Kamıl Mýllashev – gıperrealızm janryn Keńes Odaǵyna ákelgen alǵashqylardyń biri. Mýllashev shyǵarmalary kúrdeli stılıstıka men jasyryn sıýjetpen ǵana emes, fılosofııalyq shyndyqpen aıshyqtalady. Tańdaýly jumystarynyń keıbiri Tretıakov galereıasynda, Á.Qasteev atyndaǵy memlekettik óner mýzeıi syndy ortalyqtarda saqtaýly. Ónersúıer qaýymǵa dekoratıvtik máneri aıryqsha «Súıimbıke», «Ǵabdolla Toqaı», «Bozoq arýy» syndy aıtýly týyndylardy tartý etken sýretshiniń astanadaǵy sheberhanasyna arnaıy barǵan edik. Bul joly Súıimbıke hanshanyń bir emes, birneshe músin eskızin qatarlastyra tizip, qashap jatyr eken.
– Siz beınelegen «Súıimbıke» sáni men saltanaty asqaqtaǵan, ór rýhymen eńsesin bıik ustaǵan, áldeqaıda tiktegen sulý janarynan synyq kóńili qylań beretin dáýirli shyǵarma. Baıqasaq, Súıimbıke obrazy sońǵy jyldardaǵy shyǵarmashylyq ustynyńyzǵa aınalǵandaı.
– Súıimbıke halyqqa jaqsylyǵy kóp ótken, parasatty ǵana emes, bilimdi patsha bolǵan. Hansha týraly jyr-dastanǵa, ańyz-áńgimege qanyǵyp óstim. Áke-sheshem ańyz ǵyp kóp aıtatyn. Úlken Noǵaı ordasynyń bıleýshisi bolǵan Júsiptiń qyzy. Ákesi Súıimbıkeni Qazan bıleýshisi Safagereı hanǵa uzatyp, Qazan handyǵy saıasatyn jaqsylyqqa burǵysy keledi. Ol kezde Máskeý jaǵy Qazan handyǵyn ýysynda ustap turǵan bolatyn. Súıimbıke asqan sulý edi, Safagereı bir kórip ǵashyq bolady. Kúıeýi soǵysta qaıtys bolǵan, Safagereıden kórgen uly Ótemisgereı Qazan handyǵynyń murageri bolyp jarııalanyp, Súıimbıke balasynyń atynan bılik júrgizedi. Máskeýden qysym kórgen orda tóńireginde satqyndyq jıilep turǵan kez. Bytyraǵan halqynyń basyn biriktirip, áskerin qurap Qazan qalasyn qorǵaǵan sońǵy bıleýshisi boldy. Onyń ultyna, halqyna degen súıispenshiligi áli kúnge deıin el aýzynda. Men de tatar halqynyń bir uly retinde 1997 jyly Súıimbıke portretin salyp shyqtym.
– Myna qashap jatqan jańa músinińiz de Súıimbıkege arnalypty.
– Qazir ala tańnan qara keshke deıin aınalysyp jatqanym osy. Ózime unamaı, jańadan taǵy birneshe nobaıyn jasap shyqtym. Sáýletti, sulý bolý kerek. Jumys aıaqtalǵan soń, tezdetip Tatarstanǵa aparmaqshymyn. Búkil tatar halqy kútip otyr. Almatydaǵy Táýelsizdik monýmenti sııaqty, buıyrsa, Qazannyń qaq ortasyna qoıylatyn azattyq eskertkishine aınalady. Túrki halyqtarynyń eshbirinde Súıimbıkeniń eskertkishi joq. Kim bilsin, qarsylyq bildirýshiler taǵy bel alyp ketpese, Tatarstan prezıdenti bar, memlekettik komıssııasy bar, qoıýǵa qulshynyp otyr.
«Súıimbıke» (1997 jyl)
– Taǵy da deýińizge qaraǵanda, joba buryn da usynylǵan ba?
