بۇگىن حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسى ل.ن.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىمەن بىرلەسىپ، كەنەسارى قاسىمۇلىنىڭ 220 جىلدىق مەرەيتويىنا وراي «حان كەنەگە تاعزىم» اتتى ءىس-شارا ۇيىمداستىردى.
القالى جيىنعا حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسىنىڭ پرەزيدەنتى دارحان قىدىرالى، ل.ن. گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى ەرلان سىدىقوۆ، قر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى، الاشتانۋشى بەرىك ءابدىلانيۇلى، مەملەكەتتىك تاريح ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى ەركىن ءابىل، مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرلەرى جابال ەرعاليەۆ، اباي تاسبولاتوۆ، ەرجان يساكۋلوۆ، ل.ن. گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پرورەكتورى ديحان قامزابەكۇلى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى سەرىك نەگيموۆ، سونىمەن قاتار كورنەكتى مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرلەرى، قر پارلامەنتى دەپۋتاتتارى، عىلىمي-زەرتتەۋ ورتالىقتارىنىڭ باسشىلارى، تانىمال عالىمدار، جوو ۇستازدارى، سونداي-اق زيالى قاۋىم وكىلدەرى مەن باق جەتەكشىلەرى قاتىستى.
تاعىلىمدى ءىس-شاراعا قاتىسۋشىلار الدىمەن نۇر-سۇلتان قالاسىنداعى «قاراوتكەل» زيراتىنا بارىپ، وسىندا جەرلەنگەن كەنەسارى حان ساربازدارىنىڭ رۋحىنا تاعزىم ەتتى.
بۇدان كەيىن القالى جيىن ل.ن. گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ باس عيماراتىندا جالعاستى.
كەلەلى باسقوسۋ اياسىندا تۇركى اكادەمياسى ازىرلەگەن «كەنەسارى حان» اتتى كىتاپتىڭ تۇساۋكەسەر ءراسىمىن جاسالدى.
جيناققا كەنەسارى حان مەن ونىڭ قاسىنداعى ناۋرىزباي، سارجان، ەسەنگەلدى باتىرلاردىڭ قاھارماندىعى مەن ەرلىگى جىرلانعان اڭىز-اڭگىمەلەر، تاريحي جىر-داستانداردىڭ تاڭداۋلى ۇلگىلەرى ىرىكتەلەپ توپتاستىرىلعان. اتالعان شىعارمالاردا سايىپقىران كەنەسارىنىڭ تۇڭعيىق اقىل-پاراساتى، حانعا لايىق بەكزات بولمىسى، قازاق جەرىن سىرتقى دۇشپانداردان قورعاۋ جولىنداعى سوعىستارى، سوڭىنا ەرگەن جاۋجۇرەك باتىرلارىنىنىڭ كۇرەسكەرلىك بەينەسى شىنايى ءارى كوركەم بەينەلەنگەن.
ايتا كەتۋ كەرەك ەل اراسىندا كەنەسارى حاننىڭ ءومىر جولىن، جورىقتارى مەن شايقاستارىن سۋرەتتەيتىن كوپتەگەن جىرلار مەن اڭىزدار ساقتالعان. ولاردىڭ العاشقى نۇسقالارى ءحىح عاسىردىڭ ەكىنشى جارتىسىنان باستاپ حاتقا ءتۇسىپ، جاريالانا باستادى. حالىق جىرىنىڭ العاشقى نۇسقاسىن كورنەكتى تۇركولوگ ۆ.ۆ. رادلوۆ ءوزىنىڭ «وبرازتسى نارودنوي ليتەراتۋرى تيۋركسكيح پلەمە، جيۆۋششيح ۆ يۋجنوي سيبيري ي دجۋنگارسكوي ستەپي» دەگەن ىرگەلى ەڭبەگىندە «كەنەسارى ولەڭى»، «كەنەسارى جىرىنىڭ بىرنەسشە اۋىزى» دەگەن اتپەن 1870 جىلى جاريالاعان. «حان كەنە» جىرى س. ءجانتورين مەن ت. سەيدالين حاتقا ءتۇسىرىپ، كەيىن ورىس تىلىنە اۋدارىپ «زاپيسكي ت. سەيدالين حاتقا ءتۇسىرىپ، كەيىن ورىس تىلىنە اۋدارىپ «زاپيسكي ورەنبۋرگسكوگو وتدەلا يمپەراتورسكوگو رۋسسكوگو گەوگرافيچەسكوگو وبششەستۆا» جۋرنالىندا1875 جىلى جاريالانعان. ونان كەيىن ج.شايحيسلامۇلىنىڭ جىرلاعان «كەنەسارى-ناۋرىزباي» جىرى 1912 جىلى «قازان» باسپاسىنان جەكە كىتاپ بولىپ جارىق كوردى. ال نىسانباي جىراۋدىڭ ج.باسىعارين جازىپ العان نۇسقاسىن ح. دوسمۇحاممەدۇلى تاشكەنتتە 1923 جىلى، كەيىن ن. تورەقۇلوۆ 1924 جىلى ماسكەۋدە جەكە كىتاپ قىلىپ جاريالاعان.
كوپشىلىك نازارىنا ۇسىنىلعان «كەنەسارى حان» كىتابىن م.اۋەزوۆ اتىنداعى ادەبيەت جانە ونەر ينستيتۋتىنىڭ اعا عىلىمي قىزمەتكەرلەرى نۇرجۇما ەلەسباي جانە ناسيحات نابيوللا قولجازبادان وقىپ ماتىنتانۋلىق جۇمىستار اتقارىپ، قۇراستىرىپ شىعاردى.
