كوشپەلى جادىگەرلەر جاندى جادىراتتى

1971
Adyrna.kz Telegram

بيىل مەن 11-سىنىپتى بىتىرەم. دەمەك، قاربالاس ءسات كۇننەن كۇنگە كوبەيمەسە ازايمايتىنى انىق. كۇندەلىكتى قوسىمشا ساباقتار ءبىزدى شارشاتادى. الايدا، سول قاربالاس كۇندەردىڭ ءوزى بىزگە جاقسى اسەر سىيلاي الادى. ونىڭ ءبىر مىسالى رەتىندە ءبىزدىڭ مەكتەپتە ۇيىمداستىرىلعان كوشپەلى مۋزەي جايلى ايتا الامىن. ءبىزدى مۋزەي تاماشالاپ، قىزىقتاۋ ءۇشىن مەكتەپ زالىنا جينادى. بەيتانىس ادامدار، ءتۇرلى چەموداندار مەكتەپ زالىن تولتىرىپ تاستاپتى. ءبىر كەزدە كورمە ۇجىمىنىڭ وكىلى ءوزىن جانە ءوز ارىپتەستەرىن تانىستىرا باستادى. 40 چەمودان تولعان قازاقتىڭ ۇلتتىق قۇندىلىقتارى - كەڭەس داۋىرىنەن قالعان ءتۇرلى جادىگەرلەر كورمەنىڭ ءسانىن كىرگىزىپ تۇر. بۇل عاجايىپتىڭ يەلەرى كىمدەر ەكەنى ءبارىمىزدى قىزىقتىرىپ بارادى. بارلىعىنىڭ سۇراعىنا ءبىر جاۋاپ. بۇل-قىزىلوردا قالاسىنداعى №235 مەكتەپتىڭ ۇجىمى. ولار ءبىزدىڭ مەكتەبىمىزگە ءوز قىزىقتارىن بىرگە الا كەلگەن ەكەن. بۇل جوبانىڭ ۇيىمداستىرۋشىسى - ساريەۆا اقتوتى وينارقىزى، جوبانىڭ ترەنەرى- الماتشاەۆا كۇلاش جانە كورنەكتى سۋرەتشى - اسقار جۇماتاەۆ. وسى كىسىلەردىڭ قاناتتارى تالماي جاساعان ەڭبەگىنىڭ ارقاسىندا جوبا ۇجىمى كوپتەگەن جەڭىستەردى قانجىعالارىنا بايلاپ، كوپشىلىكتى قۋانتقان ەدى. «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى اياسىندا قۇرىلعان بۇل جوبانىڭ باستى ماقساتى - ۇلتتىق كودىمىزدى ساقتاپ، وتكەن تاريحىمىعا تەرەڭ ءۇڭىلىپ، ونى دارىپتەۋ. جوبا ۇيىمداستىرۋشىلارىنىڭ سوزىنە قۇلاق تۇرەر بولساق، ولار «اراي سانرايز» لاگەرىندە، قارتتار ۇيىندە، بالالاردى وڭالتۋ ورتالىعىندا، قىزىلوردا قالاسىنداعى تالسۋات، بەلكول كەنتتەرىندە جانە ت.ب جەرلەردە بولىپ، جۇرتشىلىقتى ءوز شىعارماشىلىقتارىمەن تانىستىرعان. جالپى جوسپارلانعان ەكسكۋرسيا سانى - 14. تاۋ مەن تاستى ارالاپ، تالاپتىلارعا ءنار بەرگەن بۇل ۇجىمنىڭ كەلەسى ەكسكۋرسياسى №145 ورتا مەكتەپكە باعىتتالىپتى. اتا-بابامىزدان قالعان اسىل بۇيىمدار، كوزدىڭ جاۋىن الاتىن سۋرەتتەر، كەرەمەت ەستەلىكتەرگە تولى جاعلاندار كوپشىلىكتى تاڭعالدىرماي قويمادى.بىرنەشە چەمودان سوعىس جابدىقتارىمەن تولتىرىلعان. سونىڭ ىشىندە سوعىس كەزىندە ايبىندى، رۋحتى ساربازدار قولدانعان سۋقۇيعىش، ارنايى تاماق سالاتىن ىدىس-اياقتار بار. سونىمەن قوسا، اسەم ويۋلارمەن ورنەكتەلگەن كيىز ءۇي جابدىقتارى،اتا-بابامىزدان قالعان ەسكى قامشى تۇرلەرى، اياۋلى انالارىمىزدىڭ ەرتە زاماندا تۇتىنعان اس ءۇي بۇيىمدارى دا قۇپياعا تولى چەموداننىڭ ءبىر بولىگىن الىپ جاتتى. بۇل كورمە ۇزاق جىلدار بويى ساقتالىپ، توت باسىپ قالعان ىدىس-اياقتاردىڭ، شاڭ باسىپ قالعان، بەتتەرى تۇگەل ەمەس كونە كىتاپتاردىڭ ءالى كۇنگە دەيىن ءوز قۇندىلىعىن جوعالتپاعانىن ايقىن دالەلدەدى. كورمە ۇجىمىنىڭ قۇرامىندا اسقار جۇماتاەۆ سىندى سەگىز قىرلى، ءبىر سىرلى سۋرەتشى كىسى دە بار. تالانتى مەن تالابى ءوز تۋىندىلارىنداعى ورنەكپەن استاسقان قىلقالام شەبەرىنىڭ قولتاڭباسى كەز-كەلگەن جاننىڭ قيال الەمىنىڭ اۋقىمىن كەڭەيتىپ، ومىرلىك تۇسىنىگىن