“Qyrym kımdıkı?” nemese “Alhimik” Altynbekov

Menen: “Qyrym kımdıkı?” dep sūrasa, men ünemı “Qyrym -bızdıkı!” dep jauap beremın. Onyŋ sebebı - Almatyda qazaqtyŋ aty älemge äigılı restavrator şeberı, Qazaqstan Körkemöner Akademiiasynyŋ akademigı Qyrym Altynbekov degen erekşe dosym bar. Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen qairatkerı, Suretşıler odaǧynyŋ müşesı, Majarstannyŋ rysarlyq aiqyş ordenımen marapattalǧan. Jaqynda sol Qyrym dosym başqūrt elınıŋ eŋ joǧarǧy nagradasy - Salauat Iýlaev ordenın aldy. Marapatty Ufa qalasynda Başqūrtstan Respublikasynyŋ basşysy Radii Faritūly Habirov öz qolymen saltanatty türde tabys ettı. Bılmeitınder bolsa, “basqa türık tūqymdas eldıŋ qūrmetıne bölenıp, märtebelı syiyn körıp jürgen Qyrym Altynbekov degen būl qazaq kım?” dep sūrauy mümkın. Ol - Almatynyŋ bır pūşpaǧyndaǧy özınıŋ “Qyrym araly” dep atalatyn qisaiǧan, eleusız eskı şeberhanasyndaǧy zamanaui soŋǧy ülgımen jabdyqtalǧan zerthanasynda arheologiialyq qazbalardan tabylǧan, arǧy atam zamannan jetken asyl būiymdardy, altyn kiımderdı, qamqa tondardy, äbden tozyp, ırıp-şırıp ketken tu-bairaqtar, äbzelder men er-tūrmandardy, kiızder men müiızderdı, qalyŋ tot pen qyna basqan qyruar qaru-jaraq, sauyt-saiman, qūral-jabdyqtardy öŋdep-jöndep, qalpyna keltıretın syiqyrly önerı bar Qyrym Altynbekov degen äldeneşe şet tılın bıletın, tarihtyŋ jılıgın şaǧyp, maiyn ışken, himiia, biologiia, fizika, arheologiia, etnologiia, t.b. ǧylymdardyŋ öz ısıne qatysty jaǧyn şekıldeuıkşe şaǧatyn ǧalym, bıregei tūlǧa. Beine bır osy zamannyŋ alhimigı dersıŋ! Qyrym Altynbekovtyŋ qolynan - būdan myŋdaǧan jyl būryn aptalyp-küptelıp jerlengen, keiın otarşylar äbden tonap, tūttai jalaŋaştap ketken Altyn adamdaryŋ, süiegı qurap qalǧan saq patşalaryŋ altyn kiımın qaita kiıp, jarqyrap şyǧa keledı. Onyŋ qolynan - ana jyly Berelden tabylǧan müiızdı jylqylaryŋ altyn jügenı men qūiysqan, ömıldırıgın taǧyp, qaita erttelıp, jaly küdıreiıp, jer tarpyp, auyzdyǧymen alysady. Onyŋ ǧajaiyp zerthanasyna bas sūqsaŋ şynymen de ölı-tırı tarihpen bettesesıŋ. Myŋdaǧan jyldar boiǧy äbden qurap, qūryp bıttı-au degen ejelgı, eskıköz, könetoz būiymdar reanimasiiadaǧy nauqastarǧa ūqsap, betı berı qarap, basyn köterıp jatady. Demek, Qyrym Altynbekovtyŋ qolynan könenı jaŋartu, öşkendı jandyru keledı! Onysy - ol ısı - myŋdaǧan jyldarǧa ketetın qat-qabat tereŋ tarihy qoldan öşırılıp, zorlyqpen būrmalanǧan qazaq ūlty üşın ölgendı tırıltkenmen teŋ! Mūndai asa bılımdar ǧūlama ǧalym, mūndai ūsynaqty şeber, öte sirek restavrator maman bükıl türık älemınde neken saiaq, al dünie jüzınde sausaqpen sanarlyq qana! Başqūrt elı syilaǧan marapatyŋ qūtty bolsyn, Qyrym dosym!

Ūlyqbek Esdäulet, aqyn

Feisbuk paraqşasynan