ءماجىلىس دالىزىندە. رجەۆ پەن ماسكەۋ ساپارى جانە قىزىل تۋ تۋرالى سۇراققا جاۋاپ

1936
Adyrna.kz Telegram

الەۋمەتتىك جەلىدە مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ ماسكەۋگە ساپارى قىزۋ تالقىلاعان بولاتىن. ازاماتتاردىڭ ءبىر بولىگى «پرەزيدەنتتىڭ ساپارى ءماجبۇرلى قادام» دەپ اقتاسا، ەكىنشى توپ «باسقىنشى ەلدىڭ پرەزيدەنتى ءپۋتيننىڭ قولداۋ قاتەلىك بولدى» دەپ ايىپتاعان.

بۇگىن جۋرناليستەر ءماجىلىس توراعاسى ەرلان قوشانوۆتىڭ وسى ماسەلەگە قاتىستى پىكىرىن ءبىلدى.

«پرەزيدەنت – قازاق جاۋىنگەرىنىڭ  جوقتاۋشىسى»

- مەن بۇل ساپاردى وتە دۇرىس ساپار دەپ ەسەپتەيمىن. سەبەبى ۇلى وتان سوعىسى – ءبىزدىڭ ورتاق تاريحىمىز. ۇلى جەڭىس ول دا ءبىزدىڭ ورتاق تاريحىمىز. سوندىقتان سول باۋىرلاس مەملەكەتتەردىڭ باسشىلارىنىڭ بارلىعى دەرلىك كەشەگى پارادتا بولدى. بۇل ءبىزدىڭ سوعىستا شەيت بولعان اتا-بابالارىمىزعا ارنالعان قۇرمەت دەپ ويلايمىن. بۇل جەردە بۇل ماسەلەنى ساياسيلاندىرۋدىڭ قاجەتى جوق. بۇل ءبىر. ەكىنشىدەن، ءبىزدىڭ قازاقستاننىڭ وزىنەن 1 ملن 200 مىڭعا جۋىق ادام سوعىسقا كەتتى. سول سوعىستان ءبىزدىڭ اكە، اتالارىمىزدىڭ جارتىسى ورالمادى. ولاردىڭ كوبىسى رەسەي جەرىندە جاتىر. جاۋىنگەرلەردىڭ ىزدەۋشىسى، جوقتاۋشىسى بولۋى كەرەك پە، بولماۋى كەرەك پە؟ ىزدەۋشىسى، جوقتاۋشىسى كىم بولۋى كەرەك؟ مەنىڭ ويىمشا، قازاق حالقى مەن پرەزيدەنتىمىز بولۋى كەرەك. پرەزيدەنتتىڭ ساپارىن زەردەلەپ سارالايتىن بولساڭىز، ءبىرىنشى كەزەكتە پرەزيدەنت استاناداعى «وتان قورعاۋشىلار» مەموريالىنا گۇل شوعىن قويىپ، ەلىمىزدەگى وتان قورعاۋشىلارعا تاعزىم ەتتى، - دەيدى ءماجىلىس توراعاسى.

ونىڭ ايتۋىنشا، ەل باسشىسى جەرگىلىكتى ارداگەرلەرگە «حالىق قاھارمانى» اتاعىن بەرگەننەن  كەيىن رجەۆ قالاسىنا باردى. رجەۆ قالاسىنداعى 22 مىڭ قازاقستاندىقتىڭ دەنى قازاق جاۋىنگەرلەرى بولدى. ولار ماسكەۋدى قورعاعان كەزدە قازا تابادى. سولاردىڭ ءار ءبىرىنىڭ اتى-ءجونى تاسقا قاشالىپ جازىلعان.

