زاڭگەر الىبەك الماباەۆ ەسىمدى ازامات ءوزىنىڭ Facebook پاراقشاسىنا مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆقا بەينەۇندەۋ جاريالادى، دەپ حابارلايدى “ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى.
زاڭگەر ۆيدەودا پرەزيدەنتكە اقمولا وبلىسىنا قاراستى اقشالى اۋدانى جىبەك جولى اۋىلىنىڭ جاعداي ءماز ەمەس ەكەنىن جانە بولىنگەن قاراجات ءتيىمدى قولدانىلمايتىنىن ايتقان.
ءارى قاراي بەينەۇندەۋدىڭ تولىق ءماتىنىن ۇسىنامىز:
پرەزيدەنت مىرزا!
ءسىز «قاسىرەتتى قاڭتار» وقيعاسىنان كەيىن قازاقستان حالقىنا «جاڭا قازاقستان» قۇرامىز دەپ جاريالاپ، كەيبىر جەمقور لاۋازىمدى قىزمەتكەرلەردى قاماۋعا العاندا، قاراپايىم حالىقتىڭ كوڭىلىنە قۋانىش ۇيالاپ، زامان تۇزەلەتىن بولدى دەپ قۋانعان ەدىك.
الايدا سول ۋاقىتتان بەرى ءۇش ايدان استام ۋاقىت ءوتتى، ءبىز قاراپايىم حالىق ەشتەڭەنىڭ وزگەرمەگەنىنە جانە وزگەرمەيتىنىنە كوز جەتكىزدىك.
سەبەبى بۇگىنگى ۋاقىتتا ءبىز قۇقىقتىق، زايىرلى جانە دەموكراتيالىق مەملەكەت بولسا دا، حالقىنىڭ زاڭ اياسىنداعى بەيبىت ارەكەتتەرى توزاققا اينالعان، ەل باسىنا زوبالاڭ تۋعان زاماندا ءومىر ءسۇرۋدەمىز.
قازاقستان رەسپۋبليكاسى كونستيتۋتسياسىنىڭ 40-بابىنىڭ 2-تارماعىنداعى نورماعا سايكەس پرەزيدەنت - حالىق پەن مەملەكەتتىك بيلىك بىرلىگىنىڭ، كونستيتۋتسيانىڭ مىزعىماستىعىنىڭ، ادام جانە ازامات قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارىنىڭ نىشانى ءارى كەپىلى.
اتا زاڭىمىزدىڭ 3-ءشى بابىنىڭ 1-تارماعىندا مەملەكەتتىك بيلىكتىڭ بىردەن-ءبىر باستاۋى – حالىق, دەپ ناقتى كورسەتىلگەن.
ال شىندىعىندا ءبىز وسى نورمالاردىڭ 100%كەرەعارلىعىنىڭ كۋاگەرىمىز. ءبىزدىڭ بۇل تۇجىرىم كەلەسى ۋاجدەرمەن دايەكتەلەدى.
اقمولا وبلىسىنا قاراستى ارشالى اۋدانى جىبەك جولى اۋىلى ەلوردامىز استانادان 12 شاقىرىم قاشىقتىقتا ورنالاسقان, رەسمي تۇردە 10 500, بەيرەسمي تۇردە 24 000 تۇرعىنى بار اۋىل. وسى اۋىلدىڭ كوركەيىپ، ينفراقۇرىلىمىنىڭ دامۋىنا بيۋدجەتتەن جىل سايىن ميللياردتاعان قارجى بولىنەدى. الايدا تۇرعىندارعا تۇسىنىكسىز جولمەن سول ميللياردتاعان بيۋدجەت قارجىسى ساعىم قۇساپ جوعالىپ كەتەدى. ناتيجەسىندە ءبىزدىڭ اۋىلدا سۆەت، جول جانە اۋىز سۋى مۇلدەم جوق. باسقاداي الەۋمەتتىك نىساندار تۋرالى ايتپاساق تا بولادى. ول نىساندار ءبىز ءۇشىن قول جەتپەس ارمان.
جەرگىلىكتى بيلىك وكىلدەرىنىڭ جىلدان جىلعا قىلمىستىق ارەكەتسىزدىگىنە شىداماعان اۋىل بەلسەندىلەرى ارنايى قوعامدىق كەڭەس قۇرىپ، وسى اتالعان الەۋمەتتىك ماسەلەلەردىڭ شەشۋ جولدارىمەن كاسىبي تۇردە اينالىستىق. اينالىسۋ بارىسىندا ءبىز مىنانى انىقتادىق:
- 03.10.2018 جىلى اۋىلدا سۋ قۇبىرلارىن تارتۋ ءۇشىن №64 كەلىسىم شارت جاسالعان. مەردىگەر «كومبي-ستروي-1» جشس. شارتتىڭ قۇنى 568 759 500 تەنگە. اياقتالۋ مەرزىمى 30.10.2019 جىل.
- 24.10.2018 جىلى ەلەكتر جەلىلەرىن تارتۋ ءۇشىن №67 كەلىسىم شارت جاسالعان. مەردىگەر «دورسترويترەست» جشس. شارتتىڭ قۇنى 1 038 128 000 تەنگە. اياقتالۋ مەرزىمى 30.10.2018 جىل.
- 12.12.2018 جىلى كوشە جولدارىن سالۋ ءۇشىن №77 كەلىسىم شارت جاسالعان. مەردىگەر «مسك» جشس. شارتتىڭ قۇنى 2 257 920 000 تەنگە. اياقتالۋ مەرزىمى 01.11.2019 جىل.
ءبىر قاراعاندا, ءبىزدىڭ اۋىلدا اۋىز سۋى, ەلەكتر جارىعى جانە جولداردىڭ بولماۋى مۇمكىن ەمەس. سەبەبى بىزدە وسى ينفراقۇرىلىمدى زامان تالابىنا سايكەستەۋ ءۇشىن قاجەتتى قۇرامنىڭ ءبارى بار. جسق (پسد), ساراپتاما قورىتىندىسى، مەردىگەر، تەح نادزور، بيۋدجەتتىك قاراجات جانە جۇمىستىڭ كولەمى. ياعني ءبارى، ءبارى، ءبارى بار. بۇعان قوسا وسى كەلىسىم-شارتتاردىڭ ەڭ از دەگەندە تورتتەن, ەڭ كوبى وننان ارتىق، جۇمىستى اياقتاۋ مەرزىمىن ۇزارتۋعا قاتىستى نەگىزسىز جاسالعان قوسىمشا كەلىسىمدەرى بار.ناتيجەسىندە قاراجات جوق، سۋ جوق، جارىق جوق، جول جوق. جاعدايدىڭ نەگە وسىنداي كۇيگە جەتكەنىنە ەشكىم جاۋاپ بەرە المايدى. بۇل اتالعان قۇقىق بۇزۋشىلىقتار بويىنشا ەشكىم جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلمايدى. بۇدان باسقا ەلەكتر پودستانتسياسىنا قاتىستى قىلمىستىق ارەكەتسىزدىك پەن جاۋاپكەرءشىلىكسىزدىك، اۋىلدىڭ وركەندەۋىن قويىپ، ونىڭ ەل قاتارلى تىرشىلىكتە بولۋىنا وراسان زور قاۋىپ توندىرۋدە.
الايدا ءبىزدىڭ اۋىلدىڭ پروبلەمالىق ماسەلەلەرى مۇنىمەن شەكتەلمەيدى. اۋىلدا ينتەرنەت مۇلدەم جوق. اۆتوبۋس ايالدامالارى جوق. اۆتوبۋس مارشرۋتتارى جەتكىلىكسىز، ال بارىنىڭ قاتىناسى اۋىل تۇرعىندارىن مۇلدەم قاناعاتتاندىرمايدى. اۋىلداعى جالعىز مەكتەپتە قىس ۋاقىتىندا وقۋ ءتىپتى مۇمكىن ەمەس. سۋىقتان كەيبىر وقۋشىلار استىنا دا جىبەرىپ قويعان كەزدەرى ءجيى بولادى. ال سالىنىپ جاتقان مەكتەپتىڭ قۇرىلىسى وندا وقيتىن وقۋشىلار مەن ۇستازداردىڭ ءومىرى مەن دەنساۋلىعىنا تىكەلەي قاۋىپ توندىرەدى.
