2025 jylǧy 8 jeltoqsanda Parijde Moŋǧoliiaǧa dinozavrlardyŋ qazba qaldyqtaryn öteusız qaitaru turaly aktıge resmi türde qol qoiyldy. Būl qaldyqtar Fransiianyŋ qūqyq qorǧau organdary tarapynan 2013 jäne 2015 jyldary tärkılengen bolatyn.
Moŋǧoliia Mädeniet, sport, turizm jäne jastar ısterı ministrlıgınıŋ mälımetınşe, qazbalar alǧaş ret Braziliiadan kelgen kemenı tekseru barysynda jäne «Creazaurus» kompaniiasynyŋ ǧimarattaryn qarau kezınde tabylǧan. 2015 jyly tergeu bastalyp, 2016 jyly Fransiia Moŋǧoliiaǧa qūqyqtyq kömek körsetu turaly sūrau joldaǧannan keiın, Moŋǧoliiada da qosymşa tekseruler jürgızıldı. Saraptama Lionda tärkılengen tarbozavr bataardyŋ qazba qaldyǧy şynymen de Moŋǧoliia aumaǧynan şyqqanyn rastady.
Ūzaq jyldar boiy jürgızılgen diplomatiialyq jäne qūqyqtyq yntymaqtastyq nätijesınde, 2025 jylǧy 10 mausymda Lion apelliasiialyq soty 29 jiyntyq dinozavr qazba qaldyǧyn Moŋǧoliiaǧa qaitaru turaly şeşım şyǧardy. Osylaişa, on jyldan astam uaqytqa sozylǧan ıs tolyqtai aiaqtaldy.
Qaitarylǧan qazba qaldyqtarynyŋ qūramynda:
- tarbozavr bataardyŋ tolyq qaŋqalary;
- teropodtar men oviraptorozavrlardyŋ süiekterı;
- tıster, qabyrǧalar, jaq süiekterı, tyrnaqtar, omyrtqa bölıkterı;
- sondai-aq oviraptorozavrlar men teropodtardyŋ jūmyrtqalary bar.
Būl artefaktıler ǧylymi qauymdastyq üşın zor maŋyzǧa ie.
Räsımge Moŋǧoliianyŋ mädeniet ministrı Chinbatyn Undram, Fransiianyŋ ekonomika jäne qarjy ministrı Ameli de Monşalen jäne ekı eldıŋ resmi ökılderı qatysty. Ministr Undram öz sözınde mädeni qūndylyqtardy zaŋsyz äketu – halyqtyŋ tarihi mūrasyna jasalǧan ziian ekenın atap ötıp, artefaktılerdı qaitaruǧa atsalysqan taraptarǧa alǧys bıldırdı.
Aldyn ala jospar boiynşa, dinozavr qaldyqtary aldymen qazırgı zamanǧy ǧylymi ädıstermen zertteu jürgızu üşın Tabiǧat tarihy muzeiıne tapsyrylyp, keiın 2026 jyly aşyluy josparlanǧan Ūlttyq jaratylystanu muzeiınıŋ paleontologiia bölımınde köpşılık nazaryna ūsynylady.