– 2002 jyly Tatarstan prezıdenti Mıntımer Shaımıev músindi qoıa almaımyz, quzyretim jetpeıdi degen. Búginge deıin Reseı bul músindi Qazanǵa qoıýǵa múmkinshilik bermeı kelgen-di. Ivan Groznyı basqynshylyǵynan buryn 100 jyl emin-erkin ómir súrgen Qazan handyǵyn tarıhta bolmaǵandaı kóredi. Syńarjaqtylyq, moıyndaǵysy kelmeý burynnan, Keńes kezinen bar úrdis. Qazir azdap erkinshilik bolyp jatqan sııaqty. Zaman ózgerdi ǵoı, halyqta aqparat kóp.
– Táýelsizdik aıasyndaǵy Mýllashev álemindegi tutas portretter galereıasynyń orny aıryqsha. Osyndaǵy obraz tabıǵatyn ashýda qandaı negizge súıendińiz?
– Birneshe jyl buryn elorda mańyndaǵy ejelgi Bozoq qalasynan qarý-jaraǵymen birge kómilgen áıeldiń múrdesi tabyldy. Onyń ústinde jibek jamylǵy, basynda dýlyǵa tektes pishinde bas kıimi bolǵan. Segiz júzdeı injý tastarmen kómkerilgen. Sol jaýynger áıeldiń qańqasyn maǵan kórsetip, beınesin salyp berseńiz dep habarlasty. Osyny men eski sheberlerdiń ádisimen saldym. Artynda eski Bozoq kórinip turady. Kartına «Bozoq arýy» (2018 jyl) dep ataldy. Al eń bir tolǵandyrǵan jumysym Ǵabdolla Toqaıdyń portreti (2012 jyl). Kartınaǵa bes jyl boıy kirise almaı júrdim. Toqaıdyń shyǵarmashylyǵy jan-jaqtylyǵymen erekshelense, óziniń taǵdyry, ómir súrgen dáýiri zamannyń qıyn tusy edi. Sondyqtan aqyn, fılosof Toqaıdy ǵana emes, qysqa ǵumyrynda mol mura qaldyryp úlgergen qaıratker tulǵasyn kórsetýdi maqsat ettim. Táýekel etip, jumysqa kirisken soń toqtamaı bir demmen salyp shyqtym, óıtkeni aqyn bolmysyn, taýqymetin jan-júregimmen sezdim.
– Óner ıesiniń bastan keshirgen dáýiri shyǵarmashylyǵynda iz qaldyrary anyq. Balalyq shaǵyńyz týraly aıtqanda eń aldymen esińizge ne oralady?
– Meniń balalyq shaǵym Qytaıda ótti, 19 jasyma deıin. Ekinshi dúnıejúzilik soǵystyń endi-endi bitip kele jatqan kezi. Bul ýaqytta Qytaı men Keńes ókimetiniń dostyq peıili jaqsy, mamyrajaı tus. Úrimjide turǵanyna qaramastan, ákem «Pravda», «Ogonek» syndy gazet-jýrnaldarǵa jazylyp, KSRO-da, Qazaqstanda bolyp jatqan jańalyqtardan únemi habardar bolyp otyrdyq. Jalpy sýretshi bolýdyń alǵyshartyn otbasymnan kórip óstim. Mektepte de qolym qalt ete qalsa sýret salýmen aınalystym. Ákem sýret salǵan, ataqty kallıgraf. Zamanynda mańyzdy kásip sanalatyn edi. Osy ónerimen Úrimjidegi az ǵana syıly adamdardyń biri boldy. Sheshem de kóziqaraqty, saýatty kisi edi. Áıelder gımnazııasynda muǵalim bola júrip, Qytaıdaǵy saýatsyzdyqty joıý naýqanyna atsalysty. Qatarynan bes jyl boıy Búkilqytaılyq halyq ókilderi quryltaıyna depýtat retinde shaqyryldy. Mao Dze Dýnnyń ózi Beıjińge shaqyrtyp, úsh márte ordenmen marapattady. Bedeli myqty edi. 1961 jyldary Qytaıda jappaı anarhııa beleń alyp, otbasymyz elge, ataqonysqa oralýdy oılastyra bastady. Negizi ekeýiniń de túp-tamyry Semeıden. 1930 jyldardaǵy ashtyq pen qýǵyn-súrgin kezinde Aıagóz arqyly Shyńjań asyp ketken eken. Sondyqtan men ózimdi tolyq eýrazııalyq adam sanaımyn: Qytaıda týdym, Máskeýde bilim aldym, Qazaqstanda baqýatty ómir keship, ónerimdi óristettim.
