شەتەلدىك قازاقتاردى قولداۋ القاسى توقاەۆقا شەتەلدەگى قازاقتاردى ەلگە قايتارۋ تۋرالى ۇندەۋ جولدادى

3055
Adyrna.kz Telegram
فوتو: ritmeurasia.org
فوتو: ritmeurasia.org

شەتەلدىك قازاقتاردى قولداۋ القاسى پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆقا شەتەلدەگى قازاقتاردى ەلگە قايتارۋ تۋراسىنداعى ۇندەۋ جولدادى، دەپ حابارلايدى “ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى.

ۇندەۋ ءماتىنىن جاريالاۋدى ءجون كوردىك:

قر پرەزيدەنتى ق.ك.توقاەۆقا شەتەلدەگى قازاقتاردى ەلگە قايتارۋ تۋراسىنداعى ۇندەۋ

قۇرمەتتى قاسىم-جومارت كەمەلۇلى!

2022 جىل قازاقستان ءۇشىن ءتۇرلى دەموگرافيالىق وقيعالارعا تولى بولىپ وتىر. ونىڭ ءبىر ناقتى كورىنىسى - سوڭعى اپتاداعى رەسەي باسشىلىعىنىڭ ازاماتتاردى ۋكراينامەن اراداعى سوعىسقا جۇمىلدىرۋ بويىنشا شەشىمىنە بايلانىستى سول ەلدىڭ ازاماتتارىنىڭ شەتەلگە، سونىڭ ىشىندە قازاقستانعا قاراي بوسۋى. ارينە، حالىقارالىق ۇيعارىم بويىنشا ادام قۇقىعىن قورعاۋ جولىنداعى مىندەتىمىزگە قاراي رەسەيلىكتەردى قابىلداۋىمىز ءجون. بىراق بۇنىڭ ەلدىڭ ىشكى قوعامدىق-ساياسي احۋالىنا كەراعار تۇسىن ايتپاعاننىڭ وزىندە، دەموگرافيالىق الجۋازدىعىمىزدى ودان سايىن ورشىتە تۇسەتىندىگىن تاۋەلسىز مەملەكەت رەتىندە ەسكەرۋگە ءتيىسپىز.

ەلدىڭ تاريحىندا حح عاسىردىڭ 20-30 جىلدارى قازاق حالقىنىڭ تاراپىنا سوۆەتتىك وكىمەت جاساعان اشارشىلىق پەن قۋعىن-سۇرگىن قىرعىنى كەسىرىنەن مىڭداعان قازاقتار بالا-شاعاسىمەن شەتەلگە بوسقانى ءمالىم. امان جەتكەن سولاردىڭ بۇگىنگى ۇرپاقتارى اۋەلى قىتاي مەن اۋعانستان ەلدەرىنە، ودان ءارى پاكستان، ساۋد ارابياسى، يران، تۇركيا تاعى باسقا شەتەلدەرگە اۋعا ءماجبۇر بولدى. بۇلاردىڭ بۇگىنگى ۇرپاعىن ەلگە قايتارۋعا تاريحي وتانى رەتىندە قازاقستان ءالى كۇنگە ناقتى شەشىم قابىلداعان جوق جانە جۇيەلى جوبا مەن باعدارلامانى ىسكە اسىرعان ەمەس. وسىنىڭ كەسىرىنەن قازاقتاردىڭ تاعى دا ءوزىنىڭ تاريحي وتانىندا ازشىلىققا ۇشىراۋ قاتەرى تۋىندادى. ال شەتەلدەگى قانداس باۋىرلاردىڭ جاس ۇرپاعى سول ەلدەرگە ءسىڭىپ كەتۋ ۇدەرىسى ءجۇرىپ جاتىر.

