"Qıyn - qyıyn", "týý - tuýuý" qalaı jazǵanymyz durys?

5149
Adyrna.kz Telegram
Búgin Qazaqstan Respýblıkasy Mádenıet jáne sport mınıstrliginiń ONLINEda bol jobasy aıasynda Til saıasaty komıtetiniń uıymdastyrýymen «Jańa álipbı negizindegi ulttyq jazýdyń jańǵyrýy» taqyrybyndaǵy onlaın dáris kópshiliktiń suraýymen óz jalǵasyn tapty.

Búgin Qazaqstan Respýblıkasy Mádenıet jáne sport mınıstrliginiń ONLINEda bol jobasy aıasynda Til saıasaty komıtetiniń uıymdastyrýymen «Jańa álipbı negizindegi ulttyq jazýdyń jańǵyrýy» taqyrybyndaǵy onlaın dáris kópshiliktiń suraýymen óz jalǵasyn tapty.

Osyǵan oraı Shaısultan Shaıahmetov atyndaǵy «Til-qazyna» ulttyq ǵylymı-praktıkalyq ortalyǵynyń ǵalym hatshysy Anar Fazyljanova «I men Ý-dy jańa álipbıde bir tańbamen berýdiń fonetıkalyq negizderi» taqyrybynda dáris ótkizdi. Ǵalym ótken aptada onlaın dáris ótkizgen professor Nurgeldi Maqajanuly ıdeıalaryn jalǵastyryp, ı, ý dybystaryn latyn álipbıin qabyldaǵanda da bir tańbamen qaldyrýdyń fonetıkalyq negizderin taldap berdi. A.Fazyljan jetildirilgen álipbı jobasynda basqa áripterdiń dybystyq máni bir ǵana fonemany bildirse, İi (ı,ı) men Uu (ý) áripteri kúrdeli dybystyq mándi bildiretinin aıta otyryp, Uu (ý) árpi daýyssyzdan keıin turǵanda uý, úý, yý, iý dybys tirkesin jáne daýyssyz ý-dy, al İi (ı,ı) árpi daýyssyzdan keıin yı, iı dybys tirkesin jáne daýyssyz ı-di tańbalaıtynyn túsindirdi. Ǵalym bulaı jazý kırıl grafıkasynan beri qalyptasyp, qazirgi qazaq jazarmanynyń sanasynda bazalyq norma retinde ábden ornyqqandyqtan, bir ǵana tańbamen jazýda qate jibermeıtinin, suý, buý, tuý, iıt sııaqty sózderdi eki árippen jazǵanda orfoepııaǵa nuqsan kelmeıtinin atap ótti.

Dáriske Zoom servısi boıynsha 89 til mamany qatysty. Feısbýk jelisindegi ONLINEda bol paraqshasy arqyly 50 adam tyńdaǵan.

 

tilalemi.kz

Pikirler