Qazaqstan Ūlttyq ǧylym akademiiasynyŋ akademigı, qazaq tıl bılımınıŋ körnektı mamany, belgılı türkıtanuşy Äbduäli Qaidardyŋ tuǧanyna 13 qazanda 100 jyl toldy, dep habarlaidy “Adyrna” ūlttyq portaly.
Äbduäli Qaidar - qazaq halqynyŋ tıl bılımınıŋ damuyna zor üles qosqan aituly tūlǧa. Ol sanaly ǧūmyrynyŋ basym bölıgın tıl bılımı salasyn damytuǧa, ǧalymdar daiarlauǧa arnady. Akademik Täuelsızdıktıŋ alǧaşqy jyldarynan bastap qazaq tılınıŋ märtebesı üşın qyzmet etıp, Halyqaralyq «Qazaq tılı» qoǧamynyŋ prezidentı boldy. Latyn älıpbiıne köşu mäselesın tūŋǧyş köterıp, prezidentke hat joldaǧan.
Sondai-aq, 1993 jyly Ankarada latyn älıppesındegı ortaq türkı jazuy nūsqasy bekıtılgende Qazaqstan atynan qol qoiyp, ä ärpın engızgen.Äbduäli Qaidar 1924 jyly Almaty oblysy, Eŋbekşıqazaq audany, Taldybūlaq auylynda düniege kelgen. Orta mekteptı jäne ped.kursty aiaqtaǧan ol özı sūranyp maidaŋǧa attanǧan. Maidandaǧy jauyngerlık erlıkterı üşın bırneşe joǧary därejelı ordender jäne medaldarmen marapattalǧan. Maidannan elge oralǧan ol 1947 jyly S.M.Kirov (bügıngı äl-Farabi) atyndaǧy Qazaq memlekettık universitetınıŋ filologiia fakultetınıŋ studentı atanady.
1951-1954 jyldary Qazaq SSR Ǧylym akademiiasynda aspirant, kışı ǧylymi qyzmetker bolyp, türkı tılderı jaiynda ǧylymi ızdenıster men zertteuler jaza bastaidy. Sonyŋ nätijesınde 1955 jyly «Qazırgı ūiǧyr tılındegı qos sözder» taqyrybynda kandidattyq, 1970 jyldary «Ūiǧyr dialektılerı jäne ädebi tıldıŋ dialektılık negızı» atty doktorlyq dissertasiia qorǧaidy.
1971 jyly «Qazırgı ūiǧyr ädebi tılınıŋ damuy» monografiiasy üşın Ş. Uälihanov atyndaǧy I därejelı syilyqqa ie boldy.
Äbduäli Qaidar 1972 jyly Ǧylym akademiiasynyŋ korrespondent müşesı, 1978 jyly Tıl bılımı institutynyŋ direktory, al 1983 jyly akademik bolyp sailanady.
Osylaişa aspiranttan akademikke deiın ösken ǧalymnyŋ bükıl sanaly ǧūmyrynyŋ jarty ǧasyrynan astam uaqyty A.Baitūrsynov atyndaǧy Tıl bılımı institutynda öttı. Onyŋ türkıtanu älemıne, qazaq jäne ūiǧyr tıl bılımıne qosqan ülesın onyŋ jazǧan ǧylymi eŋbekterınen, mektep jäne joǧary oqu oryndaryna arnalǧan oqulyqtarynan köruge bolady.