– Ózińizge tikeleı tálim bergen tájirıbeli pedagogtardan kimderdi aıtasyz?
– 1967 jyly N.V.Gogol atyndaǵy Almaty kórkemsýret ýchılıesine túsip, teatr sýretshisi mamandyǵy boıynsha oqydym. Basqalarǵa qaraǵanda ozyq bolyp, bes jyldyqty úsh jylda bitirip shyqtym. Sol kezdegi Aqrap Qudaıbergenuly Jubanov degen bizdiń qurmetti dırektorymyz meni Lenıngradtyń I.E.Repın atyndaǵy keskindeme, músin jáne sáýlet óneri ınstıtýtyna oqýǵa jiberdi. Páterde júrgen kezim edi, áýeli áke-sheshemdi ornyqtyryp tastaıyn dep 2-3 jyl jumys istep, úı saldym. Sóıtip 1972 jyly Lenıngradqa, qazirgi Sankt-Peterbýrgke oqýǵa bardym. Qala óte sýyq, úırenisý qıynǵa soqty. Kúnniń kózin kórmegennen keıin kózim aýyratyndy shyǵardy. Aqyry V.I.Sýrıkov atyndaǵy Máskeý memlekettik kórkemóner ınstıtýtyna aýysyp aldym. Pıterde akademızmdi qatty ustansa, munda burynnan kele jatqan erkinshilik bar. Maǵan óte jaqsy boldy. Salǵan sýretterime qaıran qalǵan professorlardyń ózderi qaıbir jumystardan bosatyp jiberetin. Onda Taır Salahov degen bútin dúnıege áıgili akademıktiń qolynan oqydym. Ol ýaqytta «qatań stıldiń» kezi, ıaǵnı kúndelikti ómir tynysyn, halyqtyń qara jumysyn beıneleý kerek. Ken qazýshylar men kolhozshylardy, saýynshylardy jappaı saldyq. Al men osyǵan qarsy boldym. Náziktik pen tazalyqqa qushtar edim. Sóıtip júrip gıperrealızm baǵytyna jaqyndadym. Bul shyndyqty shyndyqtan da asyra kórsetý degen uǵymǵa saıady.
– Bul ýaqyt sizdiń ataǵyńyzdy búkil Odaqqa áıgileıtin realıstik mánderdegi týyndylaryńyzdy jazyp júrgen shaqtaryńyz ǵoı.
– Iá, «Tań» (1976) degen jumysymmen Máskeýde ótken Búkilodaqtyq kórmege qatystym. Oqyp júrgen stýdenttiń Odaq deńgeıindegi kórmege qatysýy ınstıtýt tarıhynda buryn-sońdy bolmaǵan. Jumysym sondaǵy akademıkterge unady. «Jer jáne ýaqyt. Qazaqstan» trıptıhi de osy qatarda týǵan dúnıe. Muny kórme kezinde Tretıakov galereıasy satyp alyp, birneshe ret basylyp shyqty. Munyń barlyǵy Qorǵaljynnyń mańaıynan tapqan sýretter. Kún uzaq qoı baǵyp, keshke óristen kele jatqanda aldyńnan neshe myńdaǵan kıikterdiń otary órip shyǵatyn. Kıiktiń kóptigi sonsha, kolhozdyń qoıynan asyp ketetin. Keń dalaǵa jaıylǵan telegeı teńizdeı edi. Aspan. Dala tósindegi tolqyndaı terbelgen jýsan. Sol teńizde delfındeı asyr salǵan kıikter. Osylardyń arasynda óz baqytyn izdep saparǵa attanǵan jolaýshydaı dala kezdim.
