Mäjılıs deputaty Däulet Mūqaev Mädeniet jäne aqparat ministrı Aida Balaevaǧa deputatyq saual joldady. Būl joly ol öz şyǧynyn aqtamaǧan memlekettık qarjyǧa tüsırılgen "sany bar, sapasy joq" otandyq filmderdıŋ mäselesın köterdı dep jazady, "Adyrna" ūlttyq portady.
Öz saualynda deputat Mūqaev 10-ǧa juyq otandyq filmderdıŋ tızımın aityp şyqty.
"2023 jylǧy 17 mausymda Memleket Basşysy Qasym-Jomart Toqaev Türkıstan qalasynda ötken Ūlttyq qūryltaida otandyq kino salasyn reformalau qajettıgıne naqty toqtaldy. Bıraq būl saladaǧy aiqai tolastar emes. Kino tüsırgısı kelgender köbeigenmen, olardyŋ denı öz qarajatyna tüsırıp jatyr. Memleket tarapynan bölınetın qarjylardyŋ köbı «öz aralarynda» qalyp jatqandai körınedı. Öitkenı, Ūlttyq kinony qoldau ortalyǧynyŋ filmderı ne sūranysqa, ne halyq tarapynan qoldauǧa ie emes. Tıptı, halyq qazynasyndaǧy qarjyny milliondap qūmǧa qūiyp jatqandaimyz. Mysaly, 2019-2023 jyldar aralyǧynda otandyq 100 filmge şamamen 23 mlrd. teŋge bölıngen. Eŋ qyzyǧy onyŋ barlyǧy 100 paiyz igerılgen. Esebı tapsyrylyp, kino tüsırılgen" dedı ol.
Sondai-aq, ol milliard qarjy jūmsalyp tüsırılgen filmderdıŋ jinaǧan kassalyq ülesın synady:
"Endı qaraŋyzdar, Atlas entertainment kompaniiasy tüsırgen otandyq «Vremia patriotov» filmıne 1 mlrd. qarjy jūmsalsa, onyŋ kassalyq jinaǧy nebärı 10 million teŋge. Būl ketken somanyŋ 1 prosentı ǧana. Kelesı, Satai film tüsırgen «Boksşy» filmıne 900 mln. jūmsalsa, kassalyq jinaq nebärı 25 mln. teŋgenı qūrady. Filmnıŋ ideiasy, Olimpiada chempiony Sapiev turaly ekenın bılesızder. Bıraq, kino öte sapasyz ärı körermenderge äser syilai almady. Sondai-aq, Medet film tüsırgen «Leto 1941-go» otandyq kinosyna 700 mln. qarjy bölınse, onyŋ 2 milliony ǧana qaitarylǧan. Būl ketken şyǧynnan 350 esege az. Jäne de, «Jizn» filmıne 500 million ketse, nebärı 650 myŋ teŋgesı qaitqan. Mysaly, orta eseppen kinoteatrlardaǧy bilettıŋ baǧasy 2000 teŋgenı qūrasa, onda būl filmdı 325 adam körıptı-mıs. Sonda sız bolyp, bız bolyp «Jizn» degen filmge biudjetten jarty milliard ketırıp, 325 adam köru üşın ǧana tüsırdık pe?!" dep atap öttı Mäjılısmen.
Eldegı memleket qarajatyna tüsırılgen filmderdıŋ arasynda öz şyǧynyn aqtaǧan jalǧyz film - Dos-Mūqasan ekenı atai kettı ol:
"Ol – jarnamanyŋ älsızdıgı, oǧan arnaiy qarajattyŋ qarastyrylmauy. Memleket qoldauymen tüsırılgen filmderdıŋ jarnamasy joqtyŋ qasy. Qanşama filmder tüsırılıp, şaŋ basqan arhivterde jatyr. Täuelsızdıkten berı qarai memleket qarjysyna 600-den asa film tüsırılse, sonyŋ ışınde öz-özın aqtap, paidaǧa şyqqan film tek «Dosmūqasan» ǧana. Bärın aitta, bırın ait, biylǧy Ūlttyq kino ortalyǧynyŋ pitchingtı öte sättı ūiymdastyrǧanyn kördık. Filmder ädılettı ärı äleumettık jelıde aşyq taŋdaldy. Sondyqtan, jaŋa basşylyqqa joǧaryda oryn alǧan mäselelerdı qataŋ eskeru qajettıgın aitamyz" dedı Mūqaev.
Söz soŋyn Däulet Mūqaev kinojobalardyŋ jan-jaqty mehanizmın jetıldırıp, atalmyş mäselenı nazarǧa alu qajettıgın aitty.
"Qūrmettı Aida Ǧalymqyzy! Bügınde älemdık täjıribede kino ekonomikanyŋ qozǧauşy draiverı bolyp otyr. Sondyqtan memleket tarapynan qanşama qarajatqa tüsırılıp jatqan filmderdıŋ qyzyǧyn halyq köru qajet. Memleketten qarjylyq qoldau aluǧa ümıttı kinojobalarymen kelgen kinogerlerdı qoldaudyŋ jan-jaqty mehanizımın jetıldıru qajet" dedı ol.
Ūqsas jaŋalyqtar
