شىمكەنت – ەلىمىزدىڭ ىسكەرلىك، ەكونوميكالىق، مادەني ءومىرىنىڭ، يننوۆاتسيالاردىڭ ورتالىعى بولىپ تابىلاتىن جانە قازاقستان عانا ەمەس، بۇكىل ورتالىق ازيادا ماڭىزدى ورىن الاتىن ەڭ قارقىندى دامىپ كەلە جاتقان قالا.
شىمكەنت قالاسى ءوزىنىڭ گەوگرافيالىق ءتيىمدى ورنالاسۋ جاعدايىمەن، ءىرى كولىك جول تورابىمەن جانە دامىعان ەكونوميكاسىمەن ەرەكشەلەنەدى. سونداي-اق، شىمشاھاردىڭ اسەم ءارى الۋان ءتۇرلى ەرەكشە تابيعاتى، باي تاريحي-مادەني مۇراسى، ساپالى كولىك، تۋريستىك، سەرۆيستىك جانە وزگە دە ينفراقۇرىلىمى قالانىڭ بولاشاقتاعى دامۋ الەۋەتىنىڭ زور ەكەندىگىن كورسەتەدى. ۇلى جىبەك جولى بويىندا ورنالاسقان ميلليوندى قالا ارقىلى ەۋروپا مەن ازيا اراسىنداعى بايلانىستارىن نىعايتۋعا باعىتتالعان «باتىس ەۋروپا – باتىس قىتاي» ترانسۇلتتىق كولىك ءدالىزى وتەدى. بۇل مۇمكىندىك ءۇشىنشى مەگاپوليستىڭ ورتالىق ازيادا ينۆەستيتسيالار، تەحنولوگيالار مەن زياتكەرلىك رەسۋرستاردى تارتۋدىڭ جاڭا ورتالىعىنا اينالۋىنا جول اشارى ءسوزسىز.
تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا وزگە وڭىرلەرمەن قاتار شىمكەنتتە دە ونەركاسىپتى وركەندەتىپ، ەكونوميكانىڭ ناقتى سەكتورىن دامىتۋ ءۇشىن اۋقىمدى جۇمىستار اتقارىلدى. ناتيجەسىندە وتكەن عاسىردىڭ توقسانىنشى جىلدارىندا بۇكىل ءوندىرىسى توقىراپ، توقتاپ قالعان قالا بۇگىندە ىشكى نارىققا عانا ەمەس، الىس-جاقىن شەت ەلدەرگە دە ءتۇرلى تاۋارلار ەكسپورتتايتىن دەڭگەيگە كوتەرىلدى.
اسىرەسە، 2018 جىلعى 19 ماۋسىمدا شىمكەنتتىڭ رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار قالا مارتەبەسىنە يە بولۋى – قالانىڭ جاڭا قارقىنمەن دامۋىنا تىڭ سەرپىن بەرگەن ەلەۋلى تاريحي وقيعا بولدى. رەسپۋبليكا باسشىلارىنىڭ وسى كورەگەن شەشىمى قالانىڭ ەكىنشى تىنىسىن اشتى دەپ ايتۋعا ابدەن بولادى. بىرىنشىدەن، قالا بيۋدجەتى 4,6 ەسەگە ءوسىپ، 131,2 ملرد تەڭگەدەن بيىل 613 ملرد تەڭگەگە جەتتى. قالادا ونەركاسىپ ءونىمى 70 پايىزعا ارتىپ، سونداي-اق اۋماعى 3 ميلليون شارشى مەتردەن اساتىن جاڭا تۇرعىن ۇيلەر سالىندى. سونىمەن قاتار، زاماناۋي تۇرعىن ۇيلەر مەن وفيستەر كەشەنىن سالۋ ءۇشىن «شىمكەنت سيتي» دەگەن ارنايى ەكونوميكالىق ايماق قۇرۋ جوباسى ىسكە اسىرىلىپ جاتىر.
قازىرگى كۇندە شىمكەنت اۋماعى جانە حالىق سانى بويىنشا رەسپۋبليكادا ءۇشىنشى ورىن الاتىن مەگاپوليسكە اينالىپ ۇلگەردى. ونىڭ ايقىن دالەلى - شىمكەنتتىڭ قالالىق الاڭى 117 مىڭ گەكتارعا دەيىن كەڭەيىپ، ءتىپتى ماسكەۋ قالاسىنان دا اسىپ ءتۇستى. 2023 جىلعى 1 ناۋرىزداعى مالىمەت بويىنشا شىمكەنت قالاسىنداعى حالىق سانى 1 ملن. 196 مىڭ ادامدى قۇراپ، رەسپۋبليكاداعى ەڭ جوعارى ءوسىم كورسەتكىشىنە يە بولىپ وتىر. قالادا سوڭعى جىلدارى 100-گە جۋىق جەكەمەنشىك مەكتەپ اشىلدى. وسى ورايدا شىمكەنت قالاسىنىڭ كاسىپكەرلەرى كوپتەگەن مەكتەپ سالىپ، ءبىلىم سالاسىنا زور ۇلەس قوسىپ جاتقانى وزگە وڭىرلەرگە ۇلگى بولۋدا. اكىمدىك الداعى جىلى ءۇش اۋىسىمدى مەكتەپ ماسەلەسىن تولىعىمەن شەشۋدى قولعا الىپ وتىر.
شىمكەنتتە سونىمەن قاتار مەديتسينالىق تۋريزم دە ەرەكشە قانات جايىپ كەلەدى. ماسەلەن، وسى كۇنى جان-جاقتان، ءتىپتى شەتەلدەردەن شىمكەنتكە كەلىپ ەمدەلۋدى قالايتىن ناۋقاستار سانى ارتا تۇسكەن. جۇرەك-قان تامىرلارى اۋرۋلارىن ەمدەۋ، ونكولوگيالىق كەسەلدەرمەن كۇرەسۋ، باسقا دا كۇردەلى وتالار جاساۋ، سونىڭ ىشىندە ترانسپلانتولوگيا بويىنشا رەسپۋبليكانىڭ ءۇشىنشى مەگاپوليسى وق بويى وزىق كەلەدى.
ءبىلىم ءتۋريزمىن دە ەرەكشە اتاپ وتۋگە بولادى. وسىعان سايكەس قازىرگى ۋاقىتتا م. اۋەزوۆ اتىنداعى وڭتۇستىك قازاقستان ۋنيۆەرسيتەتىندە شەتەلدىڭ وزىق ءبىلىم وردالارىمەن تىعىز بايلانىستىراتىن جوبالار قولعا الىنىپ جاتىر. اتاپ ايتقاندا، قازىرگى تاڭدا ۋنيۆەريتەتتە الەمنىڭ ءارتۇرلى ەلدەرىنەن كەلگەن 2 مىڭعا جۋىق شەتەلدىك ستۋدەنتتەر ءبىلىم الادى. كوبىنەسە شەتەلدىك ستۋدەنتتەردى شىمكەنتتەگى وقۋ ورىندارىنىڭ ءبىلىم بەرۋ ساپاسى مەن وسىنداعى جايلى ورتا قىزىقتىرادى.
