Ekınşı düniejüzılık soǧysy tarihymyzda babalarymyzdyŋ erlıgımen qūndy. Jeŋıstı jedeldetken jauyngerlerdıŋ eŋbegı jyldar boiy jyrlanuda. Gazet-jurnal, kıtap betterınde soǧys jäne eŋbek ardagerlerınıŋ eren erlıkterı jazylyp jatyr, älı de jazyluda. Solardyŋ qatarynda Jeŋıstı jaqyndatuǧa septıgın tigızgen tyl maidanda ter tögıp, baryn salyp, maidanǧa öz qarajatynan üş samolet jöneltken Qozybaev Qabaştyŋ esımı qazaq tarihynda özındık orny erekşe desek, qatelespeimız.
Kezınde Bauyrjan Momyşūly: «Gazet-jurnaldaǧylar uaqyt jelımen ūşady da ketedı. Erlerdıŋ esımın kıtapqa kırgızu kerek. Qar erıgenmen, Qaratau erımeidı. Er öledı, el qalady. Esımı el jüregınde saqtalǧan er ǧana baqytty», - degen eken. Osy qaǧidany bar bolmysymen qabyldaǧan belgılı ǧalym Saǧymbai Qozybaev äkesınıŋ önegelı ömırı men eren erlıgın «Zvezdy v nebe» kıtabyna arqau ettı. Äke aldyndaǧy balalyq paryzy ma, joq älde ardagerlerımızdıŋ esımı ūrpaqqa önege bolsyn dedı me, qalai bolǧanda da osyndai derektı şyǧarmanyŋ düniege keluıne baryn salǧan Saǧymbai aǧaǧa alǧys sezımımız şeksız.
Şyǧarma nesımen qūndy? Ärine, şyndyǧymen. Mūraǧattan alynǧan faktılerge bai mälımetter jürektı tebırentpei qoimaidy. Tuyndyny oqi otyryp, Qabaş aqsaqaldyŋ: «Maidanǧa baramyn»,- degenıne ökımet adamdary: «Sızdei kolhoz predsedatelı tylǧa kerek, būl jer de maidan», –dep soǧys jürıp jatqan jerge jıbermeidı. Maidanǧa qarajat jinap, qoldan kelgen kömegın aiamai berıp jatqan basqa kolhoz eŋbekşılerınıŋ äreketın gazet betınen oqyǧan ol köp oilanbastan özı de üi-mülkın - bärın satyp, jetpegenın tuysqandarynan qaryzǧa alyp, «Bärı maidanǧa!» degen ūran kökıregıne tüiıp, odan ärı körşı kolhozdyŋ predsedatelı İ.Vereşenkomen bırıgıp, Chkalov qalasynan (qazırgı Orynbor) üş bombalauşy ūşaq satyp alady da bır ūşaqtyŋ qos qanatyna «Qabaş Qozybaev» dep trafaretpen jazǧyzady. Ekınşısınıŋ qanatyna körşısınıŋ aty-jönın taŋbalaidy. Al üşınşı ortaq ūşaqtyŋ qanatyn teŋdei bölısıp, aty-jönderın jazdyryp, maidanǧa şyǧaryp salǧanyn tebırene oqisyŋ. Mıne, er men ezdıŋ ara jıgı aşylatyn jer osyndaida körınedı. Qabaş aqsaqaldyŋ tyl maidanyndaǧy sıŋırgen eŋbegı men tökken terı, erlıkke parapar ülgılı ısterı jaily mälımet osy kıtap arqyly oqyrmandaryna jetıp otyr. Şyǧarma naqtyly derekter negızınde jäne tılı jatyq jazylǧandyqtan qyzǧylyqty oqylady. Onyŋ köpşılıktıŋ köŋılınen şyǧatynyna eş kümändanbaimyz. Osylaişa keler ūrpaq erlerdıŋ erlıgın ūmytpaidy.
Şyǧarma nesımen qūndy? Ärine, şyndyǧymen. Mūraǧattan alynǧan faktılerge bai mälımetter jürektı tebırentpei qoimaidy. Tuyndyny oqi otyryp, Qabaş aqsaqaldyŋ: «Maidanǧa baramyn»,- degenıne ökımet adamdary: «Sızdei kolhoz predsedatelı tylǧa kerek, būl jer de maidan», –dep soǧys jürıp jatqan jerge jıbermeidı. Maidanǧa qarajat jinap, qoldan kelgen kömegın aiamai berıp jatqan basqa kolhoz eŋbekşılerınıŋ äreketın gazet betınen oqyǧan ol köp oilanbastan özı de üi-mülkın - bärın satyp, jetpegenın tuysqandarynan qaryzǧa alyp, «Bärı maidanǧa!» degen ūran kökıregıne tüiıp, odan ärı körşı kolhozdyŋ predsedatelı İ.Vereşenkomen bırıgıp, Chkalov qalasynan (qazırgı Orynbor) üş bombalauşy ūşaq satyp alady da bır ūşaqtyŋ qos qanatyna «Qabaş Qozybaev» dep trafaretpen jazǧyzady. Ekınşısınıŋ qanatyna körşısınıŋ aty-jönın taŋbalaidy. Al üşınşı ortaq ūşaqtyŋ qanatyn teŋdei bölısıp, aty-jönderın jazdyryp, maidanǧa şyǧaryp salǧanyn tebırene oqisyŋ. Mıne, er men ezdıŋ ara jıgı aşylatyn jer osyndaida körınedı. Qabaş aqsaqaldyŋ tyl maidanyndaǧy sıŋırgen eŋbegı men tökken terı, erlıkke parapar ülgılı ısterı jaily mälımet osy kıtap arqyly oqyrmandaryna jetıp otyr. Şyǧarma naqtyly derekter negızınde jäne tılı jatyq jazylǧandyqtan qyzǧylyqty oqylady. Onyŋ köpşılıktıŋ köŋılınen şyǧatynyna eş kümändanbaimyz. Osylaişa keler ūrpaq erlerdıŋ erlıgın ūmytpaidy.
F.ǧ.k. Jalǧas İmanaliev
IýNESKO, halyqaralyq jurnalistika
jäne qoǧamdyq media kafedrasynyŋ aǧa oqytuşysy
