Naryqty taǵy qymbatshylyq kútip tur. Bul joly dúkenderde un, makaron men nan sekildi astyq ónimderiniń baǵasy ósedi. Astyq óndirisi salasynyń mamandarynyń aıtýynsha, oǵan sebep jeterlik. Bul týraly “Adyrna” ulttyq portaly "KTK" arnasyna silteme jasap habarlaıdy.
"Azyq-túlik kelisim-shart korporaııasy" dıqandardan bıdaı satyp alý baǵasyn kóterip jibergen. Al jeke kompanııalar naryqty jaýlap alý úshin dıqandarǵa odan da joǵary usynyp jatyr. Onyń bári aınalyp kelip dúkendegi un men nannyń baǵasyn ósireri sózsiz deıdi mamandar.
Soltústik Qazaqstan oblysynyń dıqany Marat Qarymsaqov bıylǵy ónimin jyldaǵydan qymbatyraq satqysy keledi. Óıtkeni bıylǵy ónimi byltyrǵydan 25 paıyz kem.
"110-115 myńnan satyp alamyz dep jatyr. Kerek dese ózderi kelip alyp ketpekshi. Meniń astyq alqabymnyń áli 60 paıyzdan astamy jınalǵan joq. Aýa raıy astyqtyń tolyq jetilip pisýine múmkindik berip tur. Oǵan deıin baǵa da taǵy óse tússe bizge jaqsy bolar edi", – deıdi Marat Qarymsaqov.
Qazaqstan astyǵynyń negizgi operatory "Azyq-túlik kelisim-shart korporaııasy" byltyr bıdaı tonnasyn 83 myń teńgeden alsa, bıyl 103 myńǵa deıin kóterip tastady. Ol sharýalardyń bank aldyndaǵy qaryzyn jabýǵa nemese tehnıkalyq jaraqtaryn qamdap alýǵa jetkilikti. Biraq ol aqsha dúkenderdegi azyq baǵasyna baryp qosylady deıdi mamandar.
"Bizdiń Úkimettiń sharýalardyń qarjylyq shyǵynyn óteıtin múmkindigi joq. Jalǵyz joly – áleýmettik mańyzy bar azyq túrleriniń baǵasyn barynsha qaltaǵa qolaıly deńgeıde ustap turý. Onyń ústine baǵanyń ósýine kelsek, ol astyq baǵasynyń ósýine ǵana baılanysty emes. Kólik aqysy, janarmaı, elektr jaryǵy, jalaqy jáne basqa da tolyp jatqan janama áserler bar", – deıdi Qazaqstan astyq odaǵynyń ókili Evgenıı Karabanov.
Mınıstrliktiń málimdeýinshe, bıdaı bıyl álem boıynsha az jınalyp jatyr. Mysaly, Kanadada ónim bıyl 8 mln tonnaǵa, Reseıde 13 mıllıon tonnaǵa, AQSh-ta shamamen 4 mıllıon tonnadaı azaıyp qalýy múmkin. Mamandar bizdiń elde de bıylǵy qýańshylyq saldarynan qambalarǵa astyq shamamen 25 paıyz kem túsýi múmkin deıdi. Al mal azyǵy tipti 30-dan 50 paıyzǵa deıin kemýi ǵajap emes.
Astyqqa qatysty taǵy bir másele – bıyl az tússe de, ishki naryqty toltyrýǵa jetkilikti. Byltyrǵydan qalǵanyn qosa alǵanda taǵy 6 jarym mıllıon tonnasyn syrtqa satýǵa bolady. Bizdiń bıdaıymyz ben unymyzdyń negizgi tutynýshysy Ózbekstan, Tájikstan, Aýǵanstan bolyp kelgen edi. Aýǵan naryǵy ondaǵy jaǵdaıǵa baılanysty jabylyp qaldy. Endi bizdiń dıqandar 3 mıllıon tonna astyqty qaıda jibererin bilmeı daǵdaryp otyr.