- پرەزيدەنت زيارات جاساپ، ءوزىمىزدىڭ ءداستۇر بويىنشا قۇران وقىدى. پرەزيدەنت سولاردىڭ جوقتاۋشىسى بولىپ باردى دەپ ويلايمىن. سول جەردە پرەزيدەنتىمىزدىڭ اكەسىنىڭ تۋعان اعاسى قاسىم بولتاەۆ جاتىر. مەن بۇل ساپاردا پرەزيدەنت ءوزىنىڭ ازاماتتىق، پەرزەنتتىك جانە پرەزيدەنتتىك بورىشىن اتقارىپ كەلدى دەپ ەسەپتەيمىن، - دەدى ەرلان قوشانوۆ.

ءاۋ باستا پرەزيدەنتتىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ 9 مامىر كۇنى استانادا بولاتىنىن حابارلاعان بولاتىن. وسىنى ەسكە العان جۋرناليستەر «پرەزيدەنت اياق استىنان ماسكەۋگە نەگە ساپارلادى؟» دەپ سۇرادى. سپيكەر قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ جۇمىس كەستەسىن ءوزى ەمەس، پرەزيدەنت اكىمشىلىگى جاسايتىنىن ايتىپ، قۇتىلدى.

ازىرگە قىزىل تۋعا قارسى قۇزىر جوق...

9 مامىر كۇنى ەلىمىزدىڭ بىرنەشە قالاسىندا سوۆەت ۇكىمەتىنىڭ قىزىل تۋىن ۇستاپ، جۇزدەگەن ادام اسكەري اتريبۋتتارمەن مارش وتكىزگەن بولاتىن. ىشكى ىستەر ءمينيسترى مارات احمەتجانوۆتان «قۇزىرلى ورگان وكىلدەرى قىزىل تۋ ۇستاعاندارعا نەگە جازا قولدانبادى؟» دەپ سۇرادىق.

- بۇگىنگى تاڭدا ولارعا ەسكەرتۋ، ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى. قۇقىقتىق مەملەكەتتە تۇرعاندىقتان، زاڭدا شەكتەۋ بولماعان سوڭ وعان (كسرو تۋىن الىپ شىعۋعا – س.ج.) رۇقسات.  الايدا ءبىز اشىق قوعامدا تۇرامىز. ەگەر ولاردىڭ ارەكەتى قوعامنىڭ نارازىلىعىن تۋدىرعاندىقتان، ىشكى ىستەر ورگاندارىنىڭ ساقشىلارى ناسيحاتتاۋ، ۇگىتتەۋ، ەسكەرتۋ جۇمىستارىن جۇرگىزدى، - دەيدى ىشكى ىستەر ءمينيسترى مارات احمەتجانوۆ.

ءمينيستردىڭ ءوزى ۇلتتىق ماقتانىشتى قورلاۋ سەزىمىن تۋدىراتىن وسى ماسەلەنى زاڭمەن رەتتەۋ كەرەك دەپ ەسەپتەيدى.

- ەگەر زاڭدا شەكتەۋ بولماسا وندا رۇقسات بەرىلگەن. مۇنداي ماسەلە بولاتىن بولسا، دەپۋتاتتتار ۇسىنىس جاساپ، قابىلدايدى. ەگەر زاڭمەن شەكتەۋ بولىپ، ول زاڭسىز بولاتىن بولسا ءبىز ءتيىستى ءىس ارەكەتتەردى زاڭ شەڭبەرىندە قولدانامىز، - دەپ جاۋاپ مينيستر احمەتجانوۆ.

وسى ايتىلعان ماسەلە بويىنشا ءماجىلىس توراعاسى ەرلان قوشانوۆتىڭ وزىنە سۇراق قويدىق.

- قاجەتتىلىك بولاتىن بولسا، ءبىز ونداي زاڭ قابىلدايمىز. بۇگىندە زاڭدا ونداي شەكتەۋ جوق، - دەپ قىسقا-نۇسقا جاۋاپ بەردى...

ال الەمدە بالتىق جاعالاۋى ەلدەرى سەكىلدى سوۆەتتىك سيمۆوليكاعا تىيىم سالعاندار بار.

سەرىك جولداسباي

 

پىكىرلەر