İmam: Qazaqtyǧyŋ – ekınşı, mūsylmandyǧyŋ – bırınşı!

Nūrsūltan ūstaz degen atpen elge tanylǧan būl kısını äleumettık jelıden köp köremın. Paiǧambarlar qissasy, İslam tarihy turaly uaǧyzdaryn Tik-Tok, You Tube-tan tyŋdadym. QMDB imamdarynyŋ standartty uaǧyzdary edı. Älgınde sol jelıden būl "ūstazdyŋ" taǧy bır qysqa videosy (Reels) jyltyŋ ete qaldy. Bır podkastqa barypty. Sonda söilegen sözı bolsa kerek. Büideidı: "Ūlt - ūltymen, bıraq Allanyŋ aldynda ūlt bırınşı orynda tūrmaidy. Allanyŋ aldynda dın bırınşı orynda tūrady. Mysaly, qazaq ūlty, türkı ūlty qanekei dep, şaqyra ma Alla senı?! Joq! Mūsylmandar dep şaqyrady ǧoi. Mūhammedtıŋ ümmetı dep şaqyrady ǧoi... Ateist qazaqty qalai şaqyrady?.. Sondyqtan adam bırınşı mūsylman, sony ūmytpauy kerek. Ūlt ekınşı orynda. Qazaq sen ekınşısıŋ... Sen bırınşı Qūdaidyŋ aldyndaǧy qūldyq märtebeŋdı bılıp alu kereksıŋ,- deidı. Al ne deisızder, būǧan? Nūrsūltan Rysmaǧambetūly degen būl kısınıŋ fanattary öte köp. Jäne olar kün sanap ösıp keledı. Qaraŋyz: Instagram-daǧy paraqşasyna jazylǧandar sany: 423 myŋ adam. Tik-Toktaǧy "Nūrsūltan Rysmaǧambetūly" degen akkaunttaǧy jazyluy sany: 13,8 myŋ adam. You Tube-tegı ärtürlı arnalardaǧy "Nūrsūltan ūstazdyŋ" sūhbattary, uaǧyz-därısterı, podkasttarynyŋ qaralymy: 20 myŋnan bastalyp, 1,5 millionnan asady. "Ilım nūry" deitın arnadaǧy uaǧyz-därısterınıŋ ortaşa qaralymy 300 myŋnyŋ ainalasynda. Eŋ köp qaralǧany – 1,5 mln. Älgınde jypyrlaǧan adamnyŋ ortasynda otyryp uaǧyz aityp jatqan da osy kısı. Atyraudaǧy meşıtte jūrt "Allahu akbarlap" qarsy alyp jatqan da osy kısı. Osynşa auditoriiany auzyna qaratyp otyrǧan Nūrsūltan Rysmaǧambetūly qanşa jerden "äulieşalys" adam bolsa da, būl aitqanymen kelıspeimın! Kezınde Qazaqstan ükımetınıŋ "qazaqstandyq ūlt" degen jobasyna estı jūrt öre-türegelıp qarsy bolǧan edı. Ziialylar qarsy söz aityp, sol kezdegı bilıktılerdıŋ betın qaitarǧan edı. "Hit-imamnyŋ" myna aitqandary da söz arasyndaǧy söz emes, däl sol "qazaqstandyq ūlt" sekıldı saiasi-ideologiialyq sipaty bar joba! Ūltty ekınşı satyǧa qoiu - onyŋ män-maǧynasyn joqqa şyǧaru. Iаǧni, "senıŋ qazaq bolǧanyŋ maŋyzdy emes, mūsylman bolǧanyŋ maŋyzdy" degen būl äŋgımenıŋ jalǧasy - senıŋ dästürıŋ men saltyŋ da, tılıŋ men dılıŋ de, ūlttyq bolmys pen tabiǧatyŋ da, mädeniet, ädebiet, ruhaniiatyŋ da, bärı-bärı maŋyzdy emes, mūsylman bolǧanyŋ maŋyzdy dep sabaqtalady! QMDB būl adamǧa qatysty läm-mim demese, tyiym, toqtau salmasa, şara qoldanbasa, būl qauıptı tendensiia jaqsylyq äkelmeidı!  

Nurgeldi Abdygani