Ótken aptadaǵy Pýtınniń Qazaqstanǵa saparynda prezıdent Toqaevtyń aty-jóninen jańylysýyn reseılik blogerlerdiń ózi synap, kelekege aınaldyrdy. Túrli memder jarııalandy. Qazaqstan prezıdentiniń kezdesýde qazaqsha sóılegeninen keıbireýler ilik izdese, keıbir blogerler ony Pýtınge berilgen qarymta retinde sıpattady.
Pýtınniń Qazaqstanǵa sapary eki el saıasatkerleri, belsendileri, blogerleri jáne belsendileri arasynda úlken talqyǵa tústi. Onyń ishinde Reseı basshysynyń Qazaqstan prezıdentiniń aty-jónin durys ataı almaýy aldyńǵy qatarǵa shyqty. Jáne kezdesý sońyndaǵy qortyndy baspasóz máslıhatynda prezıdent Toqaevtyń bir aýyz aqazaqsha sóılegeni de el nazaryna erekshe ilikti. Ásirese, óz úılerinde júrgendeı jaıbaraqat otyrǵan Reseı delegaııasynyń sol kezde typyrlap qulaqqap izdegen vıdeosyn Qazaqstan men Reseıde ǵana emes, Ýkraınadaǵy adamdar da keńinen taratyp jiberdi.
Pýtın men Toqaev áńgimesi eki el arasyndaǵy ekonomıka, geosaıası ahýal, saýda, ónerkásip taqyryptarynda órbidi.
«JAN UShYRǴAN JYLANDAI»
9 qarasha kúni Astana qalasyna jetken Reseı prezıdenti Pýtın men onyń ókilderi kópshilik aldynda qyzyq jaıtpen este qaldy. Sóz tizginin alyp, qonaqtar aldynda baıandamasyn bastaǵan Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev qazaq tilinde amandasyp, kelgen reseı delegattaryna qazaq tilinde alǵys bildirdi. Reseı delegaııasynyń mundaı kedergige tap bolamyz dep oılamaǵany anyq. Qazaq sózin estigen reseılikter birden qulaqqaptaryna júgirdi. Arada az ótkende Qazaqstan prezıdenti orys tiline oıysqanda baryp, olar óz-ózine kelgendeı boldy. Vıdeo úzindisin basqalarmen qatar Ýkraına 365 Telegram arnasy jarııalady.
Sol sát zalda otyrǵan Reseı syrtqy ister mınıstri Lavrov, Pýtınniń baspasóz hatshysy Peskov jáne Kreml basshysynyń syrtqy saıasat jónindegi kómekshisi Ýshakov ilespe aýdarma úshin typyrlap, qulaqqap izdeı jóneldi. Artynsha Pýtın de solaı isteýge májbúr boldy.
Bogdan Amosov: «Qazaqstan prezıdenti Toqaev Pýtınmen kezdesýde qazaqsha sóıleı bastaǵanda Reseı delegaııasy ordaly jylandaı ysqyryp, ysyldap, jan tappaı ketti».
TÚLKI MEN TYRNA
Bul jaǵdaıdy ekijaqty qatynaspen salǵastyryp, astar izdegender de joq emes.
Andreı Nıkýlın: «Toqaevtyń qarymta qaıtarǵany dıplomatııalyq hattama aıasynda kútpegen jerden Pýtınge qazaqsha sóılep bastaǵanynan belgili boldy. Bul jaǵdaıdyń qanshalyqty tosyn bolǵanyn zalda qulaqqap izdegen mártebeli meımandardyń jan ushyrǵan áreketterinen baıqaýǵa bolady. Týra ertegideı aýmaıdy. Túlki men tyrna bir-birine qonaqqa qalaı bardy)) Mine, saǵan quman, mine saǵan tabaq)».
Vera Afanaseva: «Toqaev ne dedi?» Ol «Bul aqymaqtar meni túsinbeı turǵanda, senderge olar týraly ázil aıtyp bereıin,-» dedi. Toqaevtyń Pýtınmen baspasózge ortaq málimdeme jasaǵanda qazaqsha sóılegeni jáne búkil reseılik delegaııany essiz qaldyrǵany týraly bári jarysa ári mysqyldaı jaza bastady. (Qazaqstan) Jaqsy kórshi bolmaıtyny anyq».
Konstantın Kalachev: «Reseı men Qazaqstan qashan naǵyz odaqtas bolady?» «Vladımır Vladımırovıch Pýtın (nemese onyń «syńary») Qazaqstan prezıdenti Qasym-Jomart Kemeluly Toqaevtyń ákesiniń atyn durys aıtqan kúni». Ázirge olar tek seriktester».
«TAZDYŃ ShEKESINE JASALǴAN ÁDEMI ShERTPE»
Ivan Iakovına: «Pýtın Qazaqstan prezıdentiniń ákesiniń atyn taǵy shatastyrdy. Al ol bolsa, miz baqpaǵan qalpy Pýtınge qazaqsha sóılep bastady. Pýtın jáne onyń barlyq qyzmetkerleri qulaqqap izdep, jan-jaǵyna jaltaqtaı ketti. Moıyndaý kerek: Qasym-Jomart Kemeluly tazdyń shekesine ádemi shertpe jasady».
