Atyraý oblysynyń tarıhı-ólketaný mýzeıiniń arheologııalyq ekspedıııasy Qyzylqoǵa aýdany Qarabaý aýyly mańynda arheologııalyq ǵylymı-zertteý jumystaryn júrgizgen edi. Nátıjesinde Sarmat ımperııasyna tıesili toǵyz qorǵandy zertteý múmkindigi týdy. Bul týraly Atyraý oblysy ákimdiginiń baspasóz qyzmeti jarııalady, dep habarlaıdy “Adyrna” ulttyq portaly.
Aqparatqa sáıkes, b.z.d. V ǵasyrǵa tıesili qorǵan Qyzylqoǵa aýdany aýmaǵynynan tabyldy. Bir qorǵannyń ishindegi toǵyz qabirdiń jeteýi tonalmaǵandyǵyn ǵalymdar dáleldep otyr.
Oblystyq tarıhı-ólketaný mýzeıiniń arheologııalyq ǵylymı-zertteý bóliminiń aǵa ǵylymı qyzmetkeri, tarıh ǵylymdarynyń kandıdaty Marat Hasenov Qarabaý-2 qorǵanyna júrgizilgen arheologııalyq jumystarǵa toqtaldy.
"Qarabaý-2 qorǵany Qarabaý aýylynan soltústikke qaraı 10 shaqyrym qashyqtyqta ornalasqan, dıametri – 70 metr, bıiktigi – 3 metr bolyp tabylatyn Atyraý óńirindegi "patsha" qorǵandarynyń biri. Qorǵanǵa 2023-2024 jyldar aralyǵyndaǵy júrgizilgen qazba jumysy nátıjesinde 9 qabir zerttelip, onyń ishinde 7 qabirdiń tonalmaǵandyǵy anyqtaldy. Qorǵandaǵy 3 qabirdi (№1, 2, 3 qabirler) zertteý barysynda bizdiń dáýirimizge deıingi V-ǵasyrda altynnan "ań stılimen" jáne ózge de túrde jasalǵan ártúrli áshekeı buıymdar men zattar, qarý-jaraqtar, ártúrli pishindegi qoladan, keramıkadan jáne súıekten jasalǵan ydystar tabyldy. Munyń ózi Qarabaý-2 qorǵanyn tek Atyraý óńiriniń ǵana emes, Qazaqstannyń erte kóshpeliler dáýirindegi "sarmat kósemderi jerlengen" biregeı eskertkish retinde tanýǵa jol ashady", — dedi ol.
Odan ári Qaraqudyq-1 jáne Qaraqudyq-2 qorǵandaryndaǵy arheologııalyq zertteý jumystarynyń mán-jaıy týraly mýzeıdiń arheologııa bóliminiń meńgerýshisi, jas ǵalym Salamat Bazarbaev aıtty.
"Mýzeıdiń Qarabaý aýylynan soltústik-batysqa qaraı 9,7 shaqyrymda jerde ornalasqan. Qaraqudyq-1 qorǵanynyń dıametri - 38 metr, bıiktigi - 1,8 metr, Qaraqudyq-2 qorǵanynyń dıametri - 37 metr, bıiktigi - 1,4 metr. Osy atalǵan eki qorǵandy zertteý barysynda qabirlerden kúmis pıktogramma (aqbókenniń, qasqyrdyń sýretteri), altyn zergerlik buıymdar, keramıkalyq ydystar, ártúrli turmystyq zattar, aǵash pen keramıkalyq ydystar, qola qazandar, temir jáne qoladan jasalǵan qarý-jaraq (akınak, qylysh, jebe ushtary, naıza bóligi) tabyldy", - dedi ol.
Kórmege qoıylǵan arheologııalyq oljalar Atyraý óńirin erte kezeńderde mekendegen sarmat taıpalarynyń órkenıetiniń deńgeıin, onyń ishinde kóshpelilerdiń qólóneriniń, áskerı óneri men dinı rásimderiniń joǵary dárejede damyǵandyǵyn kórsetti.
