Bügın aǧartuşy, aqyn, liberaldy-demokratiiaşyl ziialy top ökılı Mırjaqyp Dulatovtyŋ tuǧan künı.
Qalamger būrynǧy Torǧai oblysynyŋ Jangeldin audanyndaǧy Qyzbel atyrabynda 1885 jyly 25 qaraşada düniege kelgen.
Mırjaqyp Dulatov özı jazǧan ömırbaianynda:«1897jyly men ekı synyptyq orys-qazaq uchilişesıne tüstım, ony bıtırgennen keiın oqytuşylar kursynda oqyp, auyl mūǧalımı degen mamandyq aldym. Osymen menıŋ oqu oryndarynan bılım aluym aiaqtaldy. 1902 jyldan bastap auylda mūǧalımdık qyzmetımdı atqara jürıp, bos uaqytymdy bılımdı jetıldıruge jūmsadym», - dep jazǧan.
Keiınnen, 1904 jyly Omby qalasynda Ahmet Baitūrsynūlypen kezdesedı. Ūstazynyŋ baǧyttauymen ūlttyq demokratiialyq qozǧalysqa belsene aralasyp, Älihan bastaǧan Alaş partiiasynyŋ negızın saluǧa atsalady. Alaşorda ükımetı tarihi sahnaǧa şyqqan 1917 jyly Mırjaqyp ükımettıŋ beldı müşesı bolǧan. 1916 jyly bırınşı düniejüzılık soǧys zardabyn tartyp, qyrǧynǧa ūşyraǧan elge kömektesu maqsatynda Semei «Janar» järdem qoryn qūrdy.
Mırjaqyp Dulatūly — ädebiettıŋ är türlı janryna qalam tartqan aqyn ärı jazuşy. Tūŋǧyş öleŋder jinaǧy – «Oian, qazaq!» 1909 jyly Qazan qalasynda basylyp şyqty. Odan bölek Mırjaqyp qazaq ädebietındegı alǧaşqy roman – «Baqytsyz Jamal» men pedagogikalyq kıtaptar da jazǧan. 1924 jyly Orynborda ekı jyldyq «Qiraǧat kıtaby» (hrestomatiialyq oqulyq), Qyzylordada «Esep qūralynyŋ» jaŋa basylymy jaryq kördı. Ädebiettegı şyǧarmalarynan bölek, A.Baitūrsynovpen bırge qyr ölkesınıŋ aǧartuşylyq-demokratiialyq baǧyttaǧy tūŋǧyş beiresmi basylymy – «Qazaq» gazetınıŋ negızın qalaidy. Alaida būl gazettıŋ ǧūmyry qysqa boldy. Söitıp, Mırjaqyp 1920 jyly Taşkentke kelıp, Alaş basşylarymen bırge sondaǧy «Aq jol» gazetınde qyzmet atqarady. 1922 jyly jazyqsyz qamauǧa alynyp, sol jyly türmeden şyǧady. Ekınşı ret 1928 jyldyŋ aiaǧynda bip top qazaq ziialylarymen bipre qamauǧa alynyp, ekı jyldan keiın atu jazasyna kesıledı. Bıraq keiın sot ükımı jazany on jyl abaqtyǧa jabumen auystyrady. Belomor-Baltyq arnasyndaǧy lagerde jazasyn ötegen Mırjaqyp 1935 jyly auyr nauqastan köz jūmdy.
Keiınnen jazuşynyŋ qyzy Gülnär Dulatovanyŋ äkesın aqtap alu jolynda bıraz küş salady. Nätijesınde, 1988 Mırjaqyp Dulatūly özıne jabylǧan jalǧan jalalardan aqtalǧan bolatyn.
«Adyrna» ūlttyq portaly
Ūqsas jaŋalyqtar
