وزبەكستان پرەزيدەنتى شاۆكات ميرزيەەۆ رەپرەسسيا قۇرباندارىن ەسكە الۋ كۇنىنە ارنالعان سالتاناتتى شاراعا قاتىستى. ءىس-شارا تاشكەنتتەگى «شاحيدلار حوتيراسي» اللەياسىندا ءوتتى. بۇل تۋرالى وزبەكستان پرەزيدەنتىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى جازدى، دەپ حابارلايدى “ادىرنا”.
بۇل جەردە مەملەكەتتىك جانە قوعامدىق ۇيىمداردىڭ وكىلدەرى، زيالى قاۋىم مەن ارداگەرلەر باس قوستى. قازا تاپقانداردىڭ رۋحىنا قۇران سۇرەلەرى وقىلىپ، اس بەرىلدى.
ء«بىز جىل سايىن تاۋەلسىزدىك كۇنى قارساڭىندا وتان ەركىندىگى جولىندا جانىن قيعان اتا-بابالارىمىزدىڭ رۋحىنا دۇعا باعىشتايمىز. ولاردىڭ ەرلىگى مەن جانقيارلىعى – ءبىز ءۇشىن ءاردايىم ۇلگى بولىپ قالا بەرەدى»، – دەدى وزبەكستان پرەزيدەنتى.
ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ مالىمەتىنشە، رەپرەسسيا جىلدارى 100 مىڭنان استام جازىقسىز ازامات قۋعىن-سۇرگىنگە ۇشىراپ، كوبىسى اتۋ جازاسىنا كەسىلگەن نەمەسە الىس ايماقتارعا جەر اۋدارىلعان. ءبىر عاسىرعا جۋىق ۋاقىت وتسە دە، بۇل قايعىلى وقيعالاردىڭ ەل جادىنداعى ءىزى ءالى دە وشكەن جوق.
ميرزيەەۆ سوڭعى جىلدارى وزبەكستاندا اتا-بابالار رۋحىن ۇلىقتاۋ باعىتىندا اۋقىمدى جۇمىستار اتقارىلعانىن اتاپ ءوتتى. 1200-دەن استام قۋعىن-سۇرگىن قۇربانى اقتالىپ، «قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن ەسكە الۋ» مۋزەيى جاڭعىرتىلىپ، مىڭداعان جاڭا قۇجاتتارمەن تولىقتىرىلدى. مۇنداي مۋزەيلەر ەلدىڭ باسقا ايماقتارىندا دا اشىلىپ جاتىر. پرەزيدەنت بيىل جاديدشىلەر قوزعالىسىنىڭ جەتەكشىسى ماحمۇدحودجا بەحبۋديدىڭ تۋعانىنا 150 جىل تولاتىنىن اتاپ ءوتىپ، بۇحارادا جاديدتەر مۇراسى جونىندەگى مەملەكەتتىك مۋزەي قۇرىلىپ جاتقانىن ايتتى.
ميرزيەەۆ جاديدتەردىڭ اعارتۋشىلىق قىزمەتىنە ەرەكشە توقتالدى. ولار كوپتەگەن سالادا جاڭاشىل بولعان: العاشقى وزبەك روماندارىن، تەاتر جانە كينو شىعارمالارىن، ءتۇرلى پاندەر بويىنشا وقۋلىقتار جازعان. ەگەر 1920-جىلدارى گەرمانيادا ءبىلىم العان تۇركىستان جاستارى قۋعىن-سۇرگىنگە ۇشىراماعاندا، ولار قوعامدى تۇبەگەيلى وزگەرتۋى مۇمكىن ەدى.
«تاريحتى حالىققا، اسىرەسە جاستارعا ء"تىرى" كۇيىندە جەتكىزۋ ماڭىزدى. وتكەن جىلدان باستاپ قازان ايىنىڭ ءبىرىنشى اپتاسى ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن ەسكە الۋ اپتالىعى رەتىندە اتاپ وتىلەدى. بيىل بۇل اپتا – ەستە ساقتاۋ جانە تاربيە اپتالىعى فورماتىندا وتۋدە. ءبىز ونى مازمۇنعا باي ەتىپ، ءار ازاماتقا قولجەتىمدى ەتۋىمىز كەرەك: مەكتەپتەر مەن جوعارى وقۋ ورىندارىندا ارنايى ساباقتار، تەلەباعدارلامالار، جاستارعا ارنالعان بايقاۋلار وتكىزۋ قاجەت»، – دەدى ميرزيەەۆ.
سونداي-اق، 29 تامىزدا مەملەكەت باسشىسى «جاڭا وزبەكستان» ساياباعىنا بارىپ، تاۋەلسىزدىك مونۋمەنتىنە گۇل شوعىن قويدى.
پرەزيدەنتتىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى اتاپ وتكەندەي، بۇل ەسكەرتكىش وزبەكستان تاريحىنداعى كونە داۋىردەن قازىرگى كۇنگە دەيىنگى ماڭىزدى وقيعالاردى، ۇلى عالىمدار مەن مەملەكەت قايراتكەرلەرىنىڭ بەينەسىن بەينەلەيدى. ونىڭ توبەسىندە ەلتاڭباداعى حۋمو قۇسى بەينەلەنگەن — بۇل حالىقتىڭ اسقاق ارماندارى مەن ۇلت قۇندىلىقتارىنىڭ سيمۆولى.
گۇل قويۋ راسىمىنە پارلامەنتتىڭ قوس پالاتاسىنىڭ دەپۋتاتتارى، پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ قىزمەتكەرلەرى، ۇكىمەت مۇشەلەرى مەن تاشكەنت قالاسىنىڭ جۇرتشىلىعى قاتىستى.