– Mundaı aıaqasty kelgen tanymaldylyqty qasyńyzdaǵylar qalaı qabyldady?
– Dostar kóp boldy. Al shyǵarmashylyqta ámanda jalǵyzsyń. Kóre almaǵandar da az emes. Qoldap-qoshtap, qýanǵandar da barshylyq. Qazir de sondaı. Jerdiń túbi Kamchatkaǵa baryp «Men Mýllashevpin» desem tanıtyndar tabylady.
– Ustazyńyz, akademık Taır Salahov sorealızmniń negizin qalaǵan sýretshi retinde dańqy shyqty. Osy tárizdi sizdiń ǵana qoltańbańyzdy aıshyqtaıtyn qandaı suńǵat tehnıkasyn aıta alamyz?
– Kóp jaǵylym – maıly boıaý tehnıkasynyń basty ereksheligi. Iaǵnı, kenep betine boıaýdy qabattaı kele, biryńǵaı tep-tegis etip shyǵaramyz. Osyndaı stılıstıkamen «Súıimbıke» (1997 jyl), «Meıirim shýaǵy» (2000 jyl), «Aqyn Sara» (2002 jyl) sekildi jumystarymdy salyp shyqtym. Tabıǵatqa shyqqanda ımpressıonızmniń qoıý reńkin paıdalanǵandy jaqsy kóremin. Qaı bir jumystarymdy jazbaı, shala qaldyratynym bar. Negizinen maqsatyma baılanysty. Kez kelgen aspapta aǵylyp oınap turatyn sheber mýzykant sııaqty meniń de qoldanatyn ádis-tásilderim alýan túrli. Kóbinde ár túrli ıdeıamen erkin jumys istegendi unatamyn. Keıingi jastar bir tásildi úırenip alyp, sol úrdispen adamdy da salady, tabıǵatty da salady. Biraq mundaı ádisti kezinde Qytaı, Eýropa sýretshileri de keńinen qoldanǵan. Máselen, qytaı sýretshileri bir japyraqty myń ret salyp, ishinen bireýin tańdap alady. Dese de bul – túbinde úlken sheberlikke alyp baratyn dúnıe.
– Al kompozıııa tabý, sıýjet izdeýde qandaı izdenisterge bardyńyz?
– Onyń joly kóp. Bir taqyrypty ártúrli jolmen izdenesiń. Tarıhı, realızm, portret, klassıızm, avangard boıynsha túrli taqyrypta izdendim, istedim. Qazirgi jumystarymnyń baǵyty tipti bólek. Meni tanytqan jumystarym ómirden alynǵan, arman qylyp izdegen, sezim tasasynda jatqan syndarly kózqarastan týyp, tez syzbalar arqyly salynǵan shyǵarmalar. Qııaldan da shyǵarýǵa bolady. Al tarıhı taqyryptar úshin izdený barysy tipti bólek. Máselen, Abylaı han men Jánibek-Kereı obrazyn etnografııalyq yńǵaıda tarqatý úshin ishki sezimińe den qoıasyń. Óıtkeni eshqandaı nusqaýlyq joq. Qanshalyqty kóp izdenseń, sonshalyqty mazmuny tereńdeı túsedi.
– Franýz, nemis, ıtalııalyq sýretshilerdiń shyǵarmashylyǵyńyzǵa eleýli yqpal etkenin aıtasyz.
– Orta ǵasyr sýretshilerin, ásirese mynaý XX ǵasyr basyndaǵy kýbızm, ımpressıonızm ókilderi – Pıkasso, Pol Gagendi óte jaqsy kórem. Sol qatardaǵy sýretshilerden Anrı Matıssten úırendim, tanydym. Professorymyz Salahov «Eshkimge baǵynyp, yqpalynda ketpe. Az bolsa da óz sózińdi aıtyp qal», deıtin. Bir sýretshiler bolady, bireýlerdi Qudaıdaı kórip, tabynyp jatatyn. Ol – jaqsy nárse emes.
– Kazımır Malevıchtiń «Qara kvadraty» árkez aıtylyp keledi. Bul kartınany siz qalaı túsindirer edińiz?
– Malevıch óz dáýirinde úlken jańalyq boldy. Ol kvadrattyń ishinde eshteńe joq, qara boıaý ǵana. Másele, eń birinshi bolyp «Mine, ómir osyndaı bolady» dep aıta alýynda. Úlken maǵynaly dúnıe. Sol tárizdi Parıjdegi Jorj Pompıdý mýzeıinde bıiktigi 8 metrlik kartına bar. Kórdim, eshteńe jazylmaǵan appaq kenep qana. Sonyń aldyna kelgen el-jurt óziniń oıyn aq qubylystan izdeıdi. Pıkassony da salý qıyn emes, tek qaıtalap sala alasyń. Biraq qaıtalaý – óner emes. Malevıch óz kezindegi talantty sýretshi, tarıhta Malevıch bolyp qaldy. Sony sán retinde qaıtalap, kóterip jatatyndar bar. Qara kvadratta eshqandaı qupııa joq. Malevıchtiń kvadratynan soń, kýbızm bizdiń ómirimizdiń san salasynda kórinis tapty. Qazir haı-tek maǵynasy ózgerip, 100 jyl degende kýbızm stılıstıkasy birtindep ketip bara jatyr. Birinshi bolyp jasaı alsań, sol seniń dańqyńdy asyrady. Óner osyndaı daralyqty súıedi.
– Degenmen sol 70-80-jyldardaǵy shyǵarmalaryńyzdan ózindik qoltańba, erekshe uqyptylyq baıqalatyndaı.
– Qazaqstan beıneleý óneriniń kósh basynda turǵan Áýbákir Smaılov, Ábilhan Qasteevterdi túgel kórdim. Salıhıtdın Aıtbaevtarmen birge jumys istedik. Aısha Ǵalymbaevamen óte jaqyn aralasyp turdyq. Abaıdy qashaǵan Hakimjan Naýryzbaev, dúnıeden erte ótip ketken Maqym Qısamedınov qandaı jigit edi. Onyń «Mahambet» (1973) toptamasy – grafıkalyq shyǵarmalarynyń eń tóresi. Óte mádenıetti, zııaly jan boldy. Aldyńǵy tolqyn aǵalardan úırene júrip, ǵylymdaǵy, mádenıettegi orasan zor ózgeristi ańdaı bildim ári romantıkalyq lırıka arqyly jetkizdim. Shyǵarmashylyq, plastıkalyq turǵydan qazir de mańyzyn joǵaltqan joq. Keńes Odaǵynda birinshi bolyp gıperrealızmdi ashtym. Ol kezde bar bolǵany 32-33 jastamyn. Atbasar, Qaraǵandy jaqtaǵy kolhozdardy aralaı júrip, shopandar ómirine qatysty jumystardy ákeldim. Bul jumystardyń barlyǵy zamana shyndyǵyn, tynysyn kórsetetin týyndylar. Qoıshylardyń da adam ekenin, jer ıesi ekenin, olarǵa da erekshe nazar aýdarylýy tıis ekenin maqsat etip salynǵan kartınalar. «Kazahstanskaıa pravda» gazeti «Sovet shopanyn nege beıshara etip kórsetesiz? Sovet shopanynyń qolynda dombyrasy bar, árdaıym kóńildi júrýi tıis», dep jazdy. Odan keıin 90-jyldar múldem qıyn bolyp ketti. Osy kezde sheberhanamnan shyqpaı, erekshe taqyryptarmen jumys istedim.
«Ýaqytpen ushý», (2017 jyl)
– Sol aýmaly-tókpeli kezeńde týǵan shyǵarmalaryńyzǵa toqtalaıyqshy.
