Keshe Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń qatysýymen muǵalimderdiń jyl saıynǵy dástúrli Tamyz keńesi ótti. Jıynda prezıdent aǵylshyn tilin 2-3, tipti 5 synyptan bastap oqytý týraly usynys aıtty. Shyn mánisinde balaǵa aǵylshyn tilin qaı synyptan bastap úıretken jón? Sondaı-aq bıylǵy keńestiń qandaı erekshelikteri boldy?
Prezıdenttiń aǵylshyn tiline baılanysty usynysy kópshiliktiń qoldaýyna ıe bolyp, qyzý talqylanýda. Azamattardyń basym bóligi aǵylshyn tilin 5 synyptan bastap oqytqan jón degen pikirde. Áıtse de, «QazBilim» ortalyǵynyń dırektory Aıatjan Ahmetjan kópshiliktiń bul pikirimen kelispeıdi.
– Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev «aǵylshyn tilin 3 nemese 5 synyptan bastap oqytaıyq» dep óte oryndy usynys jasady. Sebebi 1 synyptan balanyń basyn qatyrmaı, shet tilin 10 jastan bastap oqytqan jón. Áıtse de áleýmettik jelidegi azamattar aǵylshyn tilin 5 synyptan bastap oqytý kerek dep jatyr. Meniń oıymsha, aǵylshyn tili 5 synyptan emes, 3 synyptan bastap oqytyla bastaýy kerek. Eger biz aǵylshyn tilin 5 synyptan bastap oqytatyn bolsaq, mekteptegi orys tiliniń yqpalyn saqtap qalatyn bolamyz. Sondyqtan da biz aǵylshyn tili men orys tilin 3 synyptan bastap qatar oqytqan jón. Tipti orys tilin 5 synyptan bastap oqytsaq ta kóshten qur qalmaımyz. Jalpy qazaq balasy úshin orys tili kóp tilderdiń biri sekildi shet tili bolýy kerek. Al aǵylshyn tilin bala 10 jasqa tolǵan 3 synyptan bastaǵan jón, – dedi ustaz.
Buǵan deıin zııaly qaýym ókilderi «Japondar shet tilin 12 jastan bastap oqytady eken. Sondyqtan da biz de aǵylshyn tilin 5 synyptan bastap oqytýymyz kerek» dep aıtyp kelgen bolatyn. Alaıda bul ustanym qazirgi tańda zaman talabyna saı emes sekildi. Sebebi búginde ıýtýb arnasy arqyly 4-5 jasar balalar aǵylshyn tilinde úırene bastady. Mine osyndaı balalarǵa aǵylshyn tilin 5 synypqa deıin kúttirip, oqytpaı qoıý orynsyz sekildi. Árıne bul máseleni sala mamandary aldaǵy ýaqytta talqylaı jatar. Biraq zaman talabynyń ózgerip jatqanyn moıyndaǵan jón.
Aǵylshyn tilinen basqa Tamyz keńesinde qandaı eleýli jańalyq boldy. Aıatjan Ahmetjannyń aıtýynsha, bıylǵy keleli keńestiń eń basty ereksheligi – jıynǵa Qasym-Jomart Toqaevtyń qatysýy bolǵan.
– Birinshiden, prezıdenttiń Tamyz keńesine arnaıy kelip, qatysýy ustazdarǵa degen qurmet dep bilemin. Muny óz basym zor rızashylyqpen qabyldadym. Sondaı-aq, jıynda mınıstr 2021 jyldan bastap Álippeniń 1 synypqa engiziletinin málimdedi. Eń bastysy ol atalǵan oqýlyqtyń Ahmet Baıtursynulynyń Álippesiniń negizinde daıyndalatynyn aıtty. Bul árıne kópten beri synnan kóz ashpaǵan mınıstrliktiń «Bárekeldi» dep maqtaıtyn áreketi. Úshinshiden, mınıstrdiń oqýlyqtardyń qatesiz basylýyna mán berip, baspalardyń bassyzdyǵyna kúres ashyp otyrǵanyn joǵary baǵalaımyn. Shyny kerek keńeste kópshiliktiń kóńilinen shyǵatyn kóptegen máseleler kóterildi. Áıtse de, óz basym jıynda aıtylǵan tátti sózder naqty iske asa ma, joq pa degenge alańdap otyr. Bizdiń elde jaqsy ıdeıalar aıtylǵanmen onyń is júzine asýy qıynnyń qıyny emes pe? Jalpy jas mınıstrdiń myqty qoldaýshysy bolmasa baspalardyń barmaq basty, kóz qysty áreketine tótep bere almaýy múmkin , – deıdi Aıatjan Ahmetjan.
Sońǵy jyldary Bilim jáne ǵylym mınıstrligi synnan kóz ashpaı keledi. Jas ári sý jańa mınıstr Ashat Aımaǵanbetov saladaǵy kemshilikterdi túzeı ala ma? Jalpy Tamyz keńesinde prezıdent te, mınıstrde qoǵamnyń talap tilegine qulaq asatynyn ańǵartty.
Serǵalı Aslanbek
"Adyrna" ulttyq portaly
