2022 جىلعى 20 ماۋسىمدا كونستيتۋتسيالىق كەڭەستىڭ توراعاسى ق.ءمامي پارلامەنت پالاتالارىنىڭ بىرلەسكەن وتىرىسىندا كونستيتۋتسيالىق كەڭەستىڭ «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى كونستيتۋتسيالىق زاڭدىلىقتىڭ جاي-كۇيى تۋرالى» جىل سايىنعى جولداۋىن جاريا ەتتى.
كەڭەستىڭ پىكىرىنشە، 5 ماۋسىمدا رەسپۋبليكالىق رەفەرەندۋمدا قابىلدانعان «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسياسىنا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭ قوعام مەن مەملەكەتتى ودان ءارى جاڭعىرتۋدىڭ قۇقىقتىق نەگىزدەرىن قالادى. كونستيتۋتسياعا تۇزەتۋلەر مەن ولاردىڭ نەگىزىندە قابىلداناتىن زاڭنامالىق اكتىلەر جاڭا قازاقستاننىڭ دامۋىنا ىقپال ەتەدى.
جولداۋدا كونستيتۋتسيالىق كەڭەستىڭ 26 جىل ىشىندەگى قىزمەتى قورىتىندىلاندى.
ق. ءمامي اتاپ وتكەندەي، وسى جىلدارى كونستيتۋتسيالىق كەڭەس 140-تان استام نورماتيۆتىك قاۋلى قابىلدادى. قوعامدا رەزونانس تۋدىرعان وتىزداي زاڭ كونستيتۋتسيالىق ەمەس دەپ تانىلىپ، كەرىسىنشە، بىرقاتار زاڭداردىڭ كونستيتۋتسياعا سايكەستىگى راستالدى.
سونىمەن قاتار كەڭەس اتا زاڭنىڭ نورمالارىن رەسمي ءتۇسىندىرۋ تۋرالى 100-دەن استام ءوتىنىشتى قارادى.
پارلامەنتكە ەلىمىزدەگى كونستيتۋتسيالىق زاڭدىلىقتىڭ جاي-كۇيى تۋرالى 27 جولداۋ ۇسىنىلدى. ولاردا ەلىمىزدەگى كونستيتۋتسيالىق باقىلاۋدى جۇزەگە اسىرۋ تاجىريبەسى اشىلىپ، زاڭ شىعارۋ پروتسەسىن جەتىلدىرۋ، زاڭنامانى كونستيتۋتسياعا سايكەس كەلتىرۋ تۋرالى جانە ت. ب. ماسەلەلەر كوتەرىلدى.
كونستيتۋتسيالىق كەڭەستىڭ توراعاسى كەڭەستىڭ قۇقىقتىق ۇستانىمدارىنىڭ زاڭدىق كۇشى الداعى ۋاقىتتا دا ساقتالا بەرەتىنىنە توقتالدى. بۇل ۇستانىمدار ەلىمىزدىڭ كونستيتۋتسيالىق قۇرىلىسىنىڭ نەگىزدەرى، مەملەكەتتىڭ اۋماقتىق تۇتاستىعى، ازاماتتىق ينستيتۋتى، مەملەكەتتىك رامىزدەردى پايدالانۋ ماسەلەلەرىنە بايلانىستى جاسالعان. كەڭەستىڭ بىرقاتار شەشىمدەرى قولدانىستاعى زاڭنامانىڭ قۇرىلىمىنا، ۇلتتىق جانە حالىقارالىق قۇقىقتىڭ ءوزارا ارەكەتتەسۋىنە، نارىقتىق ەكونوميكا قاعيداتتارى مەن مەنشىك نىساندارىنا، وتباسى ينستيتۋتىنا، قۇقىق قورعاۋ جۇيەسىنە، سايلاۋ پروتسەسىنە جانە ادامنىڭ كونستيتۋتسيالىق قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارىن ىسكە اسىرۋ تەتىكتەرىنە قاتىستى بولعان.
جولداۋدىڭ جەكە تاراۋى كەڭەستىڭ كونستيتۋتسيوناليزمدى دايەكتى تۇردە بەكىتۋدەگى جانە ازاماتتاردىڭ قۇقىقتىق مادەنيەتىن ارتتىرۋداعى بەلسەندى رولىنە ارنالدى.
كونستيتۋتسيالىق كەڭەس نەگىزگى زاڭنىڭ ەرەجەلەرىن عىلىمي-پۋبليتسيستيكالىق ءتۇسىندىرۋدى جۇيەلى تۇردە جۇزەگە اسىرىپ كەلەدى. وسى ماقساتتا كونستيتۋتسياعا قۇقىقتىق تۇسىنىكتەمەلەر بەرىپ، كونستيتۋتسيالىق قۇرىلىس بويىنشا بىرقاتار كىتاپتار شىعارىلدى.
2018 جىلدان باستاپ كونستيتۋتسيالىق كەڭەستىڭ جانىندا عىلىمي-كونسۋلتاتيۆتىك كەڭەس جۇمىس ىستەيدى. ونىڭ وتىرىستارىندا قۇقىق ەۆوليۋتسياسىنىڭ كوپتەگەن وزەكتى اسپەكتىلەرى قارالدى.
وسى جىلدار ىشىندە كوپۆەكتورلى سىرتقى ساياسات اياسىندا كونستيتۋتسيالىق كەڭەستىڭ حالىقارالىق بايلانىستارى دا دامىدى. ول بۇۇ، ەقىۇ، ەۋروپالىق وداق قۇرىلىمدارىمەن، ەۋروپا كەڭەسىنىڭ ۆەنەتسيالىق كوميسسياسىمەن تىعىز ىنتىماقتاستىقتا جۇمىس ىستەپ كەلەدى. كەڭەس كونستيتۋتسيالىق سوت تورەلىگى جونىندەگى دۇنيەجۇزىلىك كونفەرەنتسيانىڭ، كونستيتۋتسيالىق باقىلاۋ ورگاندارىنىڭ ەۋرازيالىق قاۋىمداستىعىنىڭ (توراعالىق ەتەدى) جانە ازيالىق كونستيتۋتسيالىق سوتتار مەن وعان تەڭەستىرىلگەن ينستيتۋتتار قاۋىمداستىعىنىڭ (2019-2021 جىلدارى توراعالىق ەتتى) مۇشەسى بولىپ تابىلادى.
ەكىجاقتى قاتىناستار سالاسىندا 50-دەن استام ەلدىڭ كونستيتۋتسيالىق باقىلاۋ ورگاندارىمەن تىعىز بايلانىستار ورناتىلعان.
تۇتاستاي العاندا، كونستيتۋتسيالىق كەڭەستىڭ حالىقارالىق قىزمەتى قۇقىقتىق مەملەكەت قاعيداتتارىن بەكىتۋ جانە قازاقستاننىڭ قولايلى ءيميدجىن قالىپتاستىرۋ پروتسەسىندە ماڭىزدى ءرول اتقارىپ وتىر.
كونستيتۋتسيا – ازاتتىعىمىزدىڭ ايشىقتى ايعاعى، ەگەمەندى قازاقستاننىڭ بەرىك تۇعىرى. رەسپۋبليكانىڭ جاڭارتىلعان كونستيتۋتسياسى زامان تالاپتارىنا ساي كەلەدى، دەپ قورىتىندىلادى ءسوزىن كونستيتۋتسيالىق كەڭەستىڭ توراعاسى.
