Aqmola oblysynyń sanıtarlyq-epıdemıologııalyq baqylaý departamentiniń mamandary adam papıllomavırýsynyń ınfekııasy jatyr moıny obyry damýynyń negizgi sebepteriniń biri bolyp tabylatynyn eske salady, ol búkil álemde áıelderde keń taralǵan qaterli isik túrleriniń ishinde tórtinshi jáne Qazaqstanda sút bezi obyrynan keıin ekinshi orynda.
HPV vakınaııasynan saq bolý kerek pe? Joq, ol múldem qaýipsiz. Jaqynda vakınaııalanǵandardyń biri – sanıtarlyq-epıdemıologııalyq baqylaý departamenti qyzmetkeriniń qyzy boldy. Samal Ehsanova qyzyn vakınaııaǵa jeke ózi alyp keldi, al proedýradan keıin vakınaııanyń mańyzdylyǵy týraly óz oılarymen bólisti.
«HPV vakınaııasy-bul bizdiń balalarymyzdy yqtımal aýrýlardan qorǵaý ǵana emes, sonymen qatar olardyń densaýlyǵyna uzaq merzimdi ınvestıııa. Meniń oıymsha, árbir ana qyzyn jatyr moıny obyry sııaqty aýyr zardaptarǵa ákelýi múmkin vırýstan qorǵaý týraly oılanýy kerek», – dep atap ótti Samal Ehsanova.
Aqmola oblysy sanıtarlyq-epıdemıologııalyq baqylaý departamentiniń basshysy Aınagúl Mýsına 11 jastaǵy balalardy adam papıllomavırýsyna qarsy vakınaııalaýdyń mańyzdylyǵy týraly aıta otyryp, ata-analarǵa kezekti ret júginedi.
Adam papıllomavırýsynyń qaýipti ekendigi dáleldendi, óıtkeni onyń keıbir shtamdary qaterli isik aýrýlaryn, atap aıtqanda áıelderde jatyr moıny obyryn týdyrýy múmkin. Vırýstyń 200-ge jýyq túri belgili, olardyń kem degende 13-i (joǵary qaýipti 16 jáne 18 HPV túrleri) onkologııalyq aýrýlardyń damýyna ákelýi múmkin. Vırýs negizinen jynystyq qatynas arqyly taralady jáne HPV ınfekııalarynyń kópshiligi jynystyq qatynas bastalǵannan keıin kóp uzamaı paıda bolady.
Kóptegen adamdar úshin ınfekııa eshqandaı sımptomsyz alańdaýshylyq týǵyzbaıdy, sondyqtan adamda HPV bar-joǵyn arnaıy zerthanalyq taldaýdan keıin ǵana bilýge bolady. Keıbir vırýsotıptermen ınfekııa óte jıi kezdesedi jáne anogenıtaldy súıelderge ákelýi múmkin. Vırýsty tasymaldaýshylardyń 90 paıyzynda organızm bul ınfekııamen derbes kúresedi.
HPV-den qalaı qorǵanýǵa bolady? Bul suraqtyń jaýaby aıqyn-HPV-ge qarsy eń tıimdi jáne qaýipsiz qorǵanys-ýaqtyly vakınaııa. Vakınaııa 11 jastaǵy qyzdarǵa usynylady, óıtkeni ol jynystyq belsendilik bastalǵanǵa deıin tıimdi. HPV vakınasy vırýstyń birneshe shtamdarynan qorǵaıdy, olar kóbinese qaterli isik pen basqa asqynýlardyń damýyna ákeledi.
Departament basshysy ata-analardyń vakınaııa qajettiligi jáne olardyń balalarynyń densaýlyǵy týraly habardar bolýy aýyr aýrýlardyń aldyn alýda sheshýshi ról atqaratynyn atap ótti.
Osy rette, oblystyń bas sanıtarlyq dárigeri barlyq ata-analardy jaýapkershilikti sezinýge jáne balalaryn adam papıllomavırýsynan senimdi qorǵaýdy qamtamasyz etýge shaqyrady.
