“Qyrym kimdiki?” nemese “Alhımık” Altynbekov

1587
Adyrna.kz Telegram

Menen: “Qyrym kimdiki?” dep surasa, men únemi “Qyrym -bizdiki!” dep jaýap beremin. Onyń sebebi - Almatyda qazaqtyń aty álemge áıgili restavrator sheberi, Qazaqstan Kórkemóner Akademııasynyń akademıgi Qyrym Altynbekov degen erekshe dosym bar. Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri, Sýretshiler odaǵynyń múshesi, Majarstannyń ryarlyq aıqysh ordenimen marapattalǵan.

Jaqynda sol Qyrym dosym bashqurt eliniń eń joǵarǵy nagradasy - Salaýat Iýlaev ordenin aldy. Marapatty Ýfa qalasynda Bashqurtstan Respýblıkasynyń basshysy Radıı Farıtuly Habırov óz qolymen saltanatty túrde tabys etti.
Bilmeıtinder bolsa, “basqa túrik tuqymdas eldiń qurmetine bólenip, mártebeli syıyn kórip júrgen Qyrym Altynbekov degen bul qazaq kim?” dep suraýy múmkin.
Ol - Almatynyń bir pushpaǵyndaǵy óziniń “Qyrym araly” dep atalatyn qısaıǵan, eleýsiz eski sheberhanasyndaǵy zamanaýı sońǵy úlgimen jabdyqtalǵan zerthanasynda arheologııalyq qazbalardan tabylǵan, arǵy atam zamannan jetken asyl buıymdardy, altyn kıimderdi, qamqa tondardy, ábden tozyp, irip-shirip ketken tý-baıraqtar, ábzelder men er-turmandardy, kıizder men múıizderdi, qalyń tot pen qyna basqan qyrýar qarý-jaraq, saýyt-saıman, qural-jabdyqtardy óńdep-jóndep, qalpyna keltiretin syıqyrly óneri bar Qyrym Altynbekov degen áldeneshe shet tilin biletin, tarıhtyń jiligin shaǵyp, maıyn ishken, hımııa, bıologııa, fızıka, arheologııa, etnologııa, t.b. ǵylymdardyń óz isine qatysty jaǵyn shekildeýikshe shaǵatyn ǵalym, biregeı tulǵa. Beıne bir osy zamannyń alhımıgi dersiń!

Qyrym Altynbekovtyń qolynan - budan myńdaǵan jyl buryn aptalyp-kúptelip jerlengen, keıin otarshylar ábden tonap, tuttaı jalańashtap ketken Altyn adamdaryń, súıegi qýrap qalǵan saq patshalaryń altyn kıimin qaıta kıip, jarqyrap shyǵa keledi. Onyń qolynan - ana jyly Berelden tabylǵan múıizdi jylqylaryń altyn júgeni men quıysqan, ómildirigin taǵyp, qaıta erttelip, jaly kúdireıip, jer tarpyp, aýyzdyǵymen alysady.

Onyń ǵajaıyp zerthanasyna bas suqsań shynymen de óli-tiri tarıhpen bettesesiń. Myńdaǵan jyldar boıǵy ábden qýrap, quryp bitti-aý degen ejelgi, eskikóz, kónetoz buıymdar reanımaııadaǵy naýqastarǵa uqsap, beti beri qarap, basyn kóterip jatady.
Demek, Qyrym Altynbekovtyń qolynan kóneni jańartý, óshkendi jandyrý keledi! Onysy - ol isi - myńdaǵan jyldarǵa ketetin qat-qabat tereń tarıhy qoldan óshirilip, zorlyqpen burmalanǵan qazaq ulty úshin ólgendi tiriltkenmen teń!

Mundaı asa bilimdar ǵulama ǵalym, mundaı usynaqty sheber, óte sırek restavrator maman búkil túrik áleminde neken saıaq, al dúnıe júzinde saýsaqpen sanarlyq qana!

Bashqurt eli syılaǵan marapatyń qutty bolsyn, Qyrym dosym!

Ulyqbek Esdáýlet, aqyn

Feısbýk paraqshasynan

 

Pikirler