Türkıstan oblysynda terbelmelı mūnara bolǧany anyqtaldy. Jergılıktı ūstalar salǧan terbelmelı mūnara älemnıŋ 37 keremetınıŋ bırıne balanǧan, dep habarlaidy “Adyrna” ūlttyq portaly QazAqparatqa sıltep.
Aqparatqa säikes, terbelmelı qos mūnara Türkıstan oblysynyŋ Sauran qalaşyǧynyŋ maŋynda tūrǧyzylǧan. Jel bolyp, boran soqsa 14 metrlık biıktıktegı mūnara terbelıp tūrǧan. Sondai-aq, ışınde ılulı tūrǧan börenenı qozǧaltsa da töbesı 1 metrge deiın qozǧalǧan. Jergılıktı ūstalar būl taŋǧajaiyp tuyndyny tūrǧyzuǧa öŋırdegı qamys pen saz balşyqty paidalanypty. HVI ǧasyrǧa tieselı nysan säulettık sipatymen sol kezdegı tūrǧyndardy taŋqaldyrǧan. Tıptı, älemnıŋ 37 keremetınıŋ bırıne balanǧan.
«Mūnaranyŋ 4 metrlık ırgetasy qyştan qalanǧan. Ol tepe teŋdıktı ūstap tūrǧan. Onyŋ betıne döŋgelek tabaqşa ıspettes etıp qūm töselgen. Sodan qamysty örtep, sonyŋ külın laiǧa qosyp, sement jasaǧan. Mūnaranyŋ astyna monolit qyş qalaǧan. Qabyrǧany da bır qatar etıp qyşpen qalap şyqqan. Biıkteu tūsyna köldeneŋ etıp ülken aǧaşty qalap ketken. Soǧan şynjyr bailap, jerge tier-times etıp 3 metrlık auyr börenenı ılıp qoiǧan. Keiınnen ırgetestaǧy qūmdy alyp tastaǧanda mūnaranyŋ astyŋǧy bölıgı naiza tärızdı bolyp qalǧan. Al, ışındegı ılınıp tūrǧan börenenı tartyp tūryp jıberıp qalǧanda mūnara şaiqalǧan» - deidı arheolog-tarihşy Marat Tūiaqbaev.
Tarihşylar Sauran öŋırınde terbelmelı mūnara ekeu bolǧanyn aitady. Onyŋ bırınıŋ ışınde joǧary köterıletın baspaldaq salynǧan. İmamdar sol arqyly mūnara basyna şyǧyp, azan şaqyrypty. Al, ekınşı mūnarada baspaldaq bolmaǧan.
«Mūnaranyŋ astynan qaraǧan adamǧa 50-60 sm qimyldap tūrǧandai äser bergen, Al, üstındegı adamǧa terbelıs bır metrdei sezılgen. Ekı mūnaranyŋ biıktıgı bırdei bolǧan. Säulettık nysan 1560 jyldary salynsa, 1878 jyldary būzylyp kettı» - deidı Marat Tūiaqbaev.
Qos mūnara tūrǧan aimaq 1866 jyldary taspaǧa tüsırılgen. Būl suret Özbekstan arhivınde saqtalǧan degen derek bar. Onda qolyna ketpen ūstaǧan belgısız bır adamnyŋ mūnaranyŋ kırpışterın qiratyp jatqan beinesın köruge bolady.
