– Endeşe, Baltaş aǧa, «Jaŋa Qazaqstan» qūru üşın, Toqaev myrza bırınşı kezekte ne ısteuı kerek dep esepteisız?
– Bırınşı kezekte prezident «Ädılettı Qazaqstan» qūruy kerek, jaŋasy – sodan keiın özdıgınen qalyptasady. Eŋ aldymen, astanadan Nūrsūltannyŋ atyn qūrtu kerek! Astananyŋ atauy qaitadan «Aqmola» bola ma, «Alaşorda» bola ma, joq älde basqa bır atau qoiyla ma – äiteuır özgerıstı osydan bastau kerek. Odan keiın ärbır oblys ortalyǧyndaǧy Täuelsızdık köşelerın ielengen «Nūrsūltan Nazarbaev» atauyn joiu qajet. Mūndai qadam halyqqa ülken signal beredı, prezident Toqaevtyŋ saiasaty töŋıregıne toptasu prosesı jaŋaşa ekpın alady.
Sol siiaqty ūry Nazarbaevtyŋ atyndaǧy astanalyq aeroporttyŋ atauyn özgertu kerek. Tıptı astanaǧa ūşyp keletın el-jūrttan ūiat: «Nūrsūltan Nazarbaev atyndaǧy halyqaralyq äuejai» dep habarlanǧan kezde qaradai jynyŋ keledı. Ol – halqyn taqyrǧa otyrǧyzyp ketken ūry ǧoi!
Üşınşıden, parlamenttıŋ osy aldaǧy küzde bastalatyn sessiiasynda saiasi partiialar jäne sailau turaly zaŋdarǧa özgerıs engızılıp, jaŋa deputattar korpusyn jasaqtau kerek. Bızdıŋ elge 150 deputattan qūralǧan bır palataly parlament qajet. Unitarly Qazaqstan üşın senat pen assambleianyŋ tıptı de qajetı joq.
– Al jekelegen saiasattanuşylar älsın-älsın aityp jürgendei, merzımınen būryn prezidenttık sailau ötkızu mümkındıkterı turasynda qandai oi-joralǧy aitar edıŋız?
– Bızge bırınşı kezekte merzımınen būryn ötetın parlamenttık sailau bolmasa, prezidenttık sailau zaŋda belgılengen uaqytynda ötuı tiıs dep oilaimyn. Prezident Toqaev eldegı özgerısterge qatysty bıraz bastamalardyŋ işarasyn bıldırdı, endı sony batyl türde jürgızudı qolyna aluy kerek. Sondyqtan «ötkelde at auystyrmaidy» degendei, merzımınen būryn sailau ötkızu qatelık bolady. Bız Toqaevtyŋ prezidenttık mümkındıgın älı tolyq paidalanǧan joqpyz...
– Degenmen Toqaev myrzanyŋ äzırge sözı köp, ısı mardymsyz bolyp tūr ǧoi. Sız bügıngı prezidenttıŋ bastamalaryn qoldaisyz ba?
– İä, prezidenttıŋ aityp jatqan uädesı köp te, atqarǧan ısı qoraş körınetını ras. Bıraq eger aldaǧy qyrküiek aiynda parlamenttıŋ kezektı sessiiasy aşylǧanda, Toqaev batyl özgerısterdı bastaityny jönınde halyqqa ündeu joldaityn bolsa, men ony qoldaimyn. Tek ol ündeu kezektı söz bolyp qalmauy tiıs.
Onyŋ bügıngı ıs-äreketı saǧym quyp jürgen adamǧa ūqsaidy. Bızge «miraj» qajet emes, Qazaqstanǧa naqty özgerıster qajet. Menıŋ oiymşa, eger ol batyl reformalarǧa kırısetın bolsa, onyŋ qaŋtardaǧy qandy qatelıgın bıraz tüzeudıŋ sätı tüsedı. Bızdıŋ halyq kekşıl emes, ol qoǧamǧa qarai batyl aiaq basuy tiıs. Onyŋ endıgı jalǧyz tıregı – halyq qana. Azamattyq qoǧammen tyǧyz jūmys ısteuden qoryqpau kerek.
– İä, bız de osyny aityp jürmız, Baltaş aǧa! Toqaev myrza öz halqyna arqa süiep, ol üşın sol halyqtyŋ talap-tılegıne moiynsūnar bolsa, onyŋ ekınşı prezidenttık merzımge ötu mümkındıgı de artar edı...
Sūhbat “Dat” gazetınen alyndy
Ūqsas jaŋalyqtar
