Qazaq qyzdarynan týǵan balany " jıen" dep, olardy erekshe erkeletidi. Qansha erkelese de , əýre- sarsańǵa salsa da "ITTIŃ kúshigi "dep kúle qabyldaıdy. Jıender unatqan nərselerin suramaı əketse, "Əlgi kúshik tistep ketti"dep rıza bolady.
Bul tartýdyń "Jıenquıryq " atalý sebebi: Erteden Qaıqy atty bıdiń jaqsy kóretin aqyldy Smet degen jıeni bolypty.
Smet naǵashysyna baryp :-Ata , maǵan kelesi jylǵy tólińizden on qozy berińiz dese , atasy : Qoı quıryǵynda túımesi bar qozy týsa saǵan berem-depti. Kelesi jyly barlyq qoı túımesi qozy týypty.Kórgen el : Bul qalaı bolǵany ?- dese, naǵashysy : Bul túgelimen JIENQUIRYQ- depti.
Kelesi jyly jıeni kelip atasyna: "Osy eshkilerdiń alǵan tóldi maǵan berińizshi-depti, jaıylyp júrgen 20 eshkini kórip, naǵashysy: Jıenjan erkek bolsa laqtary seniki , ústine taǵy bir laq qosyp berem- depti.Kelesi jyly 20 eshki 40 erkek laq týypty.
NAǴAShYSY sózinde turyp , laqtaryn beripti.
Laqtardy aıdap ketip bara jatqan jıenine qarap atasy : Jıen kelgenshe aýylǵa, jeti bóri kelsin- depti. Qazaqta jıenge 40 serkesh ataý osydan qalǵan.
Smet bir jylda taǵy kelip naǵashysyna : Kelesi jyly bıe shubar qulyn týsa, maǵan berińiz - depti.
Qulyndaǵan bıeden 40 shubar qulyn týypty.
Qaıqy bı 40 QULYNDY jasyryp, jıenine :Oıbaı Jıen , bıeler shubar qulyn tappady - dep aldap,jıenine tana- torpaq beripti. Jıeni, atasynyń aldaǵanyn bilip, renjip ketedi.
Kóp keshikpeı Qaıqy bıdiń maly qyrylady.
Sol kezde :Jıenniń nazasy jaman - depti Qaıqy bı. Sondyqtan qazaq jıeni ne surasa sony beretin bolypty.
Al "Jıenquryq"- dep ataýynyń shyǵý sebebi naǵashysy aýylyna kelgen jıenine qolyna quryq
berip : Ózine unaǵan malǵa quryq sal -deıdi .
Demek ustaǵan quryq tıgen mal jıeniniń enshisi bolǵan. Kóbine qazaqtar "Jıenquryq"- dep, úıine alǵash kelgen jıenge qazirgi zamanda qozy - laq nemese mal ataıdy.
Qazaqta negizinen "Jıenquryq" tartýy kóp qoldanady.
Qurmetti Dostar! Salt- dástúr týraly jańa aıdar ashý kerek soǵan qalaı qaraısyzdar ?
Atyn qalaı ataımyz? Sizderden jaýap kútem.
Etnograf Raıhan Mataeva