سوڭعى 30 جىل بويعى باستالعان بۇل سالاداعى جۇمىس جۇيەسىز جانە كورنەكىلىككە عانا قۇرىلعان، پاراقورلىق پەن جەمقورلىق جايلاعان سالانىڭ بىرىنە اينالدى. بۇعان دەيىنگى ىستەلگەن رەپاترياتسيا جۇيەسىز، ءجۇردىم-باردىم جاسالعان شارالار.ەلگە كەلۋگە، ءتىپتى ەشبىر جاعداي سۇراماۋعا پەيىل بىلدىرگەن قانداستار، اسىرەسە اۋعانستاندا قالعان، تۋىستارى ەلگە ورالىپ ۇلگەرگەن ازاماتتاردىڭ قازاق ەكەندىگىنە كۇمانمەن قارايتىن جەلەۋ بۇعان جول بەرمەي وتىر. ءالى كۇنگە «قانداس» مارتەبەسىن بەرۋگە جاتاتىن شەتەلدەگى قازاقتاردى مويىنداۋ ەرەجەسى بەكىتىلمەگەن!

شەتەلدىك قازاقتار تاراپىنا تاريحي وتانى رەتىندە قازاقستاننان بەرىلەتىن ۆيزا ماسەلەسى، گۋمانيتارلىق كومەك پەن اعارتۋ سالاسى بويىنشا جۇمىستار ەشقانداي جولعا قويىلماعان. «دۇنيەجۇزى قازاقتارىنىڭ قاۋىمداستىعى» اتالاتىن ۇيىمنىڭ جۇمىسى مۇلدەم سىن كوتەرمەيدى.

قۇرمەتتى پرەزيدەنت!
ەگەمەن ەلىمىزدىڭ الدىندا دەموگرافيالىق تۇرعىدان ۇلكەن سىناق كۇتىپ تۇر. ەلدىڭ دەموگرافيالىق احۋالى - مەملەكەتتىڭ قاۋىپسىزدىگى مەن حالىقتىڭ اماندىعىنا جانە ونىڭ دامۋىنا تىكەلەي قاتىسى بار باستى فاكتوردىڭ ءبىرى رەتىندە تەز ارادا مەملەكەتتىك شەشىم قابىلداۋعا جاتاتىن ماسەلە. وسىعان سايكەس سىزدەن تىڭعىلىقتى شەشىم كۇتەمىز!

شەتەلدىك قازاقتاردى قولداۋ القاسى.
30 قىركۇيەك 2022 جىل.

قۇرمەتپەن شەتەلدەگى قازاقتاردى قولداۋ القاسىنىڭ مۇشەلەرى:

سەرىك ەرعالي (استانا), دوس كوشىم (الماتى), قىدىرالى وراز (ۇلى بريتانيا، لوندون), بەيسەن احمەتۇلى (استانا),اقپار ايۋبي (دانيا), ابدۋللا، اميدۋللا تاداش (اۋعانستان، قابۋل), حاميد (پاكيستان، كاراچي), احماد قوجاباەۆ (ساۋد ارابيا، مەككە), موحامماد تابىن (اۋعانستان), سەيفوللا (يران، گورگان), جورا تابىن (يران), مادجانوۆ قاليوللا ايحوجاۇلى (شىمكەنت), جۇمات گازيز (سەمەي), جارقىنبەك سەيتىمبەت (شىمكەنت), باۋىرجان بەردىبايۇلى (جاڭاوزەن), سادۋاقاسوۆا اقمارال قايىربەكقىزى (استانا), سۇلتانبەك تاشكەنباي (اقتوبە), ەرمەك ەشمۇحانبەتۇلى (تالدىقورعان), بەكارىستان مىرزاباي (اقتوبە), جاكەب (الماتى), تالعات مۇساقۇلۇلى (جامبىل وبلىسى جۋالى اۋدانى), ەسەنتۇگەل ەلەۋكەن (استانا), داۋرەن قۋات (الماتى), اياتجان احمەتجان (استانا), كۋلداريعا روم (پاۆلودار), بەركاليەۆا كۇليمان ابدىگاليەۆنا (الماتى وبلىسى) تاعى باسقالار.

پىكىرلەر