2022 جىل ەلىمىزدە "بالالار جىلى" دەپ جاريالاندى. مەملەكەت باسشىسى ەلىمىزدىڭ ەرتەڭگى تۇتقاسى، ۇلتىمىزدىڭ بولاشاعى سانالاتىن وسكەلەڭ ۇرپاققا جول اشۋ ءۇشىن بارلىق جاعداي جاسالىپ، جاڭا مۇمكىندىكتەر اشىلۋى كەرەكتىگىن ايتقان بولاتىن. ەندى ءىس جۇزىندە پرەزيدەنت تاپسىرماسى ناقتى شەشىمىن تاۋىپ وتىر ما؟ بالالاردىڭ ءبىلىم الۋى مەن دامۋىنا قانداي جاعداي جاسالۋدا؟ بالالار ادەبيەتى مەملەكەتتىك قولداۋعا نەگە ءزارۋ؟ ءىس جۇزىندە بالالارعا ارناپ قانداي باستامالار كوتەرىلۋى ءتيىس؟ بۇل سۇراقتاردىڭ جاۋابىن بەلگىلى اقىن، جازۋشى، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى ەربول بەيىلحاننان العان ەدىك.
- «ۇلتتىق رۋحاني جاڭعىرۋ» ۇلتتىق جوباسى اياسىندا «وقيتىن ۇلت» جوباسى ىسكە قوسىلدى. ەربول مىرزا، تەحنولوگيا بەلەڭ العان زاماندا جاس ۇرپاقتىڭ كىتاپقا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن قالاي وياتامىز؟
— اقىل ايتۋدان دا ۇيالىپ وتىرمىن. بىزدە نەبىر سوزگە شەشەندەر بار. قاي تاقىرىپقا سالساڭ دا قامشى سالدىرمايدى. امبەباپ مامان. ءسوز ساپىرۋدان، ادەمى سويلەۋدەن قوعام دامي ما؟! دامىسا ءبىز دامىر ەدىك. از سويلەپ، كوپ ويلاناتىن، ناقتى ىسكە كوشەتىن تەحنوكرات ەلگە اينالۋىمىز كەرەك.
30 جىلدا قانداي باعدارلاما بولمادى دەشى!.. "رۋحاني جاڭعىرۋ" دەيسىڭ بە، "وقيتىن ۇلت" دەيسىڭ بە سانىنا جەتۋ قيىن شىعار. وسى باعدارلامالاردىڭ بارلىعىنىڭ ۇلتقا تولىق 30 پايىز پايداسى تيگەن جوق. ناۋقانشىلدىقپەن ءوتتى. ءبىراز پىسىقاي مەن زيالىسىماق شال-شاۋقاننىڭ مايشەلپەگەنى اينالدى. زەرتتەۋ، زەردەلەۋ بولعان جوق.
جاس ۇرپاققا كىتاپ وقىتۋ وڭاي دۇنيە ەمەس. جاس ۇرپاق كىتاپ وقۋ ءۇشىن دە ەل وقىمىستى، مادەنيەتتى بولۋى كەرەك. ۇيدە اتا-انا، مەكتەپتە ۇستاز، تولىق قوعام ۇلگى كورسەتكەنى دۇرىس. بالا كورگەنىن ىستەپ، قايتالارى انىق.
- ەلىمىزدە بالالار ادەبيەتى قانداي كۇيدە؟ بۇگىنگى قازاق قالامگەرلەرىنىڭ بالالارعا ارناپ جازعان دۇنيەلەرىنە كوڭىلىڭىز تولا ما؟
— "بالالار ادەبيەتى جىلى" دا ناۋقانشىلدىقپەن، قۇر سوزبەن ءوتتى. مەملەكەت، ارنايى مينيسترلىك، سول كەزدەگى مينيستر ەشتەڭە جاساعان جوق. قارجى بولىنبەدى. قارجىسىز بالاباقشا، مەكتەپ، كىتاپحانالار كوپ شارا وتكىزدى. ۇلكەن شارالار وتكىزۋگە مۇمكىندىك بولمادى. قارجى قولبايلاۋ. قالامگەرلەردىڭ ءجونى بولەك. بىزدە بالالار ادەبيەتىنە قالام تەربەپ جۇرگەن قالامگەرلەر وتە كوپ. كوبى جاستار. نەبىر عاجاپ شىعارمالار، يدەيالارى بار. وكىنىشكە وراي، سول دۇنيەلەر بۇلدىرشىندەرگە جەتپەي جاتىر. كىتاپ شىعارۋ قىمبات، قالامگەردە قارجى جوق. قولداۋ از. مەملەكەتتەن قولداۋ بولسا، ارنايى قارجى بولسا بالالارعا ارناپ كوپ دۇنيەلەر جاساۋعا، جاس ۇرپاقتى رۋحاني تۇلەتۋگە بولادى. نەگىز بار.
