Balalary isti bolǵannan keıin qoǵam depýtattardyń mandatyn keri qaıtarýdy suraıdy. Alaıda zań shyǵarý organyndaǵy olardyń áriptesteri máseleni jeke jaýapkershilikpen baılanystyrady.
DAÝDYŃ BASY – DAIRABAEVTYŃ EKI ULY
Májilistegi «Aýyl» partııasy frakııasynyń depýtaty Jıgýlı Daırabaevtyń qos uly 6 sáýir kúni sottaldy. Taraz qalalyq №2 soty sýbsıdııaǵa bólingen qarjyny jymqyryp, memleketke 550 mln teńge zııan keltirgeni úshin Marat Daırabaev pen Dıdar Moldaqalyqty 5 jylǵa shartty túrde bostandyǵynan shektedi. Budan ózge taǵy da eki adam túrme jazasyna kesildi.
Jıgýlı Daırabaev 2022 jyly kezekten tys prezıdenttik saılaýǵa kandıdat bolǵan kezde balalarynyń máselesi aldynan shyqqan. Alaıda ol balalarynyń «jas emes» ekenin aıtyp, «óz máselelerin ózderi sheshedi» degen.
Al qoǵamda osyndaı jaǵdaıdan keıin onyń depýtat bolýyna moraldyq haqysy joq degen pikir jıi aıtylǵan.
Balalary aýyl sharýashylyǵyna bólgen qarjyny jymqyryp, ózi «aýyldyń órkendeýi» úshin jumys isteıtin partııanyń atynan saılanǵan depýtattyń ózi sot sheshiminen keıin bul máselege tike jaýap bergen joq. Tilshiler kózine de túspedi. Onyń ornyna partııalas áriptesi Anas Baqqojaevtyń jaýap berýine týra kelgen. Aıtýynsha, bul iske Daırabaevtyń túk qatysy joq.
«Birinshiden, depýtattyń minsiz bedeli týraly bizde zań da, norma da joq. Ekinshiden, Jıgýlı Daırabaev aýyl sharýashylyǵyn, óndiristi jaqsy biledi. Sondyqtan da ol kisi frakııaǵa qajet. Ol depýtattyq mandatyn tapsyrmaıdy", - degen «Aýyl» partııasy frakııasynyń jetekshisi, depýtat Anas Baqqojaev.
KÓShEDEN RING IZDEGEN KIShI TURLYHANOV
Bıyl Májiliske bir mandatty okrýgten saılanǵan «Amanat» partııasyna múshe depýtattyń uly ákesi saılaýǵa túser-túspeste shý shyǵardy. Ol belgili balýan Dáýlet Turlyhanovtyń uly – Nurasyl Turlyhanov. Ol Almatyda óz súıiktisimen tilge kelip qalsa kerek. Janjal kezinde oǵan arasha bolǵan taǵy eki adamdy soqqy astyna alǵan Nurasyl Bolattyń isi sotqa jóneltildi. Buzaqylyǵy úshin ol eki myń AEK mólsherinde aıyppul tóleýi, 600 táýlikke deıin qoǵamdyq jumysqa tartylýy nemese eki jylǵa bas bostandyǵynan aıyrylýy múmkin.
Dáýlet Turlyhanov «buzyq balasynyń» qylyǵyn moıyndap, úndemeı qalmady. Balasy kináli dep tanylsa, jazasyn alý keregin aıtty. Tipti, mandatyn tapsyrǵysy kelgenin de jasyrmady. Alaıda, bul sheshimge otbasy, dostary men týystary qarsy bolǵan kórinedi.
Ol ulynyń qolynan zardap shekken adamdarmen de kezdesken.
«Oqıǵadan soń ata-ana retinde olarmen kezdesip, keshirim suradym. Em alsyn dep kómek usyndym, biraq olar bas tartty» , - degen Dáýlet Turlyhanov.
Osylaısha, biriniń bir uly, ekinshisiniń eki uly qatar qoǵam synyna ilikken depýtattar mandattaryn tapsyrmady.
BALASYNYŃ QYLYǴYNA ShYDAMAI QYZMETTEN KETKENDER
2015 jyly Astanada ulynyń úılený toıyndaǵy korteji jolda júrý erejesin buzǵany úshin IIM Ákimshylyk polıııasy komıtetiniń basshysynyń orynbasary Baqytjan Baltashev qyzmetinen ketken edi. Balasy qymbat kóliktermen elorda kóshelerinde shoý uıymdastyrǵan polıııa polkovnıgi IIM buıryǵymen ornyn bosatqan.
Odan bólek, dál sol 2015 jyly Astananyń saýda oıyn-saýyq keshenderiniń biriniń kınoteatrynda satýshy qyzdy tepken Qýanysh Týrageldıevtiń ákesi Bolat Týrageldıev Qazaqstan premer-mınıstri keńsesindegi qyzmetinen ketý týraly aryz berdi. Qazaqstan premer-mınıstri keńsesiniń bas ınspektory qyzmetin atqarǵan Bolat Týrageldıev qoǵamnyń bul iske narazy bolǵanyna nazar aýdaryp, óziniń moraldyq-etıkalyq ustanymyna baılanysty qyzmetinen ketti.
«SAILAÝ NÁTIJESINE NARAZYLYQTYŃ JALǴASY»
Májilis depýtaty Ermurat Bapıdiń aıtýynsha, mundaı oqıǵalar – «qotyrash qoǵamnyń» problemasy.
«Bul shýly jaǵdaı Daırabaev pen Turlyhanovtyń ǵana problemasy emes. Bul - bizdiń «qotyrash qoǵamnyń» táýelsizdikpen birge kelgen problemasy. Sońǵy 20-25 jyldyń kóleminde urpaq tárbıesinen buryn, iship-jeý, talan-taraj, qanaǵatsyzdyq, urlyq sııaqty merezdik betimen ketti. Jıgýlı Daırabaev pen Dáýlet Turlyhanovtyń balalaryna qatysty jaǵdaı, daý-damaı sońǵy parlamenttik saılaýǵa qatysty narazylyqtyń jalǵasy dep oılaımyn. Jalpy, eki depýtattyń balalaryna qatysty máselege sot tórelik aıtýy tıis. Mine, osydan keıin, Daırabaev pen Turlyhanovtyń joǵary qyzmette qalýyna moraldyq negizdiń bar-joǵyn atalǵan azamattardyń ózderi sheshýi kerek», - dedi ol.
«JALPYǴA BIRDEI MORALDYQ USTANYM QAJET»
Al taǵy bir depýtat Abzal Quspan da mandat ótkizý-ótkizbeý ár depýtattyń óz jaýapkershiligine baılanysty degen pikirde.
«Zań boıynsha kámelettik jasqa tolǵan azamattar úshin ata-anasy, týystary jaýap bermeıdi. Degenmen, moraldyq turǵyda keletin bolsaq, bizde onyń qandaı da bir standarttary jáne barlyǵy moıyndaıtyn, jalpyǵa birdeı qundylyq joq. Sondyqtan bul oqıǵany ár azamattyń qabyldaýyna baılanysty. Dál qazir Jıgýlı Daırabaev pen Dáýlet Turlyhanovqa syn arta almaımyz. Bul tek olardyń ǵana máselesi emes, jalpy qoǵamdaǵy problemadan týyndap otyr. Aldymen, barlyǵymyzǵa birdeı moraldyq ustanym qalyptastyrýymyz qajet», - deıdi Abzal Quspan.
«MEN HALYQ KÓZINE KÓRINBES EM...»
Saıasattanýshy Dos Kóshim de depýttardyń qylyǵyn olardyń uıatyna tapsyrdy. Degenmen ol máseleniń tórkini moralmen, jeke tárbıemen baılanysty ekenin joqqa shyǵarmaıdy.
«Menińshe, bul olardyń tárbıesine baılanysty. Olardyń moraldi quqyqty, moraldi talapty qalaı bilýinde, qalaı qabyldaýynda. Qysqasy, túsiniginde. Dáýlet Turlyhanov pen Jıgýlı Daırabaevtyń balalarynyń istegen qylmysy, ekeýi de tárbıege baılanysty qylmysqa jatady. Eger men olardyń ornynda bolsam, halyq kózine kórinetin eshqandaı orynǵa barmaýǵa tyrysar edim. Sebebi, kiná menen, tárbıemniń durys bolmaǵanyna tikeleı baılanysty», - dedi saıasatker Dos Kóshim.
Partııa atynan depýtat bolǵandardyń mandatyn qaıtarýdy ádette partııasy sheshedi. Al zań boıynsha bir mandatty aýmaqtyq saılaý okrýgi boıynsha depýtattyń mandatyn keri qaıtaryp alýǵa saılaýshylardyń senimin joǵaltý jáne saılaý aldy baǵdarlamasyn oryndamaýy negiz bola alady eken.
Dana NURMUHANBET
”Adyrna” ulttyq portaly