«Baqytty kúnder saǵan kelmeı̆di,
Sen óziń oǵan qaraı̆ júrýiń kerek»
(s)Máýlana
⠀
Garvard ýnıversıtetiniń professory Djon Achor óziniń "Baqyt basymdyǵy" atty eńbeginde adamdardyń ómirde belgili bir jetistikke jetýiniń, qadamdarynyń sátti bolýynyń, kásiptik baspaldaǵynyń alǵa qaraı órleýiniń 70%-y onyń biliktiligine, bilimine ıakı talanty pen talabyna emes, adamnyń ózin qanshalyqty "baqytty" sezinýine baı̆lanysty ekendigin aı̆typty.
Adamdardyń baqytty bolýyna eki faktor áser etedi: syrtqy jáne ishki. Syrtqy degenimiz - seniń jaqyndaryńnyń, dostaryńnyń janyńda bolýy, olardyń qıyn sátte seni qoldaýy. Odan bólek materıaldyq jaǵynan tolyq qamtamasyz etilgen bolsań, ıaǵnı aqsha, úı, jumys, qalaǵanyńdy jasaı alýyń barlyǵy derlik syrtqy baqyt faktorlaryna jatady. Al ishki faktor qandaı bolady? Ishki faktor- seniń syrtta bolyp jatqan jaǵdaılarǵa qaramastan, ózińniń ishki balansyńnyń turaqty bolýy, ózgeshe aıtqanda kóńilińniń bir orynda bolýy. Kóbine ózin-ózi túsingen, uqqan, jan dúnıesimen úndese bilgen adamnyń baqyttylyq deńgeıi joǵary bolyp jatady. Qansha syrtqy faktorlaryń tolyqqandy bolyp turǵanymen, ishki turaqtylyq tolyq qalyptaspaı jatyp, bútindeı baqytty bolý múmkin emes.
Rasynda da, baı̆qaı̆syzdar ma? Bizdiń ómirimizde jaqsy jańalyqtar tolassyz aǵylyp, kóńil-kúı̆imiz kóterińki bolǵan sátterde jasaǵan árbir isimiz maksımaldy túrde óziniń ónimdiligin kórsetedi. Iaǵnı, munyń sebebi - bizdiń baqyt koeffıentimizdiń joǵary bolýy.
Kóbine bizdiń sanamyzǵa "baqyt" uǵymy materıaldy qundylyqtarmen nemese naqty bir anyq zatpen sińip qalǵandyqtan mundaı teorııany qabyldaý qıynǵa túsedi. Asylynda, sanaǵa sińgen stereotıpterdi jadymyzdan óshirip, jan-jaǵymyzdaǵy kórinisterge kóz júgirtip, kishkene nársege qýana bilsek jáne eń bastysy shúkirshilik etýdi umytpaıtyn bolsaq, ómirimizdiń qalaı túrli-túske boıalǵanyn ańǵarmaı da qalamyz.
Ishki baqyt faktoryn qalyptastyrý úshin qajet:
- Ózińniń ómirdegi mıssııańdy uǵý;
- Ishki ózińmen tildesý, túsiný;
- Aınaladaǵy keleńsizdikterge mán bermeý;
- Bir sát janyńa tynyshtyq berý;
- Barlyq nárseden jaqsyny kóre bilý;
Syrtqy ónimdilikti arttyrý úshin ishki turaqtylyqty qalyptastyrý qajet. Iaǵnı, aldymen ózińizdi baqytty qylýǵa tyrysyńyz. Ózińiz baqytty bolmaı, ózgeni baqytty etý múmkin emes. Sebebi, ishki garmonııa tereze artyndaǵy álemge de úlken septigin tıgizedi.
Sózimdi Qadyr Myrza Álıdiń óleń joldarymen aıaqtasam:
"Bir qudiret bizdi ómirge joldaı̆dy.
Biz ómirdi túsinbeı̆miz,
Sol — qaı̆ǵy.
Týa sala taýdaı̆ baqyt kútemiz,
Al shynynda baqyt úlken bolmaı̆dy."
Shynynda, baqyt úlken bolmaıdy. Baqyt- kishkene ǵana kóńilimizde jasyrylǵan.
Aqbota TÚGELBAIQYZY
