1 jeltoqsan – Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti kúni. 1991 jyldyń 1 jeltoqsan kúni búkilhalyqtyq saılaý nátıjesinde halqymyz óziniń Tuńǵysh Prezıdentin saılady. Osylaısha qazaq halqy óz bıligin, óz tizginin qolǵa aldy.
Elbasy Nursultan Ábishuly Nazarbaevtyń bastamasymen elimizde túrli reformalar júzege asty. Al biz osy joly Elbasynyń tól ónerge jasaǵan qamqorlyǵyna az-kem toqtala ketkendi jón kórdik.
Qazaqtyń ulttyq qundylyqqa, sonyń ishinde ónerge óte baı ekeni belgili. Qazaq halqynyń rýhanı dúnıesinde kúı, án, jyr, aıtys t.b. tól ónerlerdiń alatyn orny erekshe.
Darıǵa Nursultanqyzy Nazarbaeva óziniń «Elim meniń. Qalaýly súıgen tátti ánder» atty kitabynda «Ákemniń sulý saz, asqaq áýenderge ińkárligin joǵaltpaǵanyna ǵumyr boıy tántimin. Ákem elimizge tirek bolsa, qazaqtyń ǵajaıyp sıqyrly, sulý ánderi sol tirektiń ónboıyna qajymas qýat qosady», – deıdi. Elbasynyń súıip tyńdaıtyn ánderi – «Gúldarıǵa», «Beý, aıdaı», «Dáýren-aı», «Gúlderaıym» jáne t.b. Osy oraıda Elbasynyń qarapaıym otyrystarda án tyńdaǵandy jaqsy kóretinin atap ótken jón. Bos ýaqytynda óziniń de dombyrany sheber tartyp, án salatyny halyq arasynda jıi aıtylady. Elbasynyń kóp ánderdi jatqa biletinin aıtpasa bolmas. Tipti talaı ánshilerdiń bilmeıtin ánderdi bilýi tánti qylady. Erlan Rysqalıdyń óz aýzynan estigen bir áńgimege burylaıyn. 2006, 2007 jyldary bolý kerek, Qyrǵyzstanǵa Memleket basshysymen birge kóptegen ónerpazdar barady. Ónerpazdardyń ishinde 3 dástúrli ánshi bar edi. Elbasynyń osy úsh ánshini erekshe yqylaspen tyńdaǵany ańǵarylady. Resmı shara bitkennen keıin Elbasy osy óner ıelerin jeke tyńdaǵysy keledi. Keshki bes shamasynda bastalady. Án qorjyndaryn tekserip, ártúrli ánderdi oryndaýlaryn suraıdy. Tańǵy beske taıap qalǵanda, Erlan Rysqalı Iman Júsiptiń ánin oryndaıdy. Án óte uzaq. Sharshańqyrap turǵasyn, Erlan án sońyna qaraı keıbir shýmaqtardan sekirip, tastap ketip otyryp, ándi aıaqtaıdy. Elbasy tyńdap bolǵan soń, sol qalyp qoıǵan shýmaqtardy ózi aıtyp shyǵady. Sosyn Erlanǵa «Erlan, árıne seni túsinemin. Tańǵa deıin án aıtý ońaı emes. Alaıda avtorǵa qııanat jasaýǵa bolmaıdy. Oıyn tolyq jetkizýge tyrysýyń kerek», – deıdi.
Elbasynyń tól ónerge jasaǵan qamqorlyǵy da az emes. Seken Turysbekov bir suhbatynda «1994 jyly Elbasy Nursultan Ábishuly Nazarbaev maǵan «Seken, sen óz orkestrińdi quryp, mektebińdi ashsań», – dep qaldy. Elbasynyń bul sózin maǵan degen senim, júktelgen úlken jaýapkershilik dep bildim. Artar úmiti de, qoldaý, demeýi de, «Osyny orynda» degen buıryǵy da, aǵalyq aqyly men tilegi de sol sózge syıyp jatqandaı. Armanymnyń ózi osy ǵoı. «Aqjaýyn» orkestri osylaı dúnıege kelgen», – degen bolatyn. Sonymen qatar Mýltımedııalyq dástúrli mýzyka ortalyǵy quryldy. «Alataý» dástúrli óner teatry ashyldy. 2000 jyldardyń basynda kúlli túrki jurtynyń dástúrli mýzykalaryn túgendeý maqsatynda «Kúlteginmen kelgen saryn» atty tuńǵysh festıval uıymdastyryldy. Bular tól óner boıynsha Elbasy tarapynan bastalǵan ıgi isterdiń bir parasy ǵana.
Ulttyq óner – ulylyǵymyzdyń belgisi. Óner tek jeke adamdar úshin emes, qoǵamnyń damýynda da óte mańyzdy ról atqarady. Ónerimizdiń kósegesin kógertý, sabaqtastyqty saqtaý – paryzymyz. Sondaı-aq bul ult úshin strategııalyq qajeti bar másele. Tuńǵysh Prezıdent kúni qutty bolsyn! Basty tilegimiz – el amandyǵy men jurt tynyshtyǵy.
Qýanysh Jumabekuly
PhD doktory, «Alataý» dástúrli óner teatry
Ádebıet bóliminiń basshysy
