جەلتوقسان جاڭعىرىعى

2892
Adyrna.kz Telegram

  28 قاراشا كۇنى الماتىداعى ساپارعالي بەگالين اتىنداعى بالالار كىتاپحاناسىندا 1986 جىلى ورىن العان جەلتوقسان كوتەرىلىسىنە قاتىسقان امانعازى كارىپجانۇلى جانە  انار راحىمجانوۆامەن كەزدەسۋ ءوتتى.

كىتاپحانا ۇجىمى بۇل كەزدەسۋگە الدىن-الا دەرەكتى فيلم كورسەتۋدى جوسپارلاعان ەكەن. جينالعان وقۋشىلار مەن قوناقتار وسى ءفيلمدى كوردى. دەرەكتى فيلمدە الماتىداعى باستى الاڭعا شىققان جاستاردىڭ بەيبىت شەرۋى مەن ولارعا قارسى شىققان مۇزداي قارۋلانعان اسكەرلەر شىققانىن كورۋ كىمگە بولسادا وڭايعا سوققان جوق.

تاريحي كادرلەرگە كوزتىگىپ وتىرعان ۇلدار مەن قىزدار سول ءبىر ارلى دا سۋىعى قاتتى ىزعارى جەلتوقسان  كەزىندە ءالى دۇيەگە كەلمەگەن ەدى. ولاردىڭ جانارلارىندا بۇنداي بولۋى مۇمكىن بە، دەگەن سۇراق كورىنگەندەي ەدى.

كەزەك قوناقتارعا كەلدى. ءبىرىنشى ءسوز العان انار راحىمجانوۆا بىردەن سويلەمەي، الدىندا وتىرعان جاس بالالارعا قارادى. ول سول كەزدە ءوزىنىڭ بالالىق شاعىن ەسكە تۇسىرگەن بولۋى كەرەك. بويىن جيناپ العان جەلتوقسان كوتەرىلىسىنىڭ باتىرى ىركىلمەي سول كەزدەگى بولعان جاعدايدى ەش بۇكپەسىز ايتىپ بەردى. قاتار قۇربىلارىن اسكەرلەردىڭ ۇرىپ-سوققانىن، «سەندەر بالا تاپپايسىڭدار» دەپ جەكىپ ىشتەرىنەن تەپكەنىن، شاشىنان سۇيرەلەگىنەن، ءبىر قۇربىسىنىڭ جاعىن سىندىرعانىن، ءبارىن-ءبارىن اشىق بايانداپ بەردى. بۇنداي جان تۇرشىگەرلىك اشىق اڭگىمە كىمنىڭ دە بولسا ەسىندە قاتتى ساقتالىپ قالارى انىق. اناردى ۇستاپ الىپ كگب عيماراتىنا اپارىپ قىلمىسكەر رەتىندە سۋرەتكە تۇسىرگەن. ۇزاق ۋاقىت تەرگەۋگە العان.

ءبىرشاما ۋاقىتان سوڭ اناردى بوساتقان. سوندا تەرگەۋشىلەردىڭ ءبىرى ۇلتى ۇيعىر جىگىت ءجاي عانا: «قارىنداسىم جولعا اقشاڭ بار ما؟" دەپ سۇراپتى. سودان سوڭ قولىنا اقشا ۇستاتىپتى. مەملەكەتتىڭ جازالاۋ جۇيەسىندە ىستەيتىن سول تەرگەۋشى ۇلتى ۇيعىر جىگىتىنىڭ قازاق قىزىنا تۋىسقاندىق، باۋىرمالدىق جاساعانىن انار ەشقاشان ۇمىتقان ەمەس.

جازالاۋشىلار اناردى تۇتقىنداعان كەزى سۋرەتكە تۇسكەن. كىتاپحاناشىلار سول سۋرەتتى ەكرانعا ۇلكەيتىپ كورسەتتى. زالدا وتىرعاندار جازالاۋشىلار ەكى جاعىنان قورشاپ بارا جاتقان جاپ-جاس قازاق قىزىنىڭ الدارىندا وتىرعان انار اپاسى ەكەنىنە سەنە الماعانداي. بىراق بۇل سول كەزگى سۇم زاماننىڭ شىندىعى ەدى.

انار جۇمىستان شىعارىلۋى ءتيىس بولاتىن. بىراق باسشىسى ۋكراين ازاماتى اناردى امان الىپ قالىپتى. مىنە، بۇل سول اۆتوريتارلى بيلىكتىڭ ساياساتى ءجۇرىپ تۇرعان كەزدە، جۇيەلى تۇردە ويلايتىن ءوز باسىن قاتەرگە تىككەن ارى تازا ادامنىڭ ءىسى ەدى.

ەكىنشى بولىپ جەلتوقسانشى، اقىن امانعازى ەستەلىك ايتتى. ونىڭ دا اڭگىمەسى سول كەزدەگى الاڭدا بەيبىت شەرۋگە شىققان جاستارعا قارۋمەن شابۋىل جاسالعان كەزدى باياندادى. ءوزىنىڭ كوزىمەن كورگەنىن سول قالپىنداي ايتىپ بەردى. جەلتوقسان وقيعاسىنا بايلانىستى شىعارعان كىتاپتارىن كورسەتىپ، ءوزىنىڭ ولەڭدەرىن وقىدى.

ءوز كەزەگىندە جاستار قوناقتارعا كوپتەگەن سۇراقتار قويدى. قوناقتارعا بۇل سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ وڭاي بولعان جوق. كەزدەسۋ سوڭىندا كىتاپحانا ۇجىمى جەتوقسان كوتەرىلىسىنىڭ باتىرلارىنا سىيلىقتار ۇسىندى. كەزدەسۋگە قاتىسقاندار قوناقتارمەن بىرگە سۋرەتكە ءتۇستى.

"ادىرنا" پورتالى

پىكىرلەر