Aıdar Sattarov: Ne tutynyp júrgenimizdi áli de bilmeımiz!

1931
Adyrna.kz Telegram

Búginde mıneraldyq tyńaıtqyshsyz, pestııd, ózge de tehnogendi qospasyz (gendik modıfıkaııasyz) taǵam óndirý ult densaýlyǵy úshin asa mańyzdy ekenin jaqsy bilemiz. Bul baǵytta salamyz da dalamyz da áleýetti.

Alaıda quramynda GMO bar azyq-túlik ónimderi eshqandaı tekserissiz qazaqstan naryǵyn jaýlap jatyr. Bul GMO-ny anyqtaıtyn arnaıy zerthanalardyń joqtyǵymen baılanysty. Damyǵan elderde bul másele qatty baqylaýda. Mysaly, Evroodaq quramyndaǵy elderde GMO komponentteri qosylǵan azyq-túlikterin óndirýge jáne ımporttaýǵa qatań shekteýler qoıylǵan. Erejege saı, quramyndaǵy GM-qospasy 0,9%-dan asqan ónimdi paıdalanbaıdy. Atalǵan uıym 2004 jyly 4 jasqa deıingi balalardyń taǵamyna GMO qosýǵa tyıym saldy. Al bizdiń eldiń balalaryna arnalǵan taǵam túrleriniń jaǵdaıy qalaı? Ony tekserip júrgen bir de ýákiletti organ joq.

Álem ǵalymdary GMO-ń zııany týraly kóptegen dálelder keltirgen. Amerıkandyq ǵalym Djon Fagan, Kler Robınson sııaqty ǵalymdar GMO ónimdi úzdiksiz paıdalanǵan jaǵdaıda, adamnyń asqazan joldaryndaǵy keıbir mıkroaǵzalar bóten genderdi ustap alyp, olardy óz DNQ-syna aınaldyryp, aǵzada rak kletkalarynyń paıda bolatynyn jáne bedeýlikke soqtyratynyn dáleldedi.

Shotlandııadaǵy Aberdın ýnıversıtetinde professor Pýshtaı transgendi GMO kartoppen qorektenetin egeýquıryqtarǵa tájirıbe júrgizgen. Nátıjede egeýquıryqtarda ishek qabyǵynyń zaqymdanýy, baýyrdyń ishinara atrofııasy, tımýs pen ishki aǵzalardyń salmaǵynyń ózgerýi tirkeldi. Italııada, Ýrbıno ýnıversıtetinde 2002 jyly GMO soıasymen qorektenetin tyshqandar zertteldi. Olarda da baýyrda ózgerister bolyp fýnkııalary buzyldy. Kann ýnıversıtetindegi professor Gılles-Erık Seralını bastaǵan bir top franýz zertteýshileri egeýquıryqtardy eki jyl boıy AQSh-tan ákelingen GM júgerimen tamaqtandyrdy. Tájirıbege qatysqan janýardyń 83 paıyzynda qaterli isikter paıda boldy: urǵashylary jatyr qaterli isigi, erkek tyshqandar teri men baýyr qaterli isigi saldarynan barlyǵy ajal qushty.

Dál osyndaı faktorlardy eskere otyryp, «Aýyl» partııasy óziniń saılaýaldy baǵdarlamasyna GMO azyq-túlik taýarlary men aýyl sharýashylyǵy ónimderin óndirýge, satýǵa tyıym salý jáne Qazaqstanǵa ákelinetin tamaq ónimderi quramyn tekseretin zerthana qurýdy engizip otyr. Partııanyń osy baǵytta naqty usynystary bar. Olar úkimet basshysynyń atyna da jiberilgen. Biraq osy ýaqytqa deıin naqty jaýap kelgen joq.

Partııanyń pozıııasy anyq – GMO bar azyq-túlikterdiń óndirilýi men satylýyna tyıym salý!

Pikirler