Biylǧy ädebiet salasy boiynşa Nobel syilyǧyn Şved akademiiasy Jon Fosse-ge berdı. Ne üşın berdı? «jaŋaşyl pesalary men esselerınıŋ özındık ün qatqany» üşın berdı.
64 jastaǧy Fosse Norvegiianyŋ batys jaǧalauynda düniege kelgen. Onyŋ şyǧarmaşylyǧy 40-qa juyq pesa, bırqatar romandar men esselerden jäne balalarǧa arnalǧan kıtaptardan,audarmalardan tūrady.
Komitet avtordyŋ «Fosse minimalizmı» dep atalyp ketken stilın joǧary baǧalapty. Būl da dūrys şeşım dep oilaimyz.
«Fosse bızdıŋ ömırımızdegı qūbylmaly da kündelıktı jaǧdailardy şyǧarmaşylyǧyna arqau etıptı. Onyŋ ädebi tılde özınşe şeber jazuy men dramaturgiialyq quaty äreketı adamnyŋ eŋ küştı uaiymy men älsızdık emosiialaryn qarapaiym sözben jetkızgen», - dedı komitet sarapşysy.
Onyŋ negızgı şyǧarmasy – «Septologiia» dep atalatyn bır tomǧa toptastyrylǧan jetı şyǧarmasy – dın, bolmys, öner jäne otbasylyq ömır şyndyǧyn negızge alyp,jalǧyz basty qartaiǧan suretşı men jesır äieldıŋ tarihyn baiandaidy.
800 betten tūratyn «Septologiia» resmi eksperimentı üşın joǧary baǧalandy. Fossenıŋ meditasiialyq prozasy özındık stilge ie ekenın moiyndatty.
Ion Fosse Norvegiianyŋ Hauzesund qalasynda düniege kelgen. Jetı jasynda auyr apat ony ölım auzynan alyp qalǧan. Ol Bergen universitetıne oquǧa tüsıp, salystyrmaly ädebiettı zerttedı, keiın bır jola şyǧarmaşylyqpen ainalysty. Onyŋ debiuttık romany "Qyzyl, Qara" 1983 jyly jaryq kördı. Al dramaturgiiadaǧy alǧaşqy şyǧarmasy "Bız eşqaşan bölınbeimız" dep atalady. Atalǧan şyǧarma 1994 jyly qoiyldy. Fossenıŋ kıtaptary qyryqtan astam tılge audarylǧan.
Düisenälı Älımaqyn
Ūqsas jaŋalyqtar