“Jasyl Qazaqstan” ulttyq jobasy: Turaqty damýdyń jańa kezeńi

914
Adyrna.kz Telegram
Foto: newqazaq.kz
Foto: newqazaq.kz

Jasyl Qazaqstan” ulttyq jobasy elimizdiń ekologııalyq jaǵdaıyn jaqsartý, tabıǵı resýrstardy tıimdi paıdalaný jáne halyqtyń ekologııalyq saýattylyǵyn arttyrý maqsatynda qolǵa alynǵan, Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń tapsyrmasyna sáıkes ázirlengen mańyzdy bastama. Jobanyń negizgi maqsaty – ekologııalyq turaqtylyqty qamtamasyz etý jáne Qazaqstannyń tabıǵı ortasyn saqtaý.

Osy arqyly elimiz­degi ekolo­gııalyq jaǵdaıdy jaq­sar­typ, ha­lyq­qa qolaıly ómir súrý ortasyn qalyptastyrý kózdelip otyr.

Ekologııalyq reformalar

“Jasyl Qazaqstan” jobasynyń aıasynda ekologııalyq reformalar engizý josparlanýda. Mysaly, 2020 jyly qabyldanǵan “Ekologııalyq kodeks” tabıǵat qorǵaý sharalaryn kúsheıtýdi, ekologııalyq normalardy jaqsartýdy kózdeıdi. Bul kodeks aıasynda tabıǵı resýrstardy paıdalaný kezinde ekologııalyq standarttardy saqtaý mindetteledi.

Jańartylatyn energııa kózderi

Qazaqstannyń energetıkalyq saıasatyn jańǵyrtýǵa arnalǵan mańyzdy qadamdardyń biri – jańartylatyn energııa kózderin damytý. “Jasyl Qazaqstan” jobasy sheńberinde 2025 jylǵa qaraı elimizdiń energetıkalyq balansynyń 30%-yn jańartylatyn energııa kózderimen qamtamasyz etý josparlanǵan. Mysaly, “Soltústik Qazaqstan” oblysyndaǵy “Dosjanov” jel elektr stanııasy 60 MVt qýattylyǵymen jumys istep, eldiń elektr energııasyna degen qajettiligin tómendetýge úles qosýda.

Orman ósirý jáne qalpyna keltirý

Memleket basshysy 2020 jylǵy 1 qyrkúıektegi Joldaýynda 5 jyl ishinde respýblıkamyzdyń orman qorynda 2 mlrd jáne eldi mekenderde 15 mln aǵash túpterin otyrǵyzýdy tapsyrdy. 

Sondaı-aq, 2021 jyly “100 mıllıon aǵash” akııasy aıasynda elimiz boıynsha mıllıondaǵan aǵash otyrǵyzyldy. 

Sý resýrstaryn basqarý

Sý resýrstarynyń tıimdi paıdalanylýyn qamtamasyz etý maqsatynda joba sheńberinde sý saqtaý tehnologııalaryn engizý josparlanǵan. Mysaly, “Túrkistan” oblysynda tamshylatyp sýarý tehnologııalary engizilip, aýyl sharýashylyǵy ónimdiligin arttyrýda. Bul tásil sý resýrstaryn únemdeýge múmkindik beredi.

 Eko-týrızmdi damytý

Eko týrızm — ekologııalyq taza, tabıǵat pen mádenıettiń úılesimdiligin saqtaýdy kózdeıtin týrıstik qyzmet túri. Bul sala adamnyń tabıǵatqa degen jaýapkershiligin arttyrý, ekologııalyq mádenıetti qalyptastyrý jáne jergilikti turǵyndardyń ekonomıkalyq ál-aýqatyn kóterý maqsatynda damýda. Eko týrızmdi damytý — qazirgi tańda álemniń kóptegen elderinde ózekti máselelerdiń biri.

Eko týrızm tabıǵatqa zııan keltirmeıtin, ekologııalyq jaǵynan jaýapty saıahattaýdy usynady. Ol týrısterge tabıǵı ortada demalýǵa, ekojúıelerdi tanýǵa, flora men faýnany zertteýge múmkindik beredi. Eko týrızm arqyly adamdar tabıǵattyń sulýlyǵyn baǵalap, ekologııalyq máselelerdi tereńirek túsinedi.

Eko týrızm jergilikti ekonomıkany damytýǵa yqpal etedi. Tabıǵı resýrstar men mádenıetke negizdelgen týrızm jergilikti turǵyndardyń kásipkerligin, aýyl sharýashylyǵyn, qolónerdi damytýǵa múmkindik beredi. Týrızmniń damýy arqyly jańa jumys oryndary ashylyp, ınfraqurylymdy jetildirýge jol ashylady.

