«اق جول»: سالىقشىلار شاعىن بيزنەستى ەمەس، وفشور وليگارحتارىن قىسۋ كەرەك

1931
Adyrna.kz Telegram

اق جول پارتياسىنىڭ دەپۋتاتتارى ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى ا. قۋانتاروۆقا ساۋال جولدادى. سالىقشىلار تۋرالى ماسەلەنى ازات پەرۋاشەۆ ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترىنە جولداعان دەپۋتاتتىق ساۋالىندا مالىمدەدى.

كەشە پرەزيدەنت قاسىم-جومارت كەمەلۇلى توقاەۆتىڭ تاپسىرماسىن ورىنداۋ ماقساتىندا ءسىزدىڭ مينيسترلىك قازاقستان ەكونوميكاسىن تۇراقتاندىرۋ جوسپارىن ۇسىندى.

«اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ فراكتسياسى ۇكىمەتتىڭ مالىمدەگەن تاسىلدەرىن قولدايدى جانە ولاردىڭ ىسكە اسىرىلۋىنا جاردەمدەسۋگە دايىن.

پرەزيدەنت ق.توقاەۆتىڭ تاباندىلىعىنىڭ، حالقىمىزدىڭ اۋىزبىرشىلىگىنىڭ، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى مەن اسكەر جانكەشتىلىگىنىڭ ارقاسىندا جۇزدەگەن ادامنان ايىراتىن مەملەكەتتىك توڭكەرىس ارەكەتىنە جول بەرىلمەدى.

ءبىز مەملەكەت باسشىسىنا سىناققا تولى كۇندەردە كورسەتكەن باتىلدىعى ءۇشىن العىسىمىزدى بىلدىرەمىز جانە بارلىق قازاقستاندىقتاردىڭ، ازاماتتىق جانە اسكەري قىزمەتشىلەردىڭ تاباندىلىعىنا باس يەمىز.

بۇگىننەن باستاپ ايماقتارداعى توتەنشە جاعداي اياقتالدى، ەل بەيبىت ومىرگە قايتا ورالدى.

بىراق بولعان وقيعالار جيناقتالعان پروبلەمالاردى، ەڭ الدىمەن بايلار مەن كەدەيلەر اراسىنداعى الەۋمەتتىك الشاقتىقتى كورسەتتى.

كەدەيلىكتى ازايتۋدىڭ ماڭىزدى قۇرالى – ءاربىر قازاقستاندىق وتباسى ۇلتتىق تابىستى قايتا بولۋگە قاتىسا الاتىن جاپپاي كاسىپكەرلىك بولۋى ءتيىس.

مۇنىڭ نەگىزگى فاكتورلارى – ادال باسەكەلەستىك، سىبايلاس جەمقورلىقتان قورعاۋ جانە سالىق سالۋ.

الايدا، وكىنىشكە وراي، سوڭعى جىلدارى سالىق سالۋدا ءبىز، كەرىسىنشە، كۇردەلەنۋ تەندەنتسياسىن جانە «قيىنداتۋدى» بايقاۋدامىز.

شامادان تىس ەسەپ بەرۋ، شوتتارعا تىيىم سالۋ، كەشە ءساتتى جۇمىس ىستەگەن كاسىپورىنداردى بانكروتتىققا جەتكىزۋ، كاسىپكەرلەردى قورقىتۋ ىسكەرلىك كليماتقا قاۋىپ توندىرەدى.

وسى شارالارعا بانك كارتوچكالارىنان تولەمدەردى جاپپاي باقىلاۋ دا جاتادى. ينفلياتسيالىق پروتسەستەرمەن بىرگە ققس شەگىنىڭ تومەندەۋى جاقىن بولاشاقتا ققس تولەۋشىلەرگە، شاعىن بيزنەس يەلەرىن، ءتىپتى كوكونىس ساۋداگەرلەرىنە دەيىن، ءسوزسىز شىعىندار مەن بيۋروكراتياعا الىپ كەلەدى.

ياعني، ءىس جۇزىندە بيزنەسپەن اينالىسۋ ودان دا قيىن ءارى قاۋىپتى بولادى.

ءبىز پرەزيدەنت توقاەۆتىڭ وليگارحتار تابىسىن حالىقپەن ءبولىسۋى كەرەك دەگەن تاپسىرماسىن قولدايمىز. دەوليگارحيزاتسيا قازاقستانداعى مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ ءبىر بولىگى بولۋى ءتيىس.

بۇل تۋرالى «اق جول» فراكتسياسى وسىعان دەيىن وتكەن جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا اتاپ وتكەندەي، جابايى كاپيتاليزم مەن مونوپوليالار ءداۋىرىن توقتاتاتىن كەز كەلدى، وركەنيەتتى نارىققا كوشۋ كەرەك.

