– Endeshe, Baltash aǵa, «Jańa Qazaqstan» qurý úshin, Toqaev myrza birinshi kezekte ne isteýi kerek dep esepteısiz?
– Birinshi kezekte prezıdent «Ádiletti Qazaqstan» qurýy kerek, jańasy – sodan keıin ózdiginen qalyptasady. Eń aldymen, astanadan Nursultannyń atyn qurtý kerek! Astananyń ataýy qaıtadan «Aqmola» bola ma, «Alashorda» bola ma, joq álde basqa bir ataý qoıyla ma – áıteýir ózgeristi osydan bastaý kerek. Odan keıin árbir oblys ortalyǵyndaǵy Táýelsizdik kóshelerin ıelengen «Nursultan Nazarbaev» ataýyn joıý qajet. Mundaı qadam halyqqa úlken sıgnal beredi, prezıdent Toqaevtyń saıasaty tóńiregine toptasý proesi jańasha ekpin alady.
Sol sııaqty ury Nazarbaevtyń atyndaǵy astanalyq aeroporttyń ataýyn ózgertý kerek. Tipti astanaǵa ushyp keletin el-jurttan uıat: «Nursultan Nazarbaev atyndaǵy halyqaralyq áýejaı» dep habarlanǵan kezde qaradaı jynyń keledi. Ol – halqyn taqyrǵa otyrǵyzyp ketken ury ǵoı!
Úshinshiden, parlamenttiń osy aldaǵy kúzde bastalatyn sessııasynda saıası partııalar jáne saılaý týraly zańdarǵa ózgeris engizilip, jańa depýtattar korpýsyn jasaqtaý kerek. Bizdiń elge 150 depýtattan quralǵan bir palataly parlament qajet. Ýnıtarly Qazaqstan úshin senat pen assambleıanyń tipti de qajeti joq.
– Al jekelegen saıasattanýshylar álsin-álsin aıtyp júrgendeı, merziminen buryn prezıdenttik saılaý ótkizý múmkindikteri týrasynda qandaı oı-joralǵy aıtar edińiz?
– Bizge birinshi kezekte merziminen buryn ótetin parlamenttik saılaý bolmasa, prezıdenttik saılaý zańda belgilengen ýaqytynda ótýi tıis dep oılaımyn. Prezıdent Toqaev eldegi ózgeristerge qatysty biraz bastamalardyń ısharasyn bildirdi, endi sony batyl túrde júrgizýdi qolyna alýy kerek. Sondyqtan «ótkelde at aýystyrmaıdy» degendeı, merziminen buryn saılaý ótkizý qatelik bolady. Biz Toqaevtyń prezıdenttik múmkindigin áli tolyq paıdalanǵan joqpyz...
– Degenmen Toqaev myrzanyń ázirge sózi kóp, isi mardymsyz bolyp tur ǵoı. Siz búgingi prezıdenttiń bastamalaryn qoldaısyz ba?
– Iá, prezıdenttiń aıtyp jatqan ýádesi kóp te, atqarǵan isi qorash kórinetini ras. Biraq eger aldaǵy qyrkúıek aıynda parlamenttiń kezekti sessııasy ashylǵanda, Toqaev batyl ózgeristerdi bastaıtyny jóninde halyqqa úndeý joldaıtyn bolsa, men ony qoldaımyn. Tek ol úndeý kezekti sóz bolyp qalmaýy tıis.
Onyń búgingi is-áreketi saǵym qýyp júrgen adamǵa uqsaıdy. Bizge «mıraj» qajet emes, Qazaqstanǵa naqty ózgerister qajet. Meniń oıymsha, eger ol batyl reformalarǵa kirisetin bolsa, onyń qańtardaǵy qandy qateligin biraz túzeýdiń sáti túsedi. Bizdiń halyq kekshil emes, ol qoǵamǵa qaraı batyl aıaq basýy tıis. Onyń endigi jalǵyz tiregi – halyq qana. Azamattyq qoǵammen tyǵyz jumys isteýden qoryqpaý kerek.
– Iá, biz de osyny aıtyp júrmiz, Baltash aǵa! Toqaev myrza óz halqyna arqa súıep, ol úshin sol halyqtyń talap-tilegine moıynsunar bolsa, onyń ekinshi prezıdenttik merzimge ótý múmkindigi de artar edi...
Suhbat “Dat” gazetinen alyndy