تەرەڭدەتە تۇسەتىنى داۋسىز. مەكتەپ وقۋشىلارى بۇل كورمە ارقىلى كوپتەگەن مالىمەتتەرمەن تانىسىپ، كورمە قىزىقتارىنا تاڭدانىستارىن ءبىلدىردى. تاعى ءبىر ايتا كەتەتىنى، «مەيىرىم-ءۇمىت» جوباسىنىڭ جەكە كۇندەلىك داپتەرى بار ەكەن. ول كۇندەلىك «پىكىرلەر كىتابى» دەپ اتالادى. بۇل كۇندەلىكتىڭ ەرەكشەلىگى - ءاربىر كورەرمەن ءوز اسەرىن وسى كۇندەلىككە تۇسىرە الۋىندا. كورەرمەن بولعان وقۋشىلار وسى كۇندەلىككە كەزەكتى پىكىرلەرىن قالدىردى. ەڭ الدىمەن، كۇندەلىك ءبىزدىڭ مەكتەبىمىزدىڭ ءبىلىمدى دە، بىلگىر كىتاپحاناشىسى دايراباەۆا مەيرامكۇل اپايدىڭ قولىنا ءتۇستى. ميرا اپايىمىز ساريەۆا اقتوتى اپاي ۇيىمداستىرعان ءبىر ءىس-شارادا بولىپ، الماتشاەۆا كۇلاش اپايمەن تانىسىپتى. ول بۇل كورمە ارقىلى سوعىس ارداگەرى بولعان ءوز اكەسىن ەسكە ءتۇسىرىپ، كوزىنە جاس العاندىعىن جەتكىزدى. وسى كۇندەلىك ارقىلى ءبىز العان اسەرىمىزدى وزگەلەرمەن بولىسە العاندىعىمىز ءۇشىن قۋاندىق. .
قازىرگى تاڭدا «مەيىرىم-ءۇمىت» دەگەن اتاۋمەن باستاۋ العان جوبا قىزىلوردا قالاسىنداعى ك.كاراكوزوۆا اتىنداعى №235 ورتا مەكتەپتىڭ اياسىندا جۇزەگە اسىرىلۋدا. اتالمىش مەكتەپتە «توعىز قۇمالاق»، « اسىق اتۋ» سەكىلدى قازاقتىڭ ۇلتتىق ويىندارى جاقسى دامىپ، وقۋشىلار تاربيەسىنە زور ءمان بەرىلگەن. جوبانىڭ ەڭ ۇزدىك جەتىستىگى - قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق كىتاپحاناسىندا وتكىزگەن كورمەسى. سىر ەلىنەن 40 چەموداندى كوتەرىپ بارعان ۇجىمنىڭ سول كۇنگى وبرازى دا ەرەكشە بولعان. الماتشاەۆا كۇلاش اپاي قازاقتىڭ ۇلتتىق كيىمىمەن ءوز جوباسىن قورعاپ، كوپتىڭ كوزايىمىنا اينالدى. «سول كۇنى ءىس-شاراعا كەلگەن جۋرناليستەر: كيمەشەك كيگەن 40 چەموداندى اجە قايدا؟-دەپ ىزدەگەن ەدى»-دەپ كۇلاش اپاي قىزىقتى ساتتەرمەن ءبولىستى. قازاقتان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق كىتاپحاناسىنا قادام باسىپ، ونەر كورسەتۋ-وڭاي ەمەس. دەگەنمەن، ۇجىم ءوزىنىڭ قاجىرلى ەڭبەگىنىڭ ناتيجەسىندە وسىنداي دارەجەگە جەتتى. جوبانىڭ باس دەمەۋشىسى- قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى «ەلباسى» قورى. سونىمەن قوسا، كورمە رەسپۋبليكالىق الەۋمەتتىك جوبالار جارمەڭكەسىندە گرانت يەگەرى اتانعان.
مەن ءوزىمنىڭ العان اسەرىم جايلى ايتقىم كەلەدى. الىپ كەلگەن كورمەنىڭ كەرەمەتتىگىندە ءسوز جوق. ءبارىنىڭ تاڭدانىسىنا يە بولعان چەموداندار دا ماعان قاتتى ۇنادى. سونىمەن قاتار، مەن كورمە ۇجىمىمەن وڭاشادا تىلدەسە العانىم ءۇشىن ريزا بولدىم. سەبەبى، ولار سونداي اشىق-جارقىن، اقكوڭىل كىسىلەر ەكەن. الماتشاەۆا كۇلاش اپايمەن سۇحباتتاسقاندا ولاردىڭ باستى ماقساتى سانالى ۇرپاق تاريەلەۋ ەكەندىگىن اتاپ ايتتى. جوبا اۆتورى ساريەۆا اقتوتى وينارقىزىنا كەلەر بولساق، ول وتە كەڭپەيىل ءارى بەلسەندى كىسى ەكەن. ماقسات-مۇددەلەرى ايقىن، جاستاردىڭ قامىن ويلاعان جاندارمەن كەزدەسىپ، تانىسىپ، تابىسقانىما قاتتى قۋاندىم.
ەل جادىگەرىن ساقتاعان ازاماتتاردىڭ ءاربىر ءىسى - وسكەلەڭ ۇرپاققا ۇلگى-ونەگە.

شالقاروۆا ايدانا ەربولقىزى
قىزىلوردا قالاسىنداعى №145 ورتا مەكتەپتىڭ 11-سىنىپ وقۋشىسى

پىكىرلەر