Auǧanstan syrtqy ıster ministrınıŋ saiasi mäseleler jönındegı orynbasary Şer Mohammad-Abbas Stanikzai qyzdardy oqytuǧa tyiym saludy ädıletsız dep atady jäne ükımettı «barlyq adamdar üşın bılım beru esıkterın aşuǧa» şaqyrdy. Būl mälımdeme ol Host provinsiiasyndaǧy medrese tülekterınıŋ saltanatty şarasynda aityldy, dep habarlaidy “Adyrna” ūlttyq portaly. Fergana.news agenttıgıne sıltep.
Stanikzaidyŋ pıkırınşe, qyzdarǧa mektepke baruǧa tyiym salu şariǧat normalaryna säikes kelmeidı. Ol sondai-aq tälıpterdıŋ mūndai şeşımderımen eldegı 40 million adamnyŋ 20 millionyna qatysty ädıletsızdık jasap jatqanyn qosty.
«Bız äielderdı barlyq qūqyqtarynan aiyrdyq. Olar küieudı özderı taŋdai almaidy, mäjbürlı neke kezınde qūrbandyqqa şalynuda, olardy oquǧa, meşıtterge baruǧa, universitetter men mektepterge, sonyŋ ışınde dıni oqu oryndaryna baruǧa rūqsat etpeidı», — dep atap öttı Stanikzai.
Ol memleket basşylaryn qyzdardyŋ bılım aluyna arnalǧan tyiymdy alyp tastauǧa şaqyryp, būl mäselede «Mūhammedtıŋ paiǧambardyŋ zamanynda bılım esıkterı erlerge de, äielderge de aşyq bolǧanyn» negız ettı.
Alaida sol ıs-şarada Auǧanstan ükımetınıŋ ekonomikalyq mäseleler jönındegı orynbasary Mulla Abdul Gani Baradar dındarlyqpen bırge ǧylymnyŋ maŋyzdylyǧyn atap öttı. Onyŋ aituynşa, qazırgı uaqytta tehnologiialar däuırı bastaldy, sondyqtan zaman talabyna sai bılım beru jüiesın engızu dın men ūlttyŋ igılıgı üşın maŋyzdy. Alaida ol qyzdarǧa arnalǧan mektepterdıŋ aşyluy turaly eşteŋe aitqan joq.
Stanikzai mektepterde bılım alu mümkındıgın jalpyǧa bırdei bolu mäselesın bırınşı ret köterıp otyrǧan joq. 2022 jyly ol tälıpterdı qyzdarǧa qauıpsız bılım beru mümkındıgın qamtamasyz etuge şaqyrǧan edı. Sonymen qatar, syrtqy ıster ministrınıŋ orynbasary auǧan äielderınıŋ memlekettık mekemelerde jūmys ısteuı, eldıŋ qoǧamdyq-saiasi jäne ekonomikalyq ömırıne belsene qatysuy tiıs ekenın mälımdegen bolatyn.
Aita ketsek, 2021 jyldyŋ tamyz aiynda Auǧanstandy tälıpter basyp alǧannan keiın olar äielderdıŋ qūqyqtaryn bırtındep şektei bastady, bıraq 1996-2001 jyldardaǧy alǧaşqy bilık kezeŋımen salystyrǧanda būl joly özderın köbırek ūstamdy ūstanatyndaryn aitty.
Alaida köp ūzamai radikaldy qozǧalys qyzdardyŋ mektepke baruyna tyiym saldy jäne memlekettık qyzmette jūmys ısteitın äielderge şekteuler engızdı. Äielder ısı ministrlıgı taratylyp, onyŋ ornyna «İslamnyŋ jaqsy qasietterın nasihattau jäne arsyzdyqty boldyrmau ministrlıgı» qūryldy.
