AQSh-tyń ekinshi hanymy Ýsha Vens osy aptada Grenlandııaǵa barady. Jergilikti bılik Donald Tramp anneksııalamaq bolǵan aralǵa «AQSh agressııasynyń kúsheıýi» týraly aıtady, dep habarlaıdy “Adyrna” ulttyq portaly Euronews-ke siltep.
Amerıka Qurama Shtattarynyń ekinshi hanymy Ýsha Vens osy aptada Grenlandııaǵa barady. Jergilikti bılik aralǵa qatysty AQSh-tyń «agressııasynyń kúsheıýi» týraly aıtady, al Donald Tramp osy araldy anneksııalaý nıeti týraly buryn málimdegen edi.
«Bul – arandatý emes, dostyq áreket», - Donald Tramp AQSh-tyń ekinshi hanymy Ýsha Vens pen basqa da joǵary laýazymdy amerıkandyq sheneýnikterdiń Grenlandııaǵa aldaǵy saparyn osylaı sıpattady.
Dúısenbi kúngi úkimet otyrysynda prezıdent aral bıliginen oń usynystar alǵanyn aıtty. Olar amerıkalyq delegaııanyń sapary aldynda alańdaýshylyqtaryn ashyq bildirdi.
Vıe-prezıdent Djeı Dı Venstiń jubaıy Ýsha Vens Grenlandııaǵa AQSh prezıdentiniń ulttyq qaýipsizdik boıynsha keńesshisi men energetıka mınıstrimen birge barady. Ýsha Venstiń keńsesi onyń beısenbide ushyp baryp, senbide oralatynyn habarlady.
Aq úıdiń málimeti boıynsha delegaııa «tarıhı oryndardy aralap, grenlandııalyq muramen tanysyp, Grenlandııadaǵy ulttyq ıt jekpe-jek jarysy Avannaata Qimussersu-ǵa qatysady». Sapar Tramptyń Grenlandııany anneksııalaý týraly birneshe ret aıtqan jospary aıasynda ótýde.
Grenlandııa premer-mınıstri Mýte Egede AQSh-tyń «agressııasynyń kúsheıýi» týraly eskertip, Vens hanymnyń saparynyń alańdaýshylyq týǵyzǵanyn aıtty.
«Aralda alańdaýshylyqty sezinýge bolady» dep jazdy Egede óziniń Facebook paraqshasynda.
Ol AQSh delegaııasynyń saparyn «jeke sapar» dep qarastyrýǵa bolmaıtynyn jáne onyń keletinine baılanysty «turǵyndar arasynda haos paıda bolǵanyn» atap ótti.
Grenlandııanyń premer-mınıstri áli jańa úkimet qurylǵan joq, sondyqtan resmı kezdesýler ótkizilmeıtinin málimdedi. Ol halyqaralyq qaýymdastyqtan Grenlandııaǵa qoldaý kórsetýin surady, al sapardyń negizgi maqsaty – «kúsh kórsetý», ári muny basqalaı túsinýge bolmaıtynyn qosty.
Alaıda Grenlandııanyń bolashaq premer-mınıstri, Demokratııalyq partııadan Iens-Frederık Nılsen alańdaýshylyqty seıiltýge tyrysyp, jańa koalıııalyq úkimetti «elimiz ben halqymyzdyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý maqsatynda» quryp jatqanyn aıtty.
«Shet elderden joǵary laýazymdy tulǵalar bizdiń elge osyndaı jeke saparmen kelgende, bul zańdy túrde kóp nazar aýdartady. Biraq dúrbeleńge túsýge eshqandaı sebep joq. Biz birikkenimiz jón, ózimizdi qurmetteýimiz kerek», – dedi Nılsen Facebook paraqshasynda.
Grenlandııa – Danııanyń ózdiginen basqarylatyn aımaǵy jáne AQSh-tyń NATO-daǵy odaqtasy. Araldyń soltústik-batysynda AQSh-tyń «Paıtýfık» áskerı ǵarysh bazasy ornalasqan.
Donald Tramp birneshe ret Grenlandııany «strategııalyq maqsattar úshin» jáne «ulttyq qaýipsizdikti qamtamasyz etý úshin» AQSh-qa qosý keregin aıtqan, bul Danııa men Eýropa Odaǵynan teris reakııa týdyrǵan.
