. سوندىقتان بۇل جوبا اۋىل-شارۋاشىلىعى ءۇشىن پايداسى مول بولۋى ىقتيمال.
جۋنگو باستاعان «جىبەك جولى»
«ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باستاماسى قىتاي دامۋ بانكىنىڭ نەسيەلەرى ەسەبىنەن شەتەلدە كولىك، ەنەرگەتيكا جانە باسقا دا ينفراقۇرىلىمداردى سالۋ باعدارلاماسى رەتىندە باستالعان بولاتىن. جوبا ماقساتى ەجەلگى "جىبەك جولى" ساۋدا مارشرۋتتارىنىڭ 21 ءشى عاسىرداعى نۇسقاسىن جاساۋ جانە قىتايدىڭ تاياۋ شىعىسپەن، ەۋروپامەن ساۋدا-ەكونوميكالىق قاتىناستارىن نىعايتۋ بولىپ وتىر.
بۇل جوباعا قاتىستى قحر-دىڭ قازاقستانداعى ەلشىسى چجان سياو قىتاي مەن قازاقستان مەملەكەت باسشىلارىنىڭ ستراتەگيالىق باسشىلىعىمەن جانە دەربەس العا جىلجۋىمەن «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باستاماسى ەكى ەل اراسىنداعى پراگماتيكالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋعا ۇدايى ىقپال ەتە وتىرىپ، قازاقستاننىڭ دامۋ ستراتەگياسىمەن تەرەڭ ينتەگراتسيالانعانىن اتاپ وتكەن بولاتىن.
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى
