10 säuır künı Almaty qalasyndaǧy QR Ūlttyq kıtaphanasynyŋ ülken mäjılıs zalynda ardager fotojurnalist Qaliǧūmar Qabdeşūlynyŋ 85 jyldyq mereitoiyna orai daiyndalǧan «Bügıngı fotosuret – erteŋgı tarih» atty fotokıtaptyŋ tūsaukeserı öttı, dep habarlaidy “Adyrna” ūlttyq portaly photooner.kz saityna sıltep.
Ardager fotojurnalistıŋ mereitoiyna arnalǧan şara «Bügıngı fotosuret – erteŋgı tarih» atty arnaiy ūiymdastyrylǧan fotokörmenıŋ aşyluymen bastaldy.
Körmenıŋ saltanatty aşyluynda sonau Şyǧystan, ör Altaidan, arnaiy kelgen Bauyrjan Qūmarbekov halqymyzdyŋ «Aihai 25» atty änın qūiqyljyta oryndap, jiylǧan jūrttyŋ köŋılın odan ärı bır köterıp tastady.
Körme kuratory Däuren Maqsūthanūly alǧaşqy sözdı «Nevada-Semei» Halyqaralyq antiiadrolyq qozǧalysynyŋ Vise-prezidentı, Euraziia Halyqaralyq ekonomikalyq akademiiasynyŋ jäne Qazaqstan Jurnalister akademiiasynyŋ akademigı, baspager Valerii Aitmūqaşūly Jandäuletovke berdı.
Odan keiın söz kezegın Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen ärtısı, Qazaqstan Respublikasynyŋ Memlekettık syilyǧynyŋ iegerı, akter — Aidos Bektemır alsa, Ūiymdastyruşylar atynan «Fotoöner» respublikalyq qoǧamdyq bırlestıgınıŋ Prezidentı Asylhan Äbdıraiymūly söz alyp, Qaliǧūmar aǧanyŋ jartyǧasyrlyq şyǧarmaşylyq körmesı jaily qysqaşa aita kelıp, barlyq qonaqtardy körmenı tamaşalauǧa şaqyrdy.
Kögıldır tüstı taspany Qaliǧūmar aǧanyŋ mereitoiyna arnaiy kelgen qūrmettı qonaqtar: Nūrmanbet Qizatūly, Saǧymbai Qozybaev, Ūlyqbek Esdäulet, Valerii Jandäuletovter bırlese qiyp, fotokörmenı resmi aşty. Mereitoi iesınıŋ kelınderı men qyzdary arnaiy şaşu şaşty. Sodan soŋ, barlyq jinalǧandar fotokörmenı tamaşalauǧa mümkındık aldy.
«Bügıngı jiyn, bügıngı otyrys būrynǧydan erekşe. Sebebı bügın KSRO jäne IýNESKO Halyqaralyq jurnalister ūiymynyŋ müşesı, Respublikalyq, halyqaralyq fotokörmelerdıŋ jüldegerı, fotojurnalist Qaliǧūmar Qabdeşūlynyŋ 85 jyldyq mereitoiyn resmi türde bastap otyrmyz» dep, kırıspe sözın bastady da, ary qarai, «Fotoöner» respublikalyq qoǧamdyq bırlestıgınıŋ qūrmettı müşesı, ardager aqsaqalymyzdyŋ osy künın bızder asyǧa küttık desek artyq aitqandyq emes. Sebebı öz ǧūmyrynyŋ elu jyldan astam uaqytyn tuǧan elıne arnaǧan fotojurnalist Qaliǧūmar Qabdeşūly küllı qazaqqa ortaq tūlǧa» dep, bır qaiyrdy moderator Asylhan Äbdıraiym.
Öz kezegınde Asylhan Äbdıraiym, Q.Qabdeşūlyn Bırlestıktıŋ atynan arnaiy Qūrmet gramotasymen marapattap, iyǧyna «Qazaqstan» atty şapan japty.
Moderator kelesı sözdı «Ūly Dala» Respublikalyq qoǧamdyq bırlestıgınıŋ töraǧasy, Halyqaralyq D.A.Qonaev qorynyŋ ökılı, tarihşy, qoǧam qaitarkerı Ǧabiden Ädılbekūly Jäkeige berdı. Ǧabiden myrza Qaliǧūmar aǧaǧa D.Qonaevtyŋ arnaiy tösbelgısı men «Ot Stalina do Gorbacheva» kıtabyn syilady jäne Däurenmen osy uaqytqa deiın bırneşe ırı jobalardy bırge joǧary deŋgeide atqaryp jürgenderın aita kele, ony Armiia generaly, elımızdıŋ tūŋǧyş qorǧanys ministrı Saǧadat Nūrmaǧambetovtıŋ 100 jyldyǧyna arnalǧan mereitoilyq tösbelgımen marapattady.
Odan keiın arnaiy kelgen qonaqtar mereitoi iesı Qaliǧūmar Qabdeşūlyn mereitoiymen qūttyqtady.
Halyqaralyq D.A.Qonaev qorynyŋ vise-Prezidentı, Älemdık Jazuşylar odaǧynyŋ qūrmettı müşesı, Qazaqstan Respublikasynyŋ qūrmettı azamaty, QR Işkı Ister organynyŋ ardagerı, jeltoqsanşy Däuletbek Janbotaev qūttyqtau sözın aita kele, mereitoi iesınıŋ keudesıne Dınmūhamet Ahmetūly Qonaevtyŋ ordenın taǧyp, basyna qūndyz börık, iyǧyna oqaly şapan japty.
Al, jurnalist, folklorşy, şejıreşı-zertteuşı Asqar İgenūly Qaliǧūmar aǧanyŋ 85 jas mereitoiyna arnau öleŋın oqydy.
Odan keiın KSRO halyq ärtısı, Memlekettık syilyqtardyŋ iegerı, Qazaqstannyŋ Eŋbek Erı, akter, rejisser Asanälı Äşımovtyŋ beineqūttyqtauyna kezek berıldı.
Atalmyş kıtaptyŋ eŋ maŋyzdysy, osy kezge deiın «Qūpiia sapar» degen grifpen jariialanbai kelgen Antarktidadaǧy «Oŋtüstık poliuste», iaǧni sondaǧy «Mirnyi» ǧylymi-zertteu stansiiasynda tüsırgen fotosuretterı tūŋǧyş ret jariialanyp otyr.
Qaliǧūmar Qabdeşūly 1965 jyly Antarktidada bolyp mäŋgı mūzdy ölkenı suretke tüsırgen jäne 1983 jyly Halyqaralyq Jurnalister ūiymynyŋ müşesı retınde Chehoslovakiiada №000017 qyzmettık kuälıgın alyp IýNESKO deŋgeiınde moiyndalǧan alǧaşqy qazaq fotografy retınde tarihqa enıp otyr.
Taǧy bır aita keterlıgı, kıtapqa fototılşınıŋ fotosuretterı alǧaş ret janr-janrǧa jıktelıp berıldı.
Jinaq-kıtap ǧylymi-ädıstemelık qūral retınde studentterge, ızdenuşı magistranttar men doktoranttarǧa jäne fotoönerdı qadırleitın barşa önersüier qauymǧa arnalǧan.
234 betten tūratyn ǧūmyrnamalyq fotokıtap «Fotoöner» qoǧamdyq bırlestıgınıŋ jäne Qabdeşevter äuletınıŋ qoldauymen «Daryn» baspasynan taralymy 500 danamen jaryq kördı. Kıtaptaǧy baǧa jetpes qūndy fotosuretter Q.Qabdeşūlynyŋ jeke arhivınen alyndy.