ەندى وسى ماسەلەلەردى شەشۋدى تالاپ ەتكەن قوعامدىق كەڭەستىڭ مۇشەلەرى بۇگىندە قۋعىنعا ۇشىراۋدامىز. سونداعى ءبىزدىڭ بار كىنامىز وبلىس اكىمى ە.ب. مارجىقپاەۆ مىرزانى حالىق الدىنا كەلىپ، ۋشىققان جاعدايدىڭ شىنايى كورىنىسىن ايتىپ، ونىڭ شەشۋ جولدارىن ايتسىن، ارەكەتسىزدىكتەردى بولدىرعان شەندى قىزمەتكەرلەردى جاۋاپكەرشىلىككە تارتسىن دەپ تالاپ قويعانىمىز. وبلىس اكىمى حالىقتىڭ الدىنا كەلۋدەن ءۇزىلدى-كەسىلدى باس تارتۋ ناتيجەسىندە اۋىل تۇرعىندارى 21.04.2022 ج. بەيبىت شەرۋگە شىعۋعا شەشىم قابىلدادى. سوندىقتان ءبىز ءار ىقشام اۋداننان قۇرىلعان بەلسەندىلەر (جەتى ادام) قول قويىپ، اكىمدىككە حابارلاما جولدادىق. ءۇش تاۋلىكتەن كەيىن تەك قانا مەنىڭ اتىما راسىمدەلگەن بەيبىت جينالىسقا رۇقسات بەرمەۋ تۋرالى قاۋلى شىقتى. ال قالعان التى بەلسەندىگە رەسمي رۇقسات بەرىلگەن جوق، شەكتەۋ قويىلعان جوق. ال قولدانىستاعى زاڭنىڭ 11-بابىنداعى تالاپقا سايكەس، حابارلاماعا جاۋاپ بەرمەۋ - رۇقسات ەتىلدى دەگەن ۇعىمدى بىلدىرەدى. ياعني حابارلاماعا مەنەن باسقا قول قويعان التى ادامعا رۇقسات بەرىلدى دەگەن ءسوز.
مەن 21.04.2022 جىلى كوشەگە شىقپادىم، كۇنى بويىۇيدە بولدىم. ال قالعان بەلسەندىلەردى ۇيلەرىنە اۋدان پروكۋرورى مەن پوليتسيا باسقارماسى باستىعى بارىپ، الاڭعا شىقساڭدار جاۋاپكەرشىلىككە تارتامىز، قىلمىستىق ءىس قوزعايمىز دەپ، قورقىتىپ كەتكەن. ال الاڭعا ەمەس ماشينامەن كوشەدە كەتىپ بارا جاتقان بەلسەندىنى كۇشتەپ توقتاتىپ، قارۋلى كۇش قولدانۋ ارقىلى وتىرعان كولىگىنەن سۋىرىپ شىعارىپ، پوليتسيا بولىمىنە اپارىپ, ىستەمەگەن ءىستى ءىستەءدى دەپ، جالا جاۋىپ، حاتتاما تولتىرىپ، اكىمشىلىك كودەكستىڭ 488-باب 7-تارماعىمەن ايىپتاپ, 153 150 تەنگە ايىپپۇل سالعان. ال مەنى 12 پاترۋلدىك اۆتوكولىكپەن ءۇيىمدى قورشاپ، ەكى كۇن بويى ءماجبۇرلى ۇيقاماقتا ۇستادى. ءسويتىپ، شىندىق ىزدەپ شىرىلداعانىمىز ءۇشىن الدىمىز جازالانىپ، قامالىپ، قالعانىمىز قۋعىنعا تۇستىك.
پرەزيدەنت مىرزا! ءسىز ءوزىڭىزدىڭ 2019 جىلعى 2-قىركۇيەكتەگى حالىققا ۇندەۋىڭىزدە, «حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» تۇجىرىمداماسىن جاريالادىڭىز. سودان بەرى 2 جىلدان استى. الايدا بۇل تۇجىرىمدامانىڭ ىسكە اسقانىن حالىق ءالى كورمەي كەلەمىز.
ءبىز جوعارىدا اتالعان پروبلەمالاردىڭ بارلىعىن تىزبەكتەپ، جۇزگە جەتەرلىك قول قويعان حاتىمىزدى سىزگە دەيىنگى ساتىلارعا جانە ءسىزدىڭ وزىڭىزگە ارناپ 4 رەت جولدادىق. ءبىزدىڭ بارلىق ارىزىمىز كاسكادتىق تارتىپپەن سول ارەكەتسىزدىگىنە شاعىم كەلتىرىپ وتىرعان اقمولا وبلىسى مەن ارشالى اۋدانىنىڭ اكىمدەرىنىڭ وزىنە كەلىپ تۇسەدى. ولار ارينە ءبارى تاماشا دەپ جاۋاپ بەرەدى. ال ءسىزدىڭ كومەكشىلەرىڭىز سول جاۋاپتاردىڭ استىنا ءوز قولدارىن قويىپ بىزگە كەرى جولدايدى. پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنە قابىلداۋعا بىرنەشە مارتە بارىپ، قابىلداۋعا كىرە الماي قايتتىق. ناتيجەسىندە ءبىز بۇقارا حالىق اقىماق بولىپ قالا بەرەمىز.