Anatolıı Nesmııan: «Toqaev Pýtınniń dórekiligin umyta qoımas. Toqaev – mol dıplomatııalyq tájirıbesi bar myqty saıasatker. Al onyń jeke basyna ashyq til tıgizgen, atyn ádeıi burmalaǵan Pýtınniń dórekiligin umyta salýy ekitalaı. Sondyqtan ol dıplomatııany qalaı jasaý kerektigin biledi jáne tikeleı nuqsan keltirmeıtindeı jolmen sytylýdy da qatyrdy. Astanada Pýtınmen kezdesýde poker Toqaev kenetten qazaq tilinde sóılep, esesiniń bir bóligin qaıtaryp, qonaqtardy aýdarma qulaqqaptaryn izdeýge májbúr etti. Bir qyzyǵy, qazaq tiline uqsas túrik tilinde sóıleıtin Peskovtyń da qulaqqap izdeı bastaǵany tańǵaldyrady. Muny ol bálkim kóbine oryssha balaǵat sóıleıtin áriptesterinen erekshelenbes úshin jasaǵan shyǵar».
«TÁÝELSIZ TIL SAIaSATY»
Arkadıı Dýbnov: «Pýtın dostas TMD astanalaryna barǵan kezde mundaı jaǵdaıdy buryn-sońdy kezdestirmegen. Ondaǵy basshylar oǵan árqashan tek orys tilinde sóıleıtin, Úlken aǵanyń tilimen aıtqanda, bul dástúr buzylmaıtyn bolyp kórinetin. Sóıtse, basqasha da boaldy eken... Bul «qazaqsha kirispe» Pýtın men onyń delegaııasy múshelerin sonshalyqty tańǵaldyrdy, olar ústel ústindegi qulaqqapty izdeýge asyqty. Toqaev olardy aýdarma arqyly onyń sózin tyńdaýǵa májbúrledi. Bul ózi teńdesi joq oqıǵa boldy. Máskeýde úlken yqylaspen qarsy alǵan TMD elderinde orys tilin zertteý uıymyn qurý týraly bastama kótergen Qazaqstan prezıdenti Qazaqstannyń táýelsiz til saıasatyn júrgizýge nıetti ekenin birden ańǵartty».
«KREMLDEGI NAÝQAS»
Bul – Pýtınniń Toqaevty ataǵandaǵy shamamen tórtinshi ret qatelesýi.
«Kóbi Qazaqstan prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevty taǵy da qate ataǵanyna, negizi «Kemelovıch» bola tura, «Kelemovıch» ataǵanyn synaýda. Dese de, «Vasılıch» (Vladımır Pýtın – avt.) taıaýdaǵy jyldary álemdegi eń kúrdeli ári uzaq esimderdiń birin atap, quttyqtaý joldaǵany belgili boldy. 2016 jyly Kreml saıtynda «Taıland koroli Maha Vajıralongkorn Bodıntrathepavarangkýndy taqqa otyrýymen quttyqtady» dep habarlandy. Alaıda, aýyzsha quttyqtaǵan vıdeosy esh jerden tabylmaǵan» dep jazdy Podosokorskıı telegram arnasy.
«Pal Vasılıch» búgin óziniń komfortty zonasynan shyqty – ol endi Qazaqstan prezıdenti Qasym-Jomart Kemeluly Toqaevtyń esimin qaıta-qaıta qaıtalap jattaýy kerek. Spoıler – «Jım-jımychtan» dáýirinen beri ol áli Toqaevtyń esimin aıtyp úırenbegen» dep jazdy Dabl Iat.
Sergeı Abashın: «Nemeneee, taǵy ma? Jemeleevıch, Ishemelevıch, qazirgi Kelemıch. Endi taǵy ne dep atar eken?»
Atalǵan blogerlerdiń synaýynan bólek Sergeı Smırnov telegram arnasynda Pýtınge arnap «mem» de jarııalanyp úlgeripti.
«Takaevtyń esimin pýtın jattaı almasyn dep Pentagon oılap tapqan» delingen fotoda.
Eshkın Krot: «Kremldegi naýqas» kópshilik aldynda Qazaqstan prezıdentiniń atyn tórtinshi ret durys ataı almaı otyr. 2022 jyldyń qańtarynda ol oǵan «Kemel Jomartuly Toqaev» degen at berdi. Sol jyldyń maýsym aıynda ol Toqaevtyń atyn tez ataǵany sonshalyq, tyńdap úlgerý múmkin bolmady. Al 2022 jyldyń tamyz aıynda ol Toqaev Qasym Jomartuly Kemeluly dedi... Degenmen, tańǵalatyn dúnıe emes: «býnkerdegi geostrateg» eshqashan qatelikterinen sabaq alýdy úırenbeıdi – bir batqan bylyǵyna qaıta-qaıta bata berýdi jón kóredi.
«LADIMLADIMICh PÝKIN»
Pýtındi «biraz jerge aparyp tastaǵan» blogerler endi Toqaevtyń buǵan nege kóne beretinin sóz qyldy.
Andreı Nıkýlın: «Taǵy shatasty. Dálirek aıtsaq, atyn umytyp qalǵandaı keıip tanytty».
Farıda Kýrbangaleeva: «Pýtın taǵy da Qazaqstan prezıdenti Toqaevtyń esimin durys aıta almady. Astanaǵa barǵanynda «Qasym-Jomart Kemelulynyń» ornyna aldymen túsiniksiz birdeńeni aıtty. Toqaev buǵan qaıtip shydap júr? Ótken jazda Sankt-Peterbýrg ekonomıkalyq forýmynda Pýtın ony «Kemej Ishemılevıch» dep atady. Al 2022 jyldyń qańtarynda UQShU elderi basshylarynyń kezdesýinde – «Kemel Jomartuly» dedi. Shynymen Toqaevtyń buǵan qalaı shydaıtyny tańǵaldyrady. Ladımladımıch Pýkın qalaı jasasa, oǵan da solaı jaýap berý kerek..
Dına Lıtpın
«Adyrna» ulttyq portaly