– Bul jumystardyń barlyǵy serııaly, jalǵasty dúnıeler. Negizgi ıdeıasy adam men tabıǵat tepe-teńdigin kókseıdi. Shet memleketterge kóp satyldy. Tarıhpen, sımvolızmmen, túste kórgen, aqyldan syrt oılardy múmkinshiligiń jetse salýǵa bolady. Qazaqstan táýelsizdigin alǵan soń buryn aıtylmaǵan qazaq tarıhy, portreti, kózqarasy jazyla bastady. Men de sol kezde kirisip, Abaıdyń, qazirgi ártisterimizdiń, Tuńǵysh Prezıdentimiz Nursultan Ábishulynyń portretterin saldym.
– Myna sol qaptalymyzda ilinip turǵan kartına sizdiń Sırııa, Aýǵanstanǵa barǵan atyshýly saparyńyzdaǵy qoltańbańyz sııaqty.
– Keńes kezinde shetelge árkim shyǵa almaıtyn. Men alty jyldaı Búkilodaqtyq sýretshiler odaǵynyń komıssııasynyń basshylyq quramynda boldym. Bir kúni «Mýllashev, bir tapsyrma bar. Óte mańyzdy» dep shaqyrdy. «Qaıda baramyn?» desem, «Sırııaǵa» deıdi. «Soǵys bolyp jatqan joq pa?» desem, «onda turǵan ne bar?» dep kúledi. Sırııany ákemniń aıtýymen biletinmin. «Óner tarıhy» degen úlken albomnan ejelgi Grekııany, Sırııany kórsetip, áńgimelep beretin. 1914 jyly Mekkeden qaıtyp kele jatqan atam sondaǵy Sham qalasynda ómirden ótken eken.
Tanys ta beıtanys Sırııa sapary birden qyzyq kórinip ketti. Bizdi óte jaqsy qarsy aldy. Onda árbir qadamyń tunǵan tarıh – Aleksandr Makedonskıı kezinen tartyp, burynǵy shýmerlerdiń eskertkishteri, mýzeıleri tolǵan. Sol jerden hrıstıan men musylman jurtynyń tatý dostyǵyna kýá boldym. Shirkeýi men meshiti bir tamǵa japsarlas soǵylǵan. Bir-biriniń dámhanalaryna emin-erkin kirip, shaı iship júre beredi. Saýd Arabııasy, Pákistanǵa qaraǵanda bostandyq bar. Qyzdar da kúndiz betin búrkemeı, ashyq júredi. Men sııaqty jas sýretshige talas-tartysqa toly óte qyzyq sapar edi.
«Palmıranyń trıýmfaldy arkasy», (1978 jyl)
Ejelgi rım sáýletimen dańqy shyqqan Palmırada úsh kún boldym. Siz kórsetip otyrǵan kartınany sol saparda 1978 jyly salǵam, tarıhı eńbek. «Palmıranyń trıýmfaldy arkasy» dep atalady. Soǵystan soń bul eskertkishtiń qırandysy ǵana qalǵan, jartysy joq. Sol saparda baqandaı 17 qalany araladym, biraq atamnyń qabirin izdep taba almadym. Ol kezdegi tastar jýylyp ketken eken, quran baǵyshtap keri qaıttyq. Budan soń Aýǵanstanǵa jolǵa shyqtym. Myń jyl burynǵy damymaǵan qalpynda qalyp qoıǵan aýǵan elin kórgim keldi. Buǵan deıin keńes adamynyń aıaǵy tımegen jerlerge baryp, mashınadan shyqpaı sýret saldym. Áskerler meni qorǵap júrdi.
Sol barǵan jerimde meni úsh ret Qudaı saqtap qaldy. Bir ret, men júrip ótken jolda meniń dál artymda kele jatqan qyz tank mınasyna tap boldy. Voleıbol oınaıtyn alańǵa kómip qoıǵan eken, men ınstıtýtqa kire bergenimde jaryldy. Odan keıin bizdi pıonerler úıine alyp bardy. Biz shyqqan soń 15 mınýttan soń álgi oqý ornyna bomba tastaldy. Bar bolǵany 500 metr ǵana aýlaq ketken edik. Qandaı aıanyshty. Úshinshi ret, bilmestikpen jalǵyz ózim syrtqa shyǵyp ketip, jıyrma shalma oraǵan aýǵandarǵa ustalyp qaldym. 50-deı adam jabyla ketti. Ólgen jerim osy eken dep oıladym. Janym qysylǵanda «Álhamdýlılla musylmanmyn» dep saýdyratyp, quran oqı jóneldim. Olar ańyrap 3-4 mınýt toqtap qalǵanda, áskerler kelip, aman alyp qaldy. Qazir qalaısha qoryqpaı baryp júrgenime tań qalamyn. Kózsizdik qoı.
– Al eń qymbatqa baǵalanǵan týyndyńyzdy aıta alasyz ba?
– Bul endi kommerııalyq qupııa (kúlip). Eki kartınany 70 myń, bir kartınany 50 myń AQSh dollaryna satqanym bar. Odan qymbaty...qaıbir sýretim sheteldik aýkıonda 150 myń AQSh dollaryna baǵalandy. Túgel klassıkalyq jumystar.
– Ataqty sýretshiniń búgingi jas sheberlerge aıtary bar ma? Bir áńgimeńizde úırenemin degen talantty jastar bolsa, úıretýge daıarmyn degen edińiz.
– Daryndy talapker bolsa dep kópten izdedim. Ara-tura eki-úsh qyz-jigit kelip turady maǵan. Qazir jastardyń ýaqyty kompıýterge, telefonǵa aldanýmen ótip jatyr ǵoı. Kórkemóner salasynda abdyrap qalǵan jastar kóp. Bir jaǵynan olarǵa anaý aıtqandaı úlgi de joq. Kórkemdik keńes arqyly ótken kórmeler bolǵanda, jastar kásibı sýretshilerdi tanyr edi. Anda-sanda bir bolatyn konkýrstar túk te bolmaıdy. Sýretshi bolý úshin eń áýeli sezimtaldyq kerek. Ol talantqa jata ma, bilmedim. Ekonomıster, saıasatkerler el jaǵdaıyn kúni buryn boljap jatsa, sýretshi de naq solaı ishki sezimmen ýaqyt tynysyn kóre alýy tıis. Bıyl men 75-ke tolamyn. Osy jasyma deıin astananyń arhıtektýralyq jumystarynda, kórkemóner salasynda edáýir jumys istep keldik. Kúzde mereıtoılyq úlken kórmemdi ótkizsem dep josparlap otyrmyn.
– Mereıtoılyq kórmeńizdiń jańalyqtary qandaı?
– Astanada jıyrmadan astam kórmem ótipti. Úsh kórmeme Elbasy Nursultan Ábishuly Nazarbaev qatysyp, oń baǵasyn bergen edi. Jumystarymnyń kez kelgen adamǵa túsinikti, qarapaıym, uǵynyqty bolǵanyn qalaımyn. Tarıhı mazmundy arqaý ete otyryp, dáýir kelbetin ashatyn shyǵarmalar týdyrý úshin jumys isteımin. Kórmede keıingi jyldardaǵy izdenisterime kýá bolasyzdar. Osy rette jubaıym Roza Muratbekqyzyna alǵysym sheksiz. Ol kisi bolmaǵanda sýretshilikti jalǵastyra almaı qalǵan bolar edim. Oqyp júrgende tanysyp edik, oqýǵa keri áser eter dep júrip qaldym. Kesh úılendik. Minekeı, sodan beri birgemiz. Baqyttymyz. Barlyq jumysty birge atqaryp kelemiz. Kelimdi, ketimdi qonaq kóp. Sonyń barlyǵyn ózi retteıdi.
– Áńgimeńizge rahmet.
Aıa Ómirtaı
«Egemen Qazaqstan»