- قوعام ىشىندە «بالالارعا وقيتىن كىتاپ جوق، كوبى اۋدارما. قازىرگى قازاق جازۋشىلارىنىڭ ءسۇيسىنىپ وقيتىن شىعارمالارى از»، - دەگەن پىكىردى ءجيى ەستيمىز. باستى قاتەلىك نەدە؟
— بىرجاقتى پىكىر. اۋدارمالاردىڭ دا ەش زيانى جوق. بولا بەرسىن، كوبەيە بەرسىن. بالالار جازۋشىسى دا، وقيتىن دۇنيە دە جەتكىلىكتى. تەك وقىرمانعا جەتپەي جاتىر. جارناما دا جوق.
- 2022 جىل «بالالار جىلى» دەپ جاريالاندى. عالامتوردىڭ ءباسى بيىك تۇرعان تۇستا بالالارعا ارنالعان قازاقشا ءارى قىزىقتى كونتەنت جاساي الدىق پا؟ قالاي ويلايسىز؟
— جاساي المادىق. بىراق، بۇل جىلى بالالار ادەبيەتى مەن بالالار جازۋشىلارىنا قوزعاۋ سالدى. سەڭ قوزعالدى. نەمىز بار، نەمىز جوق ەكەنىن بىلدىك. نە جازۋ كەرەك ەكەنىن، بالالاردى قالاي قىزىقتىرا الامىز سونى تۇسىندىك.
- قازىرگى جاڭا بۋىننىڭ سۇرانىسى، جاس وقىرماندارىمىزدىڭ تالعامى قالاي؟ ولاردى قانداي كىتاپتار قىزىقتىرادى؟ نە تولعاندىرادى؟
— مىڭ باس بولسا، مىڭ ءتۇرلى تالعام، وي بار. سوڭعى جىلدارى جاستاردى موتيۆاتسيالىق، دەتەكتيۆتىك، ميستيكالىق كىتاپتار مەن شىعارمالار كوبىرەك قىزىقتىراتىنىن بايقاپ ءجۇرمىن. زامان تەز وزگەرىپ جاتىر. جاستار دا تەزىرەك جەتىستىككە قول جەتكىزگىسى كەلەدى. موتيۆاتسيا كەرەك. زامانىنا قاراي ادامى بولىپ تۇر.
- مەملەكەت باسشىسى «بالالارعا ەرەكشە نازار اۋدارۋىمىز كەرەك»، - دەگەن پىكىر ءبىلدىردى. بۇگىندە الەمنىڭ بارلىق ەلدەرى جاس ۇرپاقتىڭ دامۋىنا ەرەكشە ءمان بەرىپ،«بالالار تەاترى»، «بالالار كىتاپحاناسى»، «بالالار ءمۋلتفيلمى»، «بالالارعا ارنالعان جۋرنال، كوميكس، ەنتسيكلوپەديا»، «بالالارعا ارنالعان تانىمدىق سايت» سىندى ماسەلەلەردى ۇلت بولاشاعى ءۇشىن ستراتەگيالىق ماڭىزدى سانايدى. ءبىزدىڭ ەلىمىزدە وسىنداي ناقتى باستامالاردىڭ ورىن الۋىنا نە كەدەرگى؟
— وتكەن جىلى ءدال وسى تاقىرىپتى كوتەرىپ، مادەنيەت جانە سپورت مينيسترىنە 10 ۇسىنىس ايتتىم، جازباشا جولدادىم. ۇسىنىس قارالمادى. ءبارى مەكەمەدەگى ءبىرىنشى باسشىعا بايلانىستى. ءبىرىنشى باسشىنىڭ وسى تاقىرىپتارعا نيەتى، قولداۋى جوق پا، ەشتەڭە ورىندالمايدى. ءبىتتى. بالا - ءبىزدىڭ بولاشاعىمىز، ەرتەڭىمىز. نەگىزى كاپيتالدى وسى بالالارعا قۇيعان، بالاسىن وركەنيەتتى قوعامعا بۇگىننەن تاربيەلەگەن ەلدىڭ ۇتارى كوپ. ادەمى سوزدەن، ون باعدارلامادان پايدالى ءبىر ءىس ارتىق. ىسكە كوشەتىن، ارەكەت جاسايتىن كەز كەلدى.
— سۇحباتىڭىزعا راقمەت!
زارينا اشىربەك،
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
