QR Prezidenttıgıne ümıtker Meiram Qajyken Aqtauǧa jūmys saparymen keldı. Mūnda ol teŋız sauda portyna bardy. Port qyzmetkerlerı parom keşenı, mūnai qūiu ailaqtary, astyq jäne qūrǧaq jük terminaldary, tieu-tüsıru keşenı, Portoflot, «Bautino» jük audany, onyŋ infraqūrylymy turaly aityp berdı. Barlyq nysandar täulık boiy jūmys ısteidı. Bır uaqytta portta 9 keme öŋdeluı mümkın. Jükterdı auystyryp tieu quaty 17,7 mln tonnany qūraidy.
M. Qajyken kezdesu barysynda port qyzmetkerlerıne özınıŋ sailaualdy tūǧyrnamasyn tanystyrdy. Tiısınşe porttyŋ el üşın halyqaralyq auqymdaǧy ülken ekonomikalyq mümkındıkter aşatynyn atap öttı.
«Aqtau porty-ülken älemge jeteler qaqpa. Onyŋ jükterdı auystyryp, tieudı ūlǧaitu üşın äleuetı bar. Eldegı kölık logistikasy jüiesındegı maŋyzy zor», - dedı kandidat.
Sailauşylar qoldanystaǧy joldardyŋ sapasyna narazylyqtaryn bıldırıp, M.Qajykennıŋ būl mäselenı qalai şeşudı josparlap otyrǧanyn sūrady.
«Joldar-kommunikasiia, kommunikasiia – ekonomika. Jolsyz bailanys ta, ekonomika da bolmaidy. Işkı jäne halyqaralyq maŋyzy bar köptegen sapaly joldardy salu qajet. Sapaly joldar köp investisiiany qajet etedı. Bıraq qazır qūrylys salasynda ünemdeu baiqalady. Qazaqstanda kürdelı jöndeudı qajet etetın köptegen joldar bar. Men el aralap şyqtym jäne būl mäsele turaly bılemın», - dep atap öttı ol.
Kandidat sonymen qatar memlekettık basqarudy ortalyqsyzdandyru, äielderdıŋ zeinetkerlık jasyn tömendetu, eŋ tömengı jalaqyny aşyq esepteu, ekologiia, sapaly bılım beru jäne qoljetımdı medisina mäselelerın köterdı.
Biudjetaralyq retteudıŋ tiımdı modelın qūru turaly aita kele, kandidat öŋırlerde öz mäselelerınıŋ köpşılıgın özderı şeşuı tiıs ekenın atap öttı.
«Jäne olar mūny ıstei alady. Äkım äkımşılık ortalyqqa nemese Astanaǧa baryp, mektep saluǧa nemese auruhanany jöndeuge aqşa sūramauy kerek. Mūndai mäseleler jergılıktı jerlerde şeşıluı kerek. Salyq aqşasynyŋ köp bölıgı aimaqta qaluy kerek», - dep tüiındedı ol.
Aita keteiık, «Aqtau teŋız sauda porty ŪK» AQ - 1963 jyly Kaspii teŋızınıŋ şyǧys jaǧalauynda salynǧan. Alǧaşynda Maŋǧyşlaq öŋırınıŋ uran önerkäsıbı men mūnai ken oryndaryn damytudy qoldau maqsatynda qūrylǧan.
Porttyŋ qūryluy negızgı jäne qosalqy tolqyn aǧyndaryn jäne bır uaqytta tört qūrǧaq jük ailaǧyn saludan bastaldy. 1969 – 1986 jyldary tört mūnai qūiu ailaǧy men parom keşenı qūryldy. Aqtau porty arqyly tasymaldyŋ basym bölıgı mūnaiǧa tiesılı boldy – 80-jyldardyŋ basynda jylyna 7 mln tonnaǧa deiın, al qūrǧaq jükterdı tasymaldau jylyna 300 myŋ tonnadan aspady.
Bügınde Aqtau porty jylyna 12 ai jäne täulıgıne 24 saǧat şyǧystan batysqa, soltüstıkten oŋtüstıkke jäne kerı baǧytta jük tasymaldaudy qamtamasyz etetın zamanaui köp maqsatty terminal bolyp tabylady. Onyŋ bırneşe kölık dälızderınıŋ qiylysynda ornalasuy memlekettıŋ damuynda strategiialyq maŋyzyn arttyrady.