Sondaı-aq, ekologııalyq qorǵaýdy nasıhattaıdy. Týrıster tabıǵatty zertteý barysynda ekologııalyq máselelerge, qorshaǵan ortanyń jaǵdaıyna nazar aýdarady. Bul tabıǵatty qorǵaýǵa degen jaýapkershilikti arttyrady, al jergilikti turǵyndar óz ekojúıelerin saqtaýǵa múddeli bolady.

Qazaqstanda eko týrızmniń damý áleýeti zor. Tabıǵı baılyqtar, taýlar, ulttyq parkter, tabıǵı rezervattar — týrıster úshin tamasha baǵyttar. "Býrabaı", "Altyn Emel", "Katonqaraǵaı" ulttyq parkteri sııaqty oryndar ekologııalyq týrızmniń damýyna múmkindik beredi. Sonymen qatar, aýyl týrızmi, etnoaýyldar arqyly da eko týrızmdi damytýǵa bolady.

Halyqtyń ekologııalyq saýattylyǵy

Ekologııa — bizdiń ómirimizdiń mańyzdy aspektisi, tabıǵatpen úılesimdilik pen turaqtylyqty qamtamasyz etetin sala. Halyqtyń ekologııalyq saýatyn arttyrý — búgingi kúnniń basty mindetteriniń biri. Bul másele ekologııalyq daǵdarystar men klımattyq ózgeristerdiń nátıjesinde barǵan saıyn ózekti bolýda.

Ekologııalyq saýattylyq — adamnyń tabıǵat týraly bilim deńgeıi, ekologııalyq máselelerge jaýapkershilikpen qaraýy, ekojúıeniń tepe-teńdigin saqtaý qabileti. Saýattylyqtyń tómendigi ekologııalyq problemalardyń ýshyǵýyna ákeledi. Sondyqtan, halyq arasynda ekologııalyq bilimdi arttyrý asa mańyzdy.

Ekologııalyq saýattylyqty arttyrýdyń alǵashqy qadamy bilim berý júıesin jaqsartý. Mektepterde ekologııa pánin engizý, joǵary oqý oryndarynda ekologııalyq bilim berý baǵdarlamalaryn damytý — jastardyń tabıǵatqa jaýapkershilikpen qaraýyna yqpal etedi. Sonymen qatar, aqparattyq naýqandar, semınarlar, trenıngter arqyly halyqty ekologııalyq máseleler men sheshimder týraly habardar etý kerek.

Qoǵamdyq uıymdar ekologııalyq bilim berý men nasıhattaýda mańyzdy ról atqarady. Olar túrli jobalardy iske asyryp, ekologııalyq máselelerdi talqylap, halyqty aqparattandyrady. Qoǵamdyq akııalar men volonterlik baǵdarlamalarǵa qatysý arqyly adamdar ekologııalyq máselelerdi tereńirek túsinip, olardy sheshý joldaryn izdeýge kómektesedi.

Ekologııalyq saýattylyqty arttyrýǵa jasyl tehnologııalardy engizý de áser etedi. Halyqty ekologııalyq taza ónimderdi paıdalaný, qaıta óńdeý jáne energııa tıimdiligin arttyrý týraly aqparattandyrý mańyzdy. Bul tehnologııalar tabıǵatqa zııandy azaıtýǵa, resýrstardy tıimdi paıdalanýǵa múmkindik beredi.

Qaldyqtardy basqarý

Qaldyqtardy basqarý — júıesin jetildirý “Jasyl Qazaqstan” jobasynyń negizgi baǵyttarynyń biri. 2025 jylǵa deıin qaldyqtardyń 30%-yn qaıta óńdeý josparlanǵan. Mysaly, Almaty qalasynda “BIOPLAST” jobasy aıasynda plastıkalyq qaldyqtardy qaıta óńdeý zaýyty ashyldy, bul ekologııalyq problemalardy sheshýge kómektesip keledi. 

“Jasyl Qazaqstan” ulttyq jobasy elimizdiń ekologııalyq jaǵdaıyn jaqsartý men tabıǵat resýrstaryn tıimdi paıdalanýdy qamtamasyz etý úshin strategııalyq mańyzy bar. Jobanyń árbir baǵyty turaqty damý men ekologııalyq saýattylyqty arttyrýǵa baǵyttalǵan. “Jasyl Qazaqstan” arqyly Qazaqstannyń bolashaǵy ekologııalyq turǵydan turaqty jáne taza ortada qalyptasady. Bul joba tek ekologııany qorǵap qana qoımaı, qoǵamnyń damýyna, ekonomıkanyń turaqtylyǵyna jáne azamattardyń ál-aýqatyna da oń áserin tıgizedi

 

Pikirler