Qara şaŋyraqtan qanat qaqqan qaisar qyz

1842
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2025/05/7a5b1abe-c449-4dc0-86e4-8f57a8c2994d-960x500.jpeg?token=df6b66df4f7ea5982aebd9734b2523eb

Böketov zertteu universitetı ömırden öz ornyn tapqan är tülegın maqtan tūtady. Osydan bırer kün būryn Tarih fakultetınıŋ tülegı Zarina Äşırbek QR Prezidentı janyndaǧy Jastar saiasaty jönındegı keŋes müşesı atandy. 2016—2020 jyldar aralyǧynda universitettıŋ betke ūstar studentı atanǧan şäkırt künı keşe bılım alǧan oqu ordasyna bas sūǧyp, universitettıŋ bügıngı tynys-tırlıgımen tanysty, jastarmen sūhbattasty.

“ Araǧa bes jyl salyp, özımız tälım alǧan kielı qara şaŋyraqqa kelıp, qonaq bolyp jatyrmyz. Bes jylda öte köp özgerıs engızılgen eken. Bır quantqany, jastarǧa janaşyr, jaŋaşyldyqqa jany qūştar universitetımızdıŋ reformator rektory, zaŋ ǧylymdarynyŋ doktory, professor, alaştanuşy ǧalym Nūrlan Orynbasarūly bastaǧan ülken ūjymnyŋ bastamasymen bılım ordasynda ǧylymǧa airyqşa köŋıl bölınıp, jastardyŋ student kezden ǧylymmen ainalysuyna alǧaşqy mümkındıkter jasalyp jatyr eken.

Memleket basşysy Qasym-Jomart Kemelūly aitpaqşy: «Ǧylymdy damytu — elımız üşın strategiialyq maŋyzy bar basymdyq. Äsırese daryndy, qabılettı jastardyŋ ǧylymmen ainalysuyna jaǧdai jasau öte maŋyzdy». Osy igı maqsatty ıske asyru jolynda universitet aumaǧynda ozyq oily jastarymyzdyŋ ǧylymmen şūǧyldanuyna jol aşqan tyŋ bastama — arnaiy ǧylymi tehnopark aşylǧanyna erekşe quandym. Jaŋadan aşylǧan tehnoparkke universitettıŋ qalyptasuy men damuyna ölşeusız üles qosyp, oqu ordasyn jaŋa belesterge jetelegen qairatker ǧalym, rektor, professor Jambyl Säulebekūlynyŋ esımınıŋ berıluı de tarihi sabaqtastyqtyŋ jarqyn körınısı. Jastarymyzǧa osyndai el üşın aianbai ter tögıp, ūltqa qyzmet etudıŋ ozyq ülgısın körsetıp, artynan öşpes ız qaldyrǧan ǧalym atalarynyŋ jolyn bersın dep tıleimın. Ǧylymi tehnoparktı aralau barysynda jas önertapqyştardyŋ öz qoldarymen jasaǧan būiymdaryn körıp, erekşe äser aldyq. «Ǧylymi jaŋalyq aşqymyz keledı, otandyq önım şyǧarǧymyz keledı», — dep aldyna biık maqsat qoiǧan studentterımızdıŋ, magistranttarymyzdyŋ talaby oŋ, bolaşaǧy jarqyn bolǧai”, deidı Zarina. 

Sondai-aq, ol universitet qabyrǧasynda  ekologiialyq ärı maŋyzdy ǧylymi joba ıske asyp jatqanyna quanyşyn jasyrmady.

“Är korpus tyŋ serpın, jaŋaşa tynys alyp, öz baǧytyn aiqyndap, damudyŋ jaŋa satysyna köterılıp keledı. Biologiia-geografiia fakultetındegı jerasty termos-jylyjaiynda boldyq. Şynymdy aitsam, qatty taŋǧaldym. Universitet qabyrǧasynda osyndai ekologiialyq ärı maŋyzdy ǧylymi jobanyŋ ıske asyp jatqany köŋıl quantady. Jylyjaida kökönıster men gülder jaiqalyp ösıp tūr. Tıptı qarbyzdyŋ özı ösıp jatyr eken. Būl jylyjai — studentterdıŋ teoriiany täjıribemen ūştastyryp, bılıktı maman boluyna jol aşatyn maŋyzdy alaŋ bolatyny sözsız.

Filologiia fakultetındegı zamanaui jabdyqtalǧan kıtaphanany da kördık. Bügınde memleketımızdıŋ alǧa qoiǧan basty maqsaty — kıtap oqityn ūlt qalyptastyru. Ǧylym-bılımge, önerge qūştar, älemdık deŋgeide özın tanytyp, örkeniettı eldermen iyq tırestıre alatyn progressivtı ūlt qalyptastyru — Alaş qairatkerlerınıŋ de basty ideiasy boldy. Osy maqsatty ūstana otyryp, universitet basşylyǧy ūjymmen bırlese jastarymyzdyŋ jan-jaqty damuyna qolaily jaǧdai jasap, ülken mümkındık berıp jatqanyna rizamyn.

Biyl Burabaida ötken Ūlttyq qūryltaidyŋ otyrysynda Memleket basşysy: «Ozyq oily ūrpaq ösıru üşın bılım men tärbie ärdaiym qatar jüruı kerek», — dep atap öttı. Bügınde Alaş aŋsaǧan ruhy biık, oiy ozyq, sanasy oiau, ūlttyq tälım-tärbiemen susyndap, ūlttyq qūndylyqtarymyzdy boiyna sıŋırgen alǧyr, bılımdı, namysşyl, otansüigış jas ūrpaq tärbieleu — barşamyzǧa ortaq mındet. Özım tülep ūşqan qara şaŋyraq — Tarih fakultetın «ömırımdı özgertken siqyrly orta» dep ataimyn. Bala künımnen jurnalist boludy armandasam da, taǧdyr menı Tarih fakultetıne jetelep äkeldı. Söitsem, būl jai kezdeisoqtyq emes, ömırlık missiiamnyŋ bastauy eken. Tarih fakultetınde tälım alǧan ärbır student ömırge qaita kelgendei, ülken bır «perezagruzkadan» ötedı. Elımızdıŋ san ǧasyrlyq tarihymen tanysu arqyly tarihi sanasy qalyptasady. Boiymyzdaǧy otansüigıştık, elımızge, jerımızge, halqymyzǧa degen mahabbat Tarih fakultetıne tüskennen keiın oiandy. Azamattyq ūstanymym men ömırlık közqarasym däl osy fakultette aiqyndaldy”, dei sözın jalǧastyrdy Zarina Äşırbek.

“Student atanǧan sätten bastap bız ata-babamyzdan qalǧan asyl mūra — töl tarihymyz, salt-dästürımız ben ädet-ǧūrpymyz, mädenietımızben tanysyp, tüp-tamyrymyzǧa oralyp, ūltymyzdyŋ bolmysyn tereŋırek tani tüstık. Elımızdıŋ köptegen qasiettı jerlerın aralap, ışkı turizm oşaqtarymen tanysyp, ömırlık azyq bolar mol ruhani bailyqqa keneldık. Arheologiialyq ekspedisiialarǧa qatysyp, tabiǧatpen ündestık taptyq. Tarih fakultetı — tek bılım ordasy emes, sanamyzǧa säule tüsırıp, boiymyzǧa ūlttyq ruh darytqan, elge adal qyzmet etudıŋ maŋyzdylyǧyn ūǧyndyryp, adami bolmysymyzdy qalyptastyryp, dara jolymyzdy aiqyndap bergen qasiettı qara şaŋyraq. Ūstazymyz Nūrsahan Ahmetqyzynyŋ: «Tarih pen ädebiet egız. Olardy bır-bırınen bölıp, ajyratuǧa bolmaidy. Ekeuı bır-bırımen qabysyp jatqan — halqymyzdyŋ ruhani tıregı, elımızdıŋ maŋyzdy salasy. Tarih — barlyq ǧylymnyŋ atasy» degen sözı esımde erekşe saqtalyp qalypty. Bız qalai Tarih fakultetıne tüstık, mädeniettı de, önerdı de, ädebiettı de, saiasatty da, filosofiiany da meŋgerdık. Jan-jaqty ämbebap maman bolyp qalyptastyq. Jazudy da üirendık. Eŋ alǧaşqy ǧylymi jäne publisistikalyq maqalalarym jaryq kördı. Halyqaralyq, respublikalyq ǧylymi-praktikalyq konferensiialar men pändık olimpiadalardyŋ jüldegerı boldyq. Üzdık student atanyp, Prezidenttık stipendiia iegerı boldym. Künı bügınge deiın jetken jetıstıkterımız — ūstazdarymnyŋ qajyrly eŋbegınıŋ jemısı, bızge artqan zor senımı dep bılemın.

Tarih fakultetınıŋ bır erekşelıgı — ūstazdarymyz qai pändı oqytpasyn, bızdıŋ tūlǧa retınde qalyptasuymyzǧa ülken jol salyp berdı. Ūstazdarymyz: «Sender tek studentpın dep oilamaŋdar. Erteŋgı künı ärqaisylaryŋ elge, ūltqa qyzmet etesıŋder. Sondyqtan sabaq oqyǧanda da, belgılı bır taqyrypty qorǧaǧanda da baǧa üşın oqymaŋdar. Memlekettık maŋyzdy jobany qorǧap jatyrmyn, özımnıŋ ǧylymi jaŋalyǧymdy aşyp jatyrmyn, özındık oi-pıkırımdı ortaǧa salyp jatyrmyn dep oilaŋdar. Jeke tūlǧa bolyp qalyptasyŋdar. Oqyp, jattap kelgenderıŋ qyzyq emes, özderıŋnıŋ jeke oilaryŋ qalyptasuy kerek» deitın. Mıne, jastardyŋ boiyndaǧy jasyryn potensialyn der kezınde baiqap, qarym-qabıletın şyŋdap, dūrys baǧyttai bıletın osyndai naǧyz ūstazdar köp bolsa eken dep armandaimyn. Bızdıŋ jeke tūlǧa retınde qalyptasuymyzǧa jol aşqan osyndai myqty ūstazdardyŋ şäkırtı bolu — ülken baqyt. Bügıngı jastar ruhani ızdenıske köp köŋıl böluı kerek dep oilaimyn. Özın jeke tūlǧa retınde ösıretın orta tauyp, özıne ülgı bolatyn aǧa-äpkelerdıŋ qoldauymen ǧana adam biık jetıstıkterge jete alady. Keide özı de sezbeuı mümkın, bıraq keiın qalai ruhani tolysqan adamǧa ainalǧanyn özı de bılmei qalady. Jaqsy adamdardyŋ ortasynda jürgennen keiın özı de tūlǧa bolyp qalyptasady. Sol sebeptı jastarymyz ataq, qyzmetke emes, damuşy orta tabuǧa ūmtylsa eken dep tıleimın. Bızdı el qataryna qosyp, ömırden öz jolymyzdy tabuymyzǧa mol mümkındık bergen süiıktı universitetıme, ardaqty ūstazdaryma alǧysym şeksız! Sızderdıŋ jas ūrpaqty tärbieleu jolyndaǧy eren eŋbekterıŋızdıŋ aldynda basymdy iemın. Jasai ber, jarqyrap jainai ber, baǧymdy aşqan universitetım”, dedı Zarina Äşırbek. 

Pıkırler