«Etika-ädep negızı»

1927
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2021/07/zhurnalister-960x500.jpg?token=5fc58ca23ccae9c324963f329e01a166
Jurnalist qoǧam men bilıktı bailanystyruşy köpır. Jurnalistika salasynyŋ qyzyǧy men qiyndyǧy qatar jüredı. Bügıngı qozǧaityn taqyryp auqymy da osy salany tügel qamtyp otyr. Ädeptı bolu, mädeniettı bolu, öz-özıŋdı ūstai bılu, aşuǧa boi aldyrmau sekıldı sözderdı tuǧanymyzdan estıp, körıp kelemız. Al negızınde, būl sözderdıŋ bızdıŋ jūmysymyzda atqaratyn rölı joǧary ekendıgın endı tüsıngendeimız.

Osy bır sözderdıŋ tüiını- etika. Jurnalistıŋ etikany saqtauy onyŋ jūmysyndaǧy märtebesı men qyzmetıne tıkelei äser etedı. Etikany saqtau- basşylyqtan berıluı kerek tapsyrma nemese boryş emes. Etikany saqtau senıŋ maman bolyp qalyptasu kezınde qalyptasuy qajet qūndylyq. Qazırgı qoǧamda etikany saqtamaǧan jurnalister degen taqyrypta talqy köp. Alaida, anyǧyna kelgende jurnalist käsıbi bılıktı maman bolyp qalyptasqan jaǧdaida, mūndai jaǧdailardy basynan ötkızbeidı. Kez kelgen jaǧdaida, meilı studiiada bolsaŋ da senıŋ öz-özıŋdı ūstau, etika qūndylyqtaryn meŋgeru qazırgı qoǧamda käsıbi kompetenttı jurnalisterdı köbırek qalyptastyrar edı. Käsıbi jurnalisttık etika prinsipterınıŋ ışınde ädette alty negızgı punkt bar. Olar, bırınşısı ärine, äleumettık jauapkerşılık — avtordyŋ aty-jönı jazylǧan aqparat üşın qoǧam aldynda jauap beruge daiyn bolu. Obektivtılık pen şynaiylyq — jurnalist ūsynǧan aqparat şynaiy, däl, jan-jaqty, barlyq taraptardyŋ müddelerın bıldıruı kerek. Ädıldık — faktılerdı mūqiiat tekseru, olardy däldıgın jasyrmau. Adaldyq — qyzmettık jaǧdaidy paida tabu nemese öz maqsatynda paidalanbau, aqparat közderın qūpiia ūstau. Jeke adamnyŋ ar-namysyn, qadır-qasietın qūrmetteu tekserılmegen mälımetterdı taratpau, sondai-aq jeke ömırge qol sūǧuǧa tyiym salu bolyp tabylady. Käsıbi yntymaqtastyq käsıptıŋ bedelıne qamqorlyq jasaudan, ärıptester men auditoriianyŋ senımıne ūqypty qaraudan tūrady. Bır qaraǧanda, jäi ǧana prinsipter. Bıraq astarynda, salaǧa degen adaldyq pen jūmystaǧy Būl atalǧan prinsiptermen jūmys atqaru- qazırgı taŋda kompetenttı, käsıbi jurnalisterdı qalyptastyrady. Jurnalisterdıŋ qoǧam men media salasyndaǧy atqaratyn rölı zor. Ne üşın būl taqyryptyŋ auqymy keŋ. Öitkenı, qazırde media salasyndaǧy etika tüsınıgınıŋ salmaǧy auyr. Etikany saqtau arqyly sauatty, käsıbi, bılıktı ortany qūru- öz qolymyzda!

Aisara Mūratqyzy

Pıkırler