"Altyndy dombyraly" Maqsat aqyn,
Özıŋe bır söz aitam, kel, kel jaqyn!
"Maqsatjan, "Altyn dombyraŋ" qūtty bolsyn! "Altyn dombyra" paida bolǧaly dürkın-dürkın uahabitterdıŋ qolynan tüspei qoiyp edı. Sonau jyly aşynyp "Altyn dombyrany" nege tauyqtar alady?" atty maqala da jazdym. Eş qairan bolǧan joq, Nazarbaev bilıgımen bırauyz uahabitter aiylyn da jiiar bolmaǧasyn bärın Qūdaiǧa tapsyryp, aqyryn kütuge tura kelgen. Kütude bır nyǧmet bar, sonyŋ aiǧaǧy osy jolǧy – "Altyn dombyrany" uahabittermen basy eş pıspei qoiǧan qazaqy aqyn sen alypsyŋ. Öŋşeŋ arab tūqymdy attardyŋ ışınen qazaqy jüirık bäigeden kelgendei şyn quanyp otyrmyn, Maqsatjan!
Öz basym senı qazaqy tanymdy häm aitys aqynynyŋ babalardan qalǧan dästürı men sertın eşqaşan satpaǧanyn üşın qadırleuşı edım, Būl saǧan oŋai tigen joq, ärine. Onyŋ üstıne qoǧam belşesınen batqan bylyqtardy, sonyŋ ışınde dınşıldık dertı de bar – aiausyz äşkerlep, külbıltelemei soiyp salyp qarap otyratyn aqközdıgıŋe aitys janküierlerı täntı bolǧanymen, salafi kösemderınıŋ jıtı baqylauy men solardyŋ yǧymen jürıp-tūratyn ūiymdastyruşylar men qazylardyŋ saǧan ışı jyli qoimaityn; aralarynda jaqtasqysy kelgender bolǧanymen olar da syn sätte täuekelge bara almai, pūşaiman bolatynynan da habardarmyz.
Mıne, bügın aitys önerıne töngen qauıp bırjola seiılgendei, būl önerdıŋ basyna ornaǧan tünek zaman artta qalǧandai – halqymyzdyŋ aitys önerınıŋ tıleuqorlarynyŋ barlyǧy bır kısıdei quanysyp, özıŋdı şyn köŋılden, riiasyz qūttyqtasyp jatyr. Senıŋ bügıngı jeŋısıŋ, keşegı Süiınbai, Janaq, Şöje, Şerniiaz, Kempırbai, Tübek t.b. halyqşyl aqyndardan miras bolǧan qazaqy aitys önerınıŋ jeŋısı! Ūzaǧynan süiındırgei!
Aitpaqşy, aitysty ūiymdastyruşylarǧa da myŋ alǧys! Sebebı, baiqalyp tūrdy – bügıngı aitysta uahabi-salafi aqyndar bolǧan joq Mūnyŋ özı oŋ nyşan! Būl ūlttyq ideologiianyŋ oŋ baǧytqa bet būrǧanynyŋ belgısı. Bilık, ondaǧy el aǧalary aitystyŋ memlekettık ideologiiamyzdyŋ rupory boluǧa tiıs bırden-bır ruhani küş, avangard öner ekendıgıne közı jete bastaǧan syŋaily. Laiym solai bolǧai!
Äitpese, anau jyldary bürsız bilık aidyn künnıŋ amanynda aitysty säläfilerdıŋ qolyna berıp qoidy emes pe! "Aitystyŋ äkesı" atanǧan Jürsın aǧaŋ sodan qūsa boldy. Endı qaitsın, Myrzekeŋ aitpaqşy, "Jasynanan balapandai baptaǧan" aqyndarynyŋ denınıŋ sälafi bolyp ketkenın attary atap tūryp, efirlerden aşynyp aityp saldy da. Būl onyŋ janaiqaiy edı. Men bilıktegı uahabisterdıŋ odan aitysty qalai tartyp alǧanyn, būl sūmdyqtyŋ qalai "jüzege asyrylǧanyn" Jürsın aǧanyŋ öz auzynan estıdım. Bügın ol kısı de quanyp otyrǧan şyǧar. Qūdai quat bersın ol kısıge! Tezırek sauyǧyp, ortamyzǧa oraluǧa jazsyn.
Solai, Maqsat bauyrym, sen ūlt kösemderı Älihan Bökeihan men Älımhan Ermekov, Jaqyp Aqbaev, ūly änşıler Äset Naimanbaev, Manarbek Erjanov, Küläş Bäiseiıtova tuǧan topyraqtansyŋ ǧoi. Sondyqtan da şyǧar, sen qazaqy ūstanymyŋnan aiyrylmadyŋ, önerdegı prinsipıŋnen tanbadyŋ. Bügın sol qasiet saǧan jeŋıs bop keldı.
Endı saǧan aitarym, osy ūstanymyŋnan aiyrylma, önerdıŋ mūraty, önerpazdyŋ, onyŋ ışınde aitys aqynynyŋ maqsūty halyqtyŋ mūŋyn jyrlau, bilık ozbyr bolsa – äşkereleu, halyq pen bilıktıŋ arasyna köpır bola bılu, nadandyqty aiyptau, jamandyqtan jirendıru, jaqsylardy därıpteu, eldı bırlıkke, yntymaqqa şaqyru. Ärine būl jol jeŋıl emes, bıraq būl mūrat jolynan sen tabyla alasyŋ. Öitkenı sende halyqtyq aqynǧa kerektı qasiettıŋ bärı bar! Būl qasietter – aitys aqyndary qazaqtyǧy men aqyndyq önerın düniege satyp, uahabit bolyp jatqanda ia bır tabany taiǧaqtary sol sūmdarǧa tılektestık tanytyp jürgen tūsta iaki solarmen "qos mekendıler" sekıldı qatar "ömır sürıp" jürgende senıŋ salafi bolmai qoiǧan qaitpastyǧyŋnan bılıngen. Būl qaitpastardyŋ ışınde Däuletkerei Käpūly men Rinat Zaiytovtyŋ da bolǧandyǧyn aita ketkım keledı. Alǧystarmyn būl qos saiypqyranǧa da!
Dätke quat, ol kezeŋ öttı, syrtqy-ışkı jau küşter qanşa milliard aqşa qūisa da qazaq qoǧamy sälafizmdı qabyldamai qoidy, (Halqymyzdyŋ mūnysy endı erlık boldy) Bıraq älı künge şeiın menı qynjyltatyny – salafizmdı aldymen aitys aqyndary, änşı, küişıler, bylaişa aitqanda, qazaq ruhaniiatyna qorǧan boluy tiıs, ūlttyq immunitetı küştı boluy kerektı önerpazdardyŋ qabyldaǧany, qabyldap qana qoimai, jat dınnıŋ soiyl soǧar – nasihatşysyna ainalǧany.
Aqyn degen ejelden syrttan töngen dūşpandy, ışten ırıtkı salǧyş jau küşterı aldymen sezetın, sezıp qana qoimai, bırden attan salyp, dabyl qaǧatyn qazaq qoǧamynyŋ asa bır tüisıkşıl – indikator qauymy, ūlttyŋ ruhani küzetşısı edı. Al myna zamanda aitys aqyndarynyŋ bırazy satqyn bolyp şyǧyp, qazaqtyŋ baiyrǧy dästürıne, ata-baba aruaǧyna qarsy maidan aşty. Men osyǧan älı taŋmyn. Bälkım olardyŋ asa sezgış tüisıgın jansyzdandyrǧan qu qūlqyn, közdı arbaǧyş dılgır dünie şyǧar – qaidan bıleiın.
Ūly Abai aitpai ma:
Köp adam düniege boi aldyrǧan,
Boi aldyryp, aiaǧyn köp şaldyrǧan, – dep.
Abai aitqan dünie üşın janyn jaldady ǧoi deimın, būl jaldaptar. Äitpese, ūlttyq dünietanymǧa qarsy şyǧa ma, halyqtyq dästürge, salt-sanaǧa asqan ölermendıkpen maidan aşa ma? Estuımızşe, taiauda bilık būlarǧa qarsy zaŋdyq negızde qatal şaralar qoldanady deidı. Sol kezde būlardyŋ basqaşa sairaitynyn bılemın, älden sairai bastaǧandary da bar. Bıraq mūnyŋ bärı poiyz ketıp qalǧandai – keş! Qazaq qoǧamy ūlttyq dünietanymǧa ittık jasaǧan här uahabittı ūmytpaidy. Būl qyrma mūrt, teke saqaldardyŋ ärqaisy keleşekte ūlttyŋ "Qara taqtasyna" tızımdeletın bolady. Qoǧamdyq sana osyǧan kele jatyr.
Al Maqsatjan, özıŋdı qūttyqtaǧaly ekı-üş auyz lebız jazaiyn degen edım, jazbam sozylyp barady, osy tūstan doǧaraiyn.
Aqjol saǧan!, Halyqtyŋ qadırlı aqyny, aiauly önerpazy atan! Aqyn üşın, jalpy köşelı önerpaz üşın halyq qūrmetınen asqan ataq ta, daŋq ta joq. Sol jolda ärkez mereiıŋ üstem bola bersın, bauyrym!
Ūqsas jaŋalyqtar