پرەزيدەنت مىرزا! ءبىز بۇگىندە تاۋەلسىز مەملەكەتىمىزدىڭ سىبايلاستىقپەن بۋدانداسقان بيلىگىنىڭ ءتاۋمەنءدى حالقىنا اينالدىق. ءبىز ءوز مەملەكەتىمىزدى قۇقىقتىق، زايىرلى جانە دەموكراتيالىق مەملەكەت دەپ جاريالاي تۇرىپ، نەگىزگى قۇندىلىقتاردى اياق استى ەتۋدەمىز. بۇل جاعدايدا ءسىزدىڭ ادام جانە ازامات قۇقىقتارىنىڭ كەپىلى ەكەندىگىڭىز بىزگە كۇمان كەلتىرەدى. ەگەر ءسىز ءبىزدىڭ جازعان ارىز-شاعىمدارىمىزدى قاراماساڭىز، قابىلداۋعا كىرگىزبەسەڭىز، ءبىز الاڭعا شىقپاعاندا قايدا شىعامىز؟ سەبەبى ءبىز بۇگىندە زاڭمەن كوزدەلگەن مەحانيزىمنىڭ بارلىعىن تولىق قولدانىپ شىقتىق. ەشبىر ناتيجە جوق. ءبىر قىزىعى، ءبىزدىڭ تالاپتارىمىزدىڭ زاڭدى ءارى نەگىزدى ەكەندىگىن اكىمدەر دە، پروكۋرور دا، پوليتسيا دا بارلىعى راستايدى. الايدا سويتە تۇرا ەشكىمنىڭ وسى پروبلەمالاردى شەشۋگە قۇلقى جوق. قايدا بارساق تا سىلدىر سۋ مەن سىرعاق اڭگىمەەستيتىنىمىز. سوندا بءىز نە ءۇشىن 1986 جىلدىڭ ىزعارلى جەلتوقسانىندا الاڭعا شىعىپ، سوققىعا جىعىلىپ، سوتتالىپ، قۋعىنعا ۇشىرادىق. ءبىزدىڭ اڭساعانىمىز بۇگىنگىدەي قۇرساۋلى ءتاۋمەندىلىك پە ەدى؟
ەجەلگى گرەتسيانىڭ جەتى دانىشپانىنىڭ ءبىرى سولون «ءوز ەلىنىڭ زاڭدارىن ساقتاماعان بيلىك، تۇبىندە ءوزىن-ءوزى قۇلاتىپ بىتەدى» دەگەن ەكەن. ءبىز تۋرا سوعان كەلە جاتىرمىز. سەبەبى ءبىزدىڭ مەملەكەتتە زاڭ تالاپتارىن ورىنداعاننان گورى باستىقتىڭ ءسوزى زاڭدى بولىپ تابىلادى. بۇل دەگەن باسسىزدىقتىڭ، ياعني,زاڭسىزدىقتىڭ ەڭ ايقىن ءارى ەڭ جيءىركەنىشتى ءتۇرى.
پرەزيدەنت مىرزا جوعارىدا اتالعانداردىڭ نەگىزىندە مەنىڭ قويار تالابىم:
- اقمولا وبلىسى, ارشالى اۋدانى, جىبەك جولى اۋىلدىق وكرۋگىنىڭ ينفراقۇرىلىمىنا كەتكەن ميللياردتاعان بيۋدجەتتىك قارجىنىڭ پايدالانۋ ماسەلەسىن تۇبەگەيلى تۇردە تەكسەرۋ ءۇشىن ارنايى مەملەكەتتىك كوميسسيا قۇرۋدى.
- مەملەكەتتىك كوميسسياعا قوعامدىق كەڭەستىڭ مۇشەلەرىن قوسۋدى.
- ارنايى مەملەكەتتىك كوميسسيا جۇمىسى بارىسىندا,بارلىق دەڭگەيدەگى (وبلىس - ە.ب. مارجىقپاەۆ، اۋدان - ا.ي.بايمانوۆ، اۋىل - ق.ب.كانافين) اكىمدەردى لاۋازىمدىق قىزمەتتەرىنەن شەكتەۋدى.
- مەملەكەتتىك كوميسسيا شىعارعان قورىتىندىلارنەگىزىندە, قۇقىق بۇزۋشىلىق جاساعان شەنءدىلەردىزاڭعا سايكەس ءتيىستى جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋدى.
“ادىرنا” ۇلتتىق پورتىلى
