Qazırgı zaman – bılım men tehnologiianyŋ toǧysqan tūsy. Aqparattyq tehnologiialar qaryştap damyp, jasandy intellekt ömırımızdıŋ ajyramas bölıgıne ainaldy.
Düniejüzınde ekonomikanyŋ jaŋa baǧyty retınde kreativtı industriiaǧa basymdyq berılıp otyrǧany tegın emes. Osyndai kezeŋde ūlttyq sifrlyq kontenttı damytu – tek mädeni qajettılık qana emes, eldıŋ aqparattyq qauıpsızdıgı men derbestıgın qamtamasyz etetın strategiialyq mındet.
Prezident Qasym-Jomart Toqaev: «Zamanaui syn-qaterler ekonomikany örkendetude jaŋa täsılderge jügınudı talap etedı. Būl rette sifrlyq tehnologiialar maŋyzdy röl atqarady. Jalpy, sifrlandyru men jasandy intellekt bızdıŋ memlekettık saiasatymyzdyŋ basym baǧytynyŋ bırı» dep atap ötken bolatyn.
Şynynda da, älemdık tehnologiialyq üderısterden qalyp qoimau – ülken jauapkerşılık pen batyl qadamdardy talap etedı. Osy baǧyttaǧy ırı jobalardyŋ bır parasy ūlttyq telekommunikasiia operatory – «Qazaqtelekom» kompaniiasynyŋ enşısınde. Atalǧan operator otandyq sifrlyq platformalardy damytu, qazaqşa kontenttıŋ ülesın arttyru, bılım beru platformalary arqyly qala men auyl arasyndaǧy alşaqtyqty azaitu sekıldı auqymdy bastamalardy qolǧa alyp otyr.
Ūlttyq IT-şeşımderdı örkendetu jäne qazaqstandyq kontenttı qoldau – memlekettık deŋgeidegı maŋyzdy mındet. Būl baǧyttaǧy ırı jobalardyŋ bırı – TV+ platformasy. Ol jüzdegen telearnany, sonyŋ ışınde sporttyq, taqyryptyq jäne bılım beru arnalary men VoD kontentın bırıktırıp otyr. Kompaniia ökılderınıŋ aituynşa, TV+ jobasy Memleket basşysy atap ötken sifrlandyru jäne tehnologiialyq damu strategiiasy aiasynda jüzege asuda. Jobanyŋ basty maqsaty – halyqqa otandyq telearnalarǧa, mädeni jäne bılım beru baǧdarlamalaryna joǧary sapada qol jetkızudı qamtamasyz etu, sonymen bırge jaŋa jūmys oryndaryn aşu.
TV+ artyqşylyqtarynyŋ qatarynda barlyq qūrylǧylarǧa beiımdelgen interfeis, qazaq jäne orys tılderındegı köptıldı kontent, interaktivtı mümkındıkter men ata-ana baqylauy bar.
Kreativtı industriiadaǧy basty baǧyttardyŋ bırı – qazaq tılındegı sapaly dubliaj öndırısı. Filmder men multfilmderdıŋ, teleserialdar men animasiialyq jobalardyŋ qazaqşa söileuı – ūlttyq qūndylyqtardy zamanaui formada jetkızudıŋ tiımdı tetıgı. Būl qadam şeteldık tuyndylardy jergılıktı körermenge «ūlttyq közqaras prizmasy» arqyly ūsynuǧa jol aşady.
TV+ osy baǧytta aitarlyqtai nätijege qol jetkızdı. Bügınde platformada qazaq tılınde dubliajdalǧan multfilmder men filmderdıŋ sany artyp keledı. Äsırese, Walt Disney studiiasynyŋ filmderı qazaq tılıne audarylyp, qosymşa aqysyz körermenge ūsynyluy – qazaqtıldı körermen üşın ülken olja. Qazırgı taŋda Disney-dıŋ 60 filmı qazaqşa körsetılse, jyl soŋyna deiın būl körsetkış 87-ge jetpek.
Būl tek mädeni şara ǧana emes, ideologiialyq maŋyzy zor qadam. Bügıngı balalar «Arystan patşany» qazaqşa körıp össe, erteŋ öz tılın tabiǧi bolmysta qabyldaidy. TV+ ökılderınıŋ sözımen aitqanda: «Bız film ǧana körsetpeimız, bız armandar men qūndylyqtarǧa jol aşamyz. Är bala öz tılınıŋ, öz dauysynyŋ, öz bolaşaǧynyŋ maŋyzyn sezınuı kerek».
Platforma derekterıne süiensek, biylǧy eŋ köp qaralǧan TOP 100 tuyndynyŋ 44-ı qazaq tılınde, olardyŋ jalpy qaralymy 416 myŋnan asqan. Būl qazaq tılındegı kontentke sūranystyŋ artyp kele jatqanyn aiqyn däleldeidı.
Memleket basşysy künı keşegı Joldauynda: «Jasandy intellektını jappai engızu jäne jappai sifrlandyru elımızdıŋ barlyq saladaǧy äleuetın eselep arttyrady. Bızdıŋ strategiialyq baǧdarymyzdyŋ eŋ basty qyry osy boluǧa tiıs» dep atap öttı. Demek, TV+ siiaqty jobalar osy saiasattyŋ naqty körınısı, Jaŋa Qazaqstannyŋ sifrlyq kelbetınıŋ aiqyn mysaly.
Sifrlyq däuırde tıldıŋ damuy ekran men media keŋıstıktegı yqpal-äserımen ölşenedı. Qazaq tılındegı sapaly kontenttıŋ köbeiuı – ūrpaqtyŋ ana tılın qūrmettep qana qoimai, ony kündelıktı ömırınıŋ ajyramas bölıgıne ainaldyruynyŋ kepılı. Demek, qazaqşa kontent bolaşaqtyŋ ǧana emes, bügıngı künnıŋ de basty talaby boluy tiıs.