بىراق، شاعىن بيزنەستى سالىق قىسىمىنا ۇشىراتۋ ارقىلى وليگارحتاردى تاپپايسىزدار، قۇرمەتتى شەنەۋنىكتەر. بۇل ادامدار بيۋدجەتتەن ەشتەڭە ۇرلاعان جوق، وففشورلاردا ياحتالار مەن جەكە ۇشاقتاردى جاسىرمايدى.

مىڭداعان كاسىپكەرلەردى قورقىتىپ، بارلىق ازاماتتاردىڭ كارتالارىنان جاسالعان ترانزاكتسيالارىن باقىلاۋدىڭ ورنىنا ميللياردتاردى ۇرلايتىندارمەن اينالىسقان دۇرىس شىعار؟

جاپپاي كاسىپكەرلىك قاعازدا قالماي، شىندىققا اينالۋى ءۇشىن - شاعىن بيزنەسكە كاسسالىق سالىق سالۋدان جانە ققس شەگىن تومەندەتۋدەن باس تارتۋ كەرەك جانە ونى بارلىق جەردە جۇكتەلگەن سالىق سالۋمەن، ياعني پاتەنتتەرمەن اۋىستىرۋ قاجەت.

سالىق ورگاندارى ءبىر جىل ىشىندە كافە نەمەسە شەبەرحانا قانشا تولەۋى كەرەك ەكەنىن تاعايىنداعان كەزدە، كاسىپكەر مەملەكەتتەن مۇنداي پاتەنتتى ساتىپ الادى دا، سودان كەيىن ەشكىم بۇل بيزنەسكە قول تيگىزبەيدى، ونى تەكسەرۋلەرىمەن، ەسەپتەرىمەن جانە ايىپپۇلدارىمەن قايتارمايدى، كاسسالىق چەكتەردى اشىق دەرەكتەرمەن تەكسەرمەيدى.

ەگەر بىرەۋ وندا قوسىمشا 5 نەمەسە 500 تەڭگە تاباتىن بولسا، بۇل ماڭىزدى ەمەس. وسىلايشا، ميلليونداعان ادامدار تىنىش جانە بيۋروكراتياسىز ءوز ءىسىن اشىپ، وتباسىن اسىراپ، باسقالارعا جۇمىس بەرە الادى.

كەدەيلىكتى ازايتۋ دەگەن وسى.

وسى شەشىمنىڭ ءوزى - شاعىن جانە ميكرو بيزنەستىڭ پاتەنتتەرگە تولىق اۋىسۋى – جۇمىسپەن قامتۋ باعدارلاماسى ءالى جۇزەگە اسىرا الماعان جۇمىس ورىندارىن اشادى. دەگەنمەن وسىعان دەيىنگى باعدارلامالارعا ميللياردتاعان قاراجات جۇمسالدى، ولاردىڭ ەداۋىر بولىگى جاي عانا توناۋعا ۇشىرادى.

پاتەنتتەر ارقىلى ناعىز جەمقورلار مەن وليگارحتاردى ۇستاپ، ەلگە حالىقارالىق ساراپشىلاردىڭ باعالاۋى بويىنشا 160 ملرد دوللارعا تەڭ ۇرلانعان قاراجاتتى نەمەسە قازاقستاننىڭ بۇكىل جىلدىق ءجىو-ءىن قايتارۋعا ءتيىس سالىق قىزمەتكەرلەرىنىڭ ۇلكەن توبى بوساتىلادى.

مىنە، بيۋدجەت كىرىستەرىنىڭ رەزەرۆتەرى،ۇكىمەت پەن فيسكالدار شاعىن جانە ورتا بيزنەستى جويماي، وزدەرىنىڭ پرينتسيپتىلىگىن كورسەتۋى كەرەك.

ايتا كەتەيىك، وتكەن جىلدىڭ 26 مامىرىندا «اق جول» فراكتسياسى ۇكىمەتكە گرۋزيانىڭ تابىستى رەفورمالارىنىڭ ۇلگىسى بويىنشا «ەكونوميكالىق ەركىندىك اكتىسىن» قابىلداۋدى ۇسىنعان بولاتىن، وندا ناقتى شارالار اراسىندا شوب-قا سالىقتىق قولداۋ تۋرالى اقپارات كورسەتىلگەن.

وكىنىشكە وراي، شەنەۋنىكتەر ءبىزدى ەستىمەدى.

سول ماسەلەنى بۇگىن ەستيدى دەپ ۇمىتتەنەمىز.

پىكىرلەر