Kez kelgen ūlttyŋ bolaşaǧyn qalyptastyruda bılım maŋyzdy röl atqarady, al Qazaqstan odan tys qalmaidy. 1991 jyly täuelsızdık alǧannan berı elımız bılım beru jüiesın damytuda orasan zor tabystarǧa qol jetkızdı. Bılım sapasyn arttyru üşın bırqatar auqymdy bılım beru reformalaryn jürgızdı. Osy reformalar aiasynda elımızde oqytudyŋ zamanaui ädısterı engızılıp, syni tūrǧydan oilau men praktikalyq daǧdylardy damytuǧa köŋıl bölındı.
Qazaqstannyŋ bılım beru jüiesı dästürlı bılım beru mekemelerın de, zamanaui sifrlyq platformalardy da qamtidy. Tehnologiianyŋ damuy men sifrlyq revoliusiia bılım salasyna qosqan jaŋalyq boldy. Qazaqstan onlain platformalardy paidalanudy qolǧa alyp, bılım men daǧdylardy aludyŋ bıregei mümkındıkterıne ie boldy. Degenmen, sifrly bılım alu qazaq tılınde qalai jüzege asuda?
Būl turaly älemdık deŋgeidegı bılımdı qoljetımdı etıp, qazaq tılıne audarǧan Education Development Fund Kazakhstan qoǧamdyq qorynyŋ atqaruşy direktory Sarybekova Äsem Jandarbekqyzymen sūhbattastyq.
- Qazaq tılıne türlı saladaǧy sabaqtardy audaryp jürsızder. Qosymşa jaiynda tolyq aityp berseŋız.
- Kez kelgen adamǧa kez kelen jerde älemdık deŋgeidegı bılımdı qoljetımdı etu Khan Academy platformasynyŋ negızgı missiiasy. Khan Academy bılım beru platformasy älemnıŋ 190 memleketınde qoldanylyp, 60 -tan astam tılge audarylyp jatyr. Negızın qalauşysy - Garvard tülegı Salman Han. 2008 jyly YouTube jelısıne matematika taqyryptaryn tüsındırumen bastaǧan bolatyn. 2012 jyly alǧaş ret platformany özge tılderge audaruǧa resmi kelısım berdı. Al Qazaqstanda alǧaş ret būl joba 2019 jyly jüzege asa bastady. Būl joba qarapaiym studentter bırıgıp, erıktılık negızde bastalǧan bolatyn.
- Jobanyŋ negızgı maqsaty qandai?
- Negızgı maqsat - biologiia, fizika jäne matematika pänderın tolyq qazaq tılıne audaryp şyǧyp, qoljetımdı etu. «Bılımdıge dünie jaryq, bılımsızdıŋ künı kärıp» degendei bılımdı ūrpaq tärbielesek, elemızdıŋ bolaşaǧy jarqyn bolary sözsız. Ärine, orys jäne qazaq tılderınde türlı salada sabaq beretın platformalar jeterlık. Al bız qazaq tılınde damytyp, elımızdegı balalarǧa sapaly bılımmen qatar özdıgınen bılım aluǧa qūştarlyǧyn arttyrǧymyz keledı. Sol üşın de elımızdegı üzdık mamandardy bırıktırıp, sapaly önım jasaudamyz.
- Ūjymda qanşa adam bar? Olardyŋ bılım deŋgeiıne nazar audarasyzdar ma?
Osy uaqytqa deiın jobany jüzege asyru üşın 500-ge juyq erıktı jūmys jasady. Ärine joba öte auqymdy. Sondyqtan sabaqtardy audaratyn mamandar bılımdı, öz ısterınıŋ maitalmandary.
- 2021 jyldan bastap, resmi qoǧamdyq qor retınde qūrylypsyzdar. Bügınge deiın nätije qandai?
- Aǧylşyn tılındegı platformada 12 myŋnan astam video sabaq, 80 myŋǧa juyq praktikalyq jattyǧular jäne 4 myŋǧa juyq maqala bar. Qazırge deiın bız 1200 den astam videony qazaq tılıne audaryp özımızdıŋ jelıge jüktep ülgerdık. Videolardyŋ qatarynda matematika, fizika, biologiia jäne kompiuterlık baǧdarlamalau syndy pänder bar.
İä, bız 2021 jyldan bastap resmi qoǧamdyq qor retınde jūmys jasai bastadyq. Bır jyl ışınde bız 147 oquşyǧa matematika pänınen onlain olimpiada jäne 187 mūǧalımge arnalǧan forum ötkızdık. Būl bılım jüiesın jaqsartuǧa köp kömegın tigızıp keledı. Öz betımen oqimyn degen oquşy üşın de paidaly.
- Alǧa qoiǧan josparlaryŋyz bölısseŋızder.
- Video sabaqtarmen qatar bızdıŋ qosymşa da qazaq tılınde jūmys jasaudy bastady. Degenmen, jobany ülken deŋgeige jetkızu üşın qazır qarjylyq qoldau qajet. Sol arqyly qazaq tılınde bılımnıŋ kez kelgen salasyn damytyp, oquşylardyŋ älemdık ǧylymi ortada tabysty qatysuy üşın qajettı zamanaui bılım men daǧdylardy bergımız keledı.
-Sūhbattasqanyŋyzǧa rahmet!
