Belgılı jurnalist Gülmira Äbıqai özınıŋ äleumettık jelıdegı paraqşasynda qoǧamdyq därethanalardyŋ küiın synǧa alyp, şyndyqty aşyq jazdy. Onyŋ aituynşa, Almatydan Burabaiǧa sapar kezınde kezdesken därethanalar adam şoşyrlyq jaǧdaida bolǧan, dep habarlaidy “Adyrna”.
Äbıqaidyŋ jazbasynda aitylǧandai, Balqaş maŋyndaǧy alǧaşqy aialdamada ornalasqan därethana tek er adamdarǧa arnalǧandai körıngen. Aǧaştan jasalǧan ekı esıktı äjethanadan taraǧan iıstıŋ özınen jürek ainidy. Äielder üşın arnaiy oryn qarastyrylmaǧan.
«Säl ūzap, Balqaş syrtyndaǧy @royalpetrol.kz beketıne toqtadyq. Därethana – 100 teŋge. Bıraq kezekte – 100 adam. Bailanys joq. Maida teŋge är qaltada qaidan tabylsyn? Qysylyp tūrǧan jūrt därethananyŋ aldynda ūrsysyp jatyr – sotkasyn şūqylap, QR aşylmai älek.
Şydaǧan küiı taǧy 300 şaqyrym jürıp, Qaraǧandyǧa jettık. Ol jaqtaǧy alyp JMQS – Qazaq Oil. Jaǧdai bylai: su joq, därethana jabyq. El-jūrt ainaladaǧy aǧaş pen būtanyŋ arasyna jaiylyp ketken. Maŋaidaǧy kepken tezek pen ūşqan qaǧazǧa qarasaŋ, būl jerde su bolmaǧanyna bırneşe jyl bolǧandai», dep jazdy jurnalist.
Jurnalistıŋ aituynşa, köptegen janarmai beketterınde arnaiy tehnikalyq qyzmetker joq. Därethanalardy sol jerdegı kassir-operator qyzdar özderı juyp-tazalaidy. Būl olardyŋ lauazymdyq mındetıne kırmese de, amalsyzdan tazalyqpen ainalysuǧa mäjbür.
"Künıne milliondap paida köretın JMQS ielerı nege bır tazalyqşyǧa jalaqy töleuge qimaidy?" — deidı Äbıqai.
Jol boiyndaǧy aqyly joldan ötudıŋ özı 4600 teŋge tūrsa, nege qarapaiym därethana, kemping nemese motel salynbaidy degen sūraq tuyndaidy. Memleket tarapynan alynatyn avto jäne jol salyǧynyŋ qaida jūmsalyp jatqany tüsınıksız.
"Qūzyrly ministrlık pen tiıstı mekemeler osy jaǧdaidan habarsyz dep aitu – aqylǧa qonymsyz", – deidı jurnalist.
Jol boiynda sirek kezdesetın salystyrmaly türde taza därethanalardyŋ özınde qaǧaz nemese qol juatyn sabyn bolmaidy. Būl sanitarlyq talaptardy öreskel būzu ǧana emes, sonymen qatar halyq densaulyǧyna tıkelei qauıp töndıretın faktor.