Qazaqstan azyq-tülık şyǧyndary boiynşa eŋ naşar elderdıŋ ondyǧyna kırdı. Būl turaly finprom.kz habarlady, dep jazady "Adyrna" ūlttyq portaly.
Ötken jyly, FAO mälımetınşe, älemde azyq-tülık baǧasynyŋ rekordtyq ösımı baiqaldy. 2022 jyldyŋ soŋynda FAO azyq-tülık baǧasynyŋ indeksı (FABİ) ortaşa eseppen 143,7 tarmaqty qūrady, būl 2021 jylmen salystyrǧanda 18 tarmaqqa joǧary.
FABİ ai saiynǧy jäne jyldyq baǧa özgerısterın körsetedı. 2022 jylǧa arnalǧan körsetkışter alǧaşqy ailarda rekordtyq körsetkışterdıŋ tırkeluıne bailanysty derekterdı jinau bastalǧannan berı (iaǧni, 1990 jyldan berı) eŋ joǧary bolyp şyqty.
Būl rette 2022 jylǧy jeltoqsanda FABİ ortaşa mänı 132,4 tarmaqty qūrady, būl qaraşamen salystyrǧanda 2,6 tarmaqqa az. Qūlau 2022 jyldyŋ säuır aiynda bastaldy, ol kezde indeks 158,4 tarmaqty qūrady (nauryz aiynda — 159,7 tarmaq). İndekstıŋ tömendeuıne ösımdık maiynyŋ älemdık baǧasynyŋ kürt tömendeuı äser ettı.
2022 jylǧy jeltoqsanda azyq-tülıktıŋ negızgı sanattary arasynda eŋ ülken körsetkış dändı daqyldar boiynşa tırkeldı: 147,3 tarmaq. Būl qaraşamen salystyrǧanda 2,9 tarmaqqa az, bıraq 2021 jyldyŋ jeltoqsanymen salystyrǧanda 6,8 tarmaqqa artyq. Mamandar astyq jinau nauqanynan keiın jeltoqsanda astyq satu jaǧdaiy jaqsarǧanyn, būl eksporttauşylar arasyndaǧy bäsekelestıktıŋ küşeiuıne bailanysty, nätijesınde bidai baǧasynyŋ tömendeuıne äkelgenın atap öttı.
Ösımdık maiy baǧasynyŋ indeksı qaraşadan 10,3 tarmaqqa, 2021 jylǧy jeltoqsanmen salystyrǧanda 34,1 tarmaqqa tömendep, 144,4 tarmaqty qūrady. İndekstıŋ mūndai tömendeuı palma, soia, raps jäne künbaǧys mailarynyŋ älemdık baǧa belgıleulerınıŋ tömendeuıne bailanysty boldy.
Süt önımderı baǧasynyŋ indeksı qaraşadan 1,5 tarmaqqa, 2021 jylǧy jeltoqsanmen salystyrǧanda 10,1 tarmaqqa joǧary 139,1 tarmaqty qūrady. Būl segmenttegı jaǧdai kelesıdei: ırımşıktıŋ älemdık baǧasy negızınen küştı älemdık sūranysqa, sondai-aq eksporttyq ūsynystyŋ bırşama şekteluıne bailanysty köterıldı. Kerısınşe, sary maidyŋ jahandyq baǧasy altynşy ai qatarynan tömendeuın jalǧastyrdy, būl importtyq sūranystyŋ jalǧasuy men qysqa merzımdı qajettılıkterdı öteu üşın ışkı qorlardyŋ mol boluyna bailanysty.
Qant baǧasynyŋ indeksı 2022 jylǧy jeltoqsanda 117,2 tarmaqty qūrady, būl qaraşadan 2,8 tarmaqqa jäne 2021 jylǧy jeltoqsannan 0,7 tarmaqqa joǧary. Qant baǧasynyŋ köterıluıne aua-raiynyŋ qolaisyz jaǧdailary qant eksporty boiynşa älemde ekınşı orynda tūrǧan Ündıstandaǧy egın jinauǧa äser etedı degen qorqynyşpen jäne Tailand pen Australiiadaǧy qant qamysyn öŋdeudıŋ keşıguımen tüsındırıledı.
Et baǧasynyŋ indeksı 113,8 tarmaqty qūrady, qaraşadan 1,4 tarmaqqa tömendedı, bıraq 2021 jyldyŋ jeltoqsanynan 2,8 tarmaqqa joǧary. 2022 jylǧy jeltoqsanda indekstıŋ tömendeuı siyr etı men qūs etınıŋ älemdık baǧasynyŋ tömendeuıne bailanysty boldy, būl şoşqa jäne qoi etı baǧasynyŋ ösuın ışınara ötedı.
Statista mälımetınşe, älemdık infliasiia 2021 jyly 4,7% qūrady jäne 2022 jyly 8,8% bolady dep boljanuda. Sarapşylar 2027 jyly 3,3%-ǧa deiın tömendeidı dep boljaidy.
Äzırge aldaǧy bırneşe jylǧa boljam mynadai: 2023 jyly — 6,5%, 2024 jyly — 4,1%, 2025 jyly — 3,6%, 2026 jyly — 3,4%.
Ourworldindata mälımetınşe, 2021 jyly azyq-tülık tauarlary Nigeriia, Mianma jäne Keniia siiaqty kedei elderdegı tūtynuşylyq şyǧyndardyŋ eŋ ülken ülesın aldy: tiısınşe 59%, 56,6% jäne 56,1%.
Būl körsetkış boiynşa eŋ naşar elderdıŋ ondyǧyna Bangladeş, Laos, Angola, Qazaqstan (būl jerde azyq-tülık şyǧyndary jalpy şyǧynnyŋ 49,4%-y), Özbekstan (46,5%) Kamerun jäne Uganda da kırdı.
Eŋ naşar elderdıŋ qatarynda TMD-nyŋ ekı elı ǧana bolsa, basqalarynda jaǧdai jaqsyraq. Mäselen, mysaly, Reseide şyǧyndardyŋ 29%-y azyq-tülıkke jūmsaldy, abızben aiyrmaşylyq jer men köktei.
Reitingtegı eŋ üzdık körsetkışter AQŞ, Singapur, Ūlybritaniia, İrlandiia jäne Şveisariiada.
2022 jylǧy jeltoqsanda azyq-tülıktıŋ negızgı sanattary arasynda eŋ ülken körsetkış dändı daqyldar boiynşa tırkeldı: 147,3 tarmaq. Būl qaraşamen salystyrǧanda 2,9 tarmaqqa az, bıraq 2021 jyldyŋ jeltoqsanymen salystyrǧanda 6,8 tarmaqqa artyq. Mamandar astyq jinau nauqanynan keiın jeltoqsanda astyq satu jaǧdaiy jaqsarǧanyn, būl eksporttauşylar arasyndaǧy bäsekelestıktıŋ küşeiuıne bailanysty, nätijesınde bidai baǧasynyŋ tömendeuıne äkelgenın atap öttı.
Ösımdık maiy baǧasynyŋ indeksı qaraşadan 10,3 tarmaqqa, 2021 jylǧy jeltoqsanmen salystyrǧanda 34,1 tarmaqqa tömendep, 144,4 tarmaqty qūrady. İndekstıŋ mūndai tömendeuı palma, soia, raps jäne künbaǧys mailarynyŋ älemdık baǧa belgıleulerınıŋ tömendeuıne bailanysty boldy.
Süt önımderı baǧasynyŋ indeksı qaraşadan 1,5 tarmaqqa, 2021 jylǧy jeltoqsanmen salystyrǧanda 10,1 tarmaqqa joǧary 139,1 tarmaqty qūrady. Būl segmenttegı jaǧdai kelesıdei: ırımşıktıŋ älemdık baǧasy negızınen küştı älemdık sūranysqa, sondai-aq eksporttyq ūsynystyŋ bırşama şekteluıne bailanysty köterıldı. Kerısınşe, sary maidyŋ jahandyq baǧasy altynşy ai qatarynan tömendeuın jalǧastyrdy, būl importtyq sūranystyŋ jalǧasuy men qysqa merzımdı qajettılıkterdı öteu üşın ışkı qorlardyŋ mol boluyna bailanysty.
Qant baǧasynyŋ indeksı 2022 jylǧy jeltoqsanda 117,2 tarmaqty qūrady, būl qaraşadan 2,8 tarmaqqa jäne 2021 jylǧy jeltoqsannan 0,7 tarmaqqa joǧary. Qant baǧasynyŋ köterıluıne aua-raiynyŋ qolaisyz jaǧdailary qant eksporty boiynşa älemde ekınşı orynda tūrǧan Ündıstandaǧy egın jinauǧa äser etedı degen qorqynyşpen jäne Tailand pen Australiiadaǧy qant qamysyn öŋdeudıŋ keşıguımen tüsındırıledı.
Et baǧasynyŋ indeksı 113,8 tarmaqty qūrady, qaraşadan 1,4 tarmaqqa tömendedı, bıraq 2021 jyldyŋ jeltoqsanynan 2,8 tarmaqqa joǧary. 2022 jylǧy jeltoqsanda indekstıŋ tömendeuı siyr etı men qūs etınıŋ älemdık baǧasynyŋ tömendeuıne bailanysty boldy, būl şoşqa jäne qoi etı baǧasynyŋ ösuın ışınara ötedı.
Statista mälımetınşe, älemdık infliasiia 2021 jyly 4,7% qūrady jäne 2022 jyly 8,8% bolady dep boljanuda. Sarapşylar 2027 jyly 3,3%-ǧa deiın tömendeidı dep boljaidy.
Äzırge aldaǧy bırneşe jylǧa boljam mynadai: 2023 jyly — 6,5%, 2024 jyly — 4,1%, 2025 jyly — 3,6%, 2026 jyly — 3,4%.
Ourworldindata mälımetınşe, 2021 jyly azyq-tülık tauarlary Nigeriia, Mianma jäne Keniia siiaqty kedei elderdegı tūtynuşylyq şyǧyndardyŋ eŋ ülken ülesın aldy: tiısınşe 59%, 56,6% jäne 56,1%.
Būl körsetkış boiynşa eŋ naşar elderdıŋ ondyǧyna Bangladeş, Laos, Angola, Qazaqstan (būl jerde azyq-tülık şyǧyndary jalpy şyǧynnyŋ 49,4%-y), Özbekstan (46,5%) Kamerun jäne Uganda da kırdı.
Eŋ naşar elderdıŋ qatarynda TMD-nyŋ ekı elı ǧana bolsa, basqalarynda jaǧdai jaqsyraq. Mäselen, mysaly, Reseide şyǧyndardyŋ 29%-y azyq-tülıkke jūmsaldy, abızben aiyrmaşylyq jer men köktei.
Reitingtegı eŋ üzdık körsetkışter AQŞ, Singapur, Ūlybritaniia, İrlandiia jäne Şveisariiada.
Ūqsas jaŋalyqtar